당신은 주제를 찾고 있습니까 “rezerwa na odprawy emerytalne wzór – Rezerwa na odprawy emerytalne.“? 다음 카테고리의 웹사이트 https://ppa.charoenmotorcycles.com 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: ppa.charoenmotorcycles.com/blog. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 EkspertKsiegowosci 이(가) 작성한 기사에는 조회수 3,497회 및 좋아요 6개 개의 좋아요가 있습니다.
rezerwa na odprawy emerytalne wzór 주제에 대한 동영상 보기
여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!
d여기에서 Rezerwa na odprawy emerytalne. – rezerwa na odprawy emerytalne wzór 주제에 대한 세부정보를 참조하세요
Zobacz jak wykorzystać darmowy arkusz do szacowania rezerwy na odprawy emerytalne. Znajdziesz go na: http://www.ekspertksiegowosci.pl Zapraszam do grupy dla księgowych na: https://www.facebook.com/groups/1380421332216783
rezerwa na odprawy emerytalne wzór 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.
Rezerwy na odprawy emerytalne, pośmiertne, nagrody …
Wycena aktuarialna rezerwy na świadczenia pracownicze – podstawowe akty prawne dotyczące zasad, obowiązku, metodologii, ujawnień i uprawnień …
Source: ksiegowosc.infor.pl
Date Published: 5/27/2022
View: 7880
Wzór na rezerwę na odprawy emerytalne – 24iValue
Kliknij na ramkę filmu instruktażowego z prawej strony, aby zobaczyć jak działa narzędzie, które pomaga wyliczyć rezerwę na odprawy emerytalne.
Source: 24ivalue.pl
Date Published: 7/26/2022
View: 7064
Rezerwy emerytalne, jak je wyliczyć? – Kalkulator księgowy
Biegłego Rewenta, który akceptuje wyliczenia. Odprawa emerytalna jest świadczeniem jednorazowym i co należy podkreślić nie podlega ozusowaniu.
Source: kalkulatorksiegowy.pl
Date Published: 9/22/2022
View: 919
Rezerwy emerytalne – wszystko co warto wiedzieć o tworzeniu …
Rezerwy na odprawy rentowe, emerytalne i nagrody jubileuszowe … iż jest wiele metod liczenia (szacowania) rezerw na odprawy emerytalne.
Source: www.pit.pl
Date Published: 3/14/2022
View: 8376
Rezerwy na świadczenia pracownicze a przepisy bilansowe
Wycena rezerw na długoterminowe świadczenia pracownicze, w tym: nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe powinna zostać przeprowadzona zgodnie z …
Source: www.podatki.biz
Date Published: 11/27/2022
View: 5948
Rezerwy na świadczenia pracownicze. Jak tworzyć? – Portal FK
Jak się zasady tworzenie rezerw na świadczenia pracownicze, w tym rezerwy na odprawy emerytalne, co odroczonym podatkiem dochodowym?
Source: www.portalfk.pl
Date Published: 7/2/2021
View: 5577
Wycena i rezerwa na odprawy pośmiertne | SIGNUM
Dodatkowo oprócz konieczności tworzenia rezerw na odprawy pośmiertne, firmy powinny tworzyć także rezerwy na świadczenia emerytalne, odprawy rentowe, …
Source: www.signumbiuro.pl
Date Published: 1/15/2022
View: 3407
주제와 관련된 이미지 rezerwa na odprawy emerytalne wzór
주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 Rezerwa na odprawy emerytalne.. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.
주제에 대한 기사 평가 rezerwa na odprawy emerytalne wzór
- Author: EkspertKsiegowosci
- Views: 조회수 3,497회
- Likes: 좋아요 6개
- Date Published: 2013. 4. 2.
- Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=gnygnoLzarA
Kiedy tworzy się rezerwy na odprawy emerytalne?
Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne należy tworzyć wtedy, gdy jednoznacznie z przepisów prawa lub z umów o pracę wynika, że jednostka gospodarcza będzie zobowiązana do wypłaty takiego świadczenia pracownikom.
Jak liczyć rezerwe?
Zgodnie z tak ustaloną podstawą jednostka wylicza wówczas przeciętną dzienną stawkę za niewykorzystany urlop i ustala wysokość rezerwy jako iloczyn stawki dziennej i liczby dni niewykorzystanych urlopów.
Kto tworzy rezerwy na odprawy emerytalne?
Zalecenia odnośnie wyceny rezerw pracowniczych
Obowiązek tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze mają co do zasady wszystkie podmioty. Jeżeli podmiot nie jest zwolniony od tego obowiązku na mocy przepisów, to decyzja o zaniechaniu tworzenia rezerw wymaga dogłębnej oceny sytuacji.
Czy tworzenie rezerw jest obowiązkowe?
Jednostka ma obowiązek tworzenia aktuarialnych rezerw na świadczenia pracownicze, takich jak odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp., chyba że jest ustawowo zwolniona lub zweryfikowała, że rezerwy są nieistotne bilansowo (należy to zweryfikować dla wszystkich świadczeń łącznie).
Na co można utworzyć rezerwę?
Rezerwy tworzy się na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego.
Jak utworzyć rezerwę na przyszłe zobowiązania?
rezerwy tworzy się w ciężar kosztów podstawowej działalności operacyjnej (konta zespołu 4 i 5) w korespondencji z kontem 64-1 “Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów”. Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 64-1 powinna zawierać podział na poszczególne tytuły, w tym m.in. rezerwy na odprawy emerytalne i podobne.
Jak wyliczyć rezerwę celową?
26 ust. 4 uzk, który wprost stanowi, że w budżecie jst tworzy się rezerwę celową na realizację zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego w wysokości nie mniejszej niż 0,5% wydatków budżetu jst, pomniejszonych o wydatki inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsługę długu.
Kto musi tworzyć rezerwy urlopowe?
Jej szef musi zdecydować czy tworzyć z tego tytułu rezerwę, czy też nie. Prawo do urlopów pracowników regulowane jest przez kodeks pracy.
Kiedy rozwiązanie a kiedy wykorzystanie rezerwy?
Jeśli ziści się zdarzenie w związku, z którym utworzono rezerwę, należy ją wykorzystać, a nie rozwiązać. Rozwiązywanie rezerw w takiej sytuacji to zawyżanie pozostałych przychodów operacyjnych.
Jak księgować rezerwy na nagrody jubileuszowe?
W jednostce prowadzącej ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 rozwiązanie rezerwy na nagrody jubileuszowe do wysokości rzeczywiście wykorzystanych kosztów następuje zapisem odwrotnym do jej utworzenia, tj. zapisem: Wn konto 64-1 “Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów”, Ma konto zespołu 5.
Jaka jest odprawa przy przejściu na emeryturę?
§92(1). Podaje on dwa przepisy: Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
Od czego zależy wysokość odprawy emerytalnej?
Wysokość odprawy odpowiada jednomiesięcznemu wynagrodzeniu. Tak stanowi Kodeks Pracy, który pozwala jednak pracodawcy ustalić inną kwotę. Jest tylko jeden warunek — wysokość odprawy emerytalnej nie może być mniejsza niż miesięczna pensja pracownika.
Co to jest rezerwa?
Rezerwy to instrument zabezpieczenia się jednostki przed jej przyszłymi obciążeniami, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne, natomiast pewny, a przynajmniej bardzo prawdopodobny, jest sam fakt ich powstania.
Jak się tworzy rezerwy?
Rezerwy tworzy się wtedy, gdy występuje duże prawdopodobieństwo, że zajdzie konieczność wywiązania się jednostki z ciążącego na niej obowiązku. Dodatkowo koszty lub straty wymagające poniesienia (…)
Czy rozwiązanie rezerwy jest przychodem podatkowym?
Rozwiązanie rezerwy na ryzyko ogólne stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z czym jest przychodem podatkowym.
Jak zaksięgować rezerwy na świadczenia pracownicze?
W takiej sytuacji rezerwę tę ewidencjonuje się na koncie 82 “Rozliczenie wyniku finansowego”. Jednostka przy wycenie świadczeń emerytalnych i podobnych może stosować postanowienia MSR 19 “Świadczenia pracownicze” lub korzystać z pomocy aktuariusza.
Czy rezerwy na świadczenia pracownicze są kosztem podatkowym?
Reasumując, utworzona rezerwa na nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne, jako instrument prawa bilansowego związany z księgowym ustaleniem prawdopodobnych zobowiązań, nie stanowi na gruncie prawa podatkowego kosztów uzyskania przychodów.
Jaka jest odprawa przy przejściu na emeryturę?
§92(1). Podaje on dwa przepisy: Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
W jakiej części aktywów lub pasywów bilansu ujawnia się rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne?
Wartość rezerwy na świadczenia emerytalne ujmuje się w bilansie sporządzanym na dzień 31 grudnia 2018 r. według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości w pasywach w pozycji B.I. 2 “Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne“.
Rezerwy na odprawy emerytalne, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp. rezerwy pracownicze (przepisy prawne, obowiązek tworzenia, wycena i metoda aktuarialna, ujawnienia)
Wycena aktuarialna rezerwy na świadczenia pracownicze – podstawowe akty prawne dotyczące zasad, obowiązku, metodologii, ujawnień i uprawnień przy wycenie rezerw na odprawy emerytalne, nagrody jubileuszowe itp. rezerwy pracownicze.
Wstęp
Jeszcze kilka lat temu księgowi i audytorzy zastanawiali się czy na dzień bilansowy należy wycenić rezerwy na świadczenia pracownicze, a jeśli tak, to na jakie i w jaki sposób. Dziś już tego typu dylematów nikt nie ma – świadomość konieczności wyceny rezerw aktuarialnych na takie świadczenia jak odprawy emerytalne, rentowe, nagrody jubileuszowe itp. jest powszechna (także to że powinien robić to aktuariusz). W wysokim stopniu wpłynęło na to powstanie krajowego Standardu Rachunkowości nr 6 (KSR 6) „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe” i Krajowego Standardu Aktuarialnego nr 1 (KSA 1) „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych”, które są dedykowane rezerwom pracowniczym i dogłębnie wyjaśniają to zagadnienie.
Trochę inaczej wygląda sytuacja w pozostałych typach aktuarialnych rezerw pracowniczych – np. w przypadku rezerwy na odprawy pośmiertne. Jest to świadczenie obowiązkowe (wynikające z Kodeksu Pracy), co pociąga za sobą także obowiązkową wycenę rezerw aktuarialnych na nie. Bardzo często pokutuje jednak błędne przeświadczenie, że jest ona nieistotna bilansowo, mimo tego, że jej wartość w przypadku rezerw wyliczanych jedynie na podstawie Kodeksu Pracy jest znacznie wyższa niż wysokość aktuarialnych rezerw na świadczenia emerytalne, a od rezerw na świadczenia rentowe jest wręcz kilkunastokrotnie wyższa! – mimo to jednostki tworzą rezerwy na świadczenia emerytalno-rentowe, a o rezerwach na świadczenia pośmiertne twierdzą, że są nieistotne bilansowo. Takie przeświadczenie bardzo często było argumentowane stwierdzeniem, że „przecież u nas w firmie nikt nie umiera”, co boleśnie zweryfikowała pandemia COVID.
Należy także pamiętać, że w przypadku rezerw pracowniczych przy ocenie ich istotności bilansowej należy traktować je łącznie, a nie rozdzielnie. Oznacza to, że ważna jest sumaryczna kwota tych rezerw dla potrzeb oceny ich istotności. W praktyce często okazuje się, że już na starcie księgowa ma świadomość, że choć jedna z rezerw pracowniczych jest istotna bilansowo, a to implikuje konieczność wyceny także wszystkich pozostałych rezerw pracowniczych.
Poniżej przekrojowo przedstawiamy podstawowe zasady dotyczące wyceny rezerw na świadczenia pracownicze – od przepisów mówiących o obowiązku ich tworzenia, przez przepisy dotyczące poszczególnych świadczeń, metodologii wyceny rezerw pracowniczych, osób uprawnionych do wyceny (aktuariusz) po raport aktuarialny, który definiuje jakie elementy aktuariusz powinien przy wycenie rezerw pracowniczych uwzględnić i jakie informacje powinny znaleźć się w końcowym raporcie aktuarialnym (podział rezerw pracowniczych na poszczególne składowe, zyski i straty aktuarialne, itp.).
Podstawowe akty prawne regulujące wycenę rezerw pracowniczych w Polsce
Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi wycenę rezerw pracowniczych w Polsce są:
Ustawa o rachunkowości – oprócz nałożenia wymogu utworzenia rezerw na świadczenia emerytalne i podobne nie daje bardziej szczegółowych wytycznych. Odsyła ona natomiast do krajowych (KSR 6) lub międzynarodowych standardów rachunkowości (MSR 19) (art. 10 pkt 3 i rozdział 5).
– oprócz nałożenia wymogu utworzenia rezerw na świadczenia emerytalne i podobne nie daje bardziej szczegółowych wytycznych. Odsyła ona natomiast do krajowych (KSR 6) lub międzynarodowych standardów rachunkowości (MSR 19) (art. 10 pkt 3 i rozdział 5). Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 (KSR 6) „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”.
„Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”. Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 (MSR 19) „Świadczenia pracownicze”.
„Świadczenia pracownicze”. Krajowy Standard Aktuarialny nr 1 „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” (KSA 1) – bardzo szczegółowe wytyczne odnośnie wyceny rezerw pracowniczych w Polsce.
Poniższy artykuł zbiera w jedną całość najważniejsze elementy dotyczące wyceny rezerw na świadczenia pracownicze takich jak rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp. z powyższych aktów prawnych.
Rezerwy na odprawy emerytalne i podobne (rezerwy na świadczenia pracownicze) – czy występuje obowiązek ich tworzenia?
Zgodnie z art. 39 ust. 2 pkt 2 Ustawy o rachunkowości tworzenie rezerw na odprawy emerytalne i podobne (rezerw pracowniczych) jest obowiązkowe. O konieczności tworzenia rezerw pracowniczych mówią także załączniki 1, 2, 3 i 5 powyższej ustawy.
„Jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów(…) wynikających w szczególności: (…) z przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych”.
Jakie przepisy definiują obowiązek wyceny aktuarialnej rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne?
Tzw. „obowiązkowe” rezerwy na świadczenia pracownicze to:
Rezerwy na odprawy emerytalne (rezerwy na świadczenia emerytalne)
Rezerwy na odprawy rentowe
Rezerwy na odprawy pośmiertne
Obowiązek wypłaty, a co za tym idzie tworzenia na powyższe świadczenia rezerw pracowniczych wynikających „z przyszłych świadczeń na rzecz pracowników” (art. 39 ust. 2 pkt 2 Ustawy o rachunkowości) wynika wprost z Art. 92 Kodeksu Pracy:
„Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.”
oraz z Art. 92 Kodeksu Pracy:
„W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna.”
Należy tu także zaznaczyć, że Kodeks Pracy w powyższych przepisach mówi jedynie o minimalnej wartości odpraw emerytalno-rentowych i pośmiertnych, a każda jednostka może w swoich przepisach wewnętrznych dowolnie kształtować wysokość świadczeń emerytalno-rentowych i pośmiertnych – jedynym warunkiem jest to, że nie mogą one być mniej korzystne niż te wynikające z Kodeksu Pracy (wszystkie zmiany wynikające z wewnętrznych i ponadzakładowych ustaleń muszą mieć także odzwierciedlenie w wycenie rezerw na odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne)
Jakie przepisy definiują obowiązek wyceny pozostałych rezerw pracowniczych, takich jak rezerwy na nagrody jubileuszowe, ZFŚS i podobne?
Polska Ustawa o rachunkowości w z art. 39 ust. 2 pkt 2 Ustawy o rachunkowości wymienia wprost świadczenia emerytalne jako te, na które należy tworzyć rezerwy pracownicze, a o innych jedynie mówi „podobne” lub używa frazy „przyszłe świadczenia na rzecz pracowników”. Dokładniejszy opis świadczeń, na które należy tworzyć aktuarialne rezerwy pracownicze, znajduje się już w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 6 (KSR 6) „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe” i Międzynarodowych Standardach Rachunkowości nr 19 (MSR 19) „Świadczenia pracownicze”. Do nich w zakresie tworzenia rezerw pracowniczych odsyła Ustawa o rachunkowości. Ponadto Krajowy Standard Aktuarialny nr 1 (KSA 1) „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” zbiera w jednym dokumencie przepisy z kilku różnych aktów prawnych obowiązujących w Polsce, a także tych znajdujących się Międzynarodowych Standardach Rachunkowości, a odnoszących się do wyceny rezerw na świadczenia pracownicze. Uwzględnia on także dobre praktyki wynikające z zawodu aktuariusza, których wymaga Polski Związek Aktuariuszy.
„Krajowy standard aktuarialny nr 1/2015 („KSA 1”, „Standard”), określa reguły postępowania, jakie powinny być stosowane przy wycenie zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych dokonywanej przez aktuariusza na potrzeby sprawozdawczości finansowej zgodnie z Ustawą o rachunkowości i/lub Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej.”
Powyższe przepisy w polskich realiach odnoszą się głównie do obowiązku tworzenia kolejnych dwóch aktuarialnych rezerw pracowniczych:
rezerwy na nagrody jubileuszowe
rezerwy na odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS)
które najczęściej występują w układach zbiorowych pracy zawieranych przez jednostki ze swoimi pracownikami lub w układach ponadzakładowych.
Rzadziej spotykanymi aktuarialnymi rezerwami pracowniczymi są rezerwy dotyczące świadczeń po tzw. „okresie zatrudnienia”. Są to najczęściej:
rezerwy na ekwiwalenty energetyczne, na ulgowe przejazdy, deputaty węglowe itp.
rezerwy na opiekę medyczną i ubezpieczenia na życie
rezerwy na odroczone wypłaty z zysku, premie itp.
rezerwy na inne świadczenia z tytułu długiego stażu pracy
Dokładniejszy opis świadczeń, na które należy w Polsce tworzyć rezerwy pracownicze, oraz ich klasyfikacja, znajduje się w punkcie 2.2. Krajowego Standardu Aktuarialnego nr 1 (KSA 1) „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych”.
Czy tworzenie aktuarialnych rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp. (rezerwy pracownicze) jest obowiązkowe?
Ustawa o rachunkowości w art. 39 art 6 i 7 explicite zwalnia z obowiązku tworzenia aktuarialnych rezerw na świadczenia pracownicze (wyceny rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp.) w zasadzie jedynie następujące jednostki:
jednostki mikro i małe, ale z wyłączeniem spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych i spółek jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej
spełniające warunki małej jednostki
organizacje pozarządowe
osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego
stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego prowadzące działalność pożytku publicznego
oraz jednostki wymienione w par. 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 13.09.2017 r., w tym jednostki budżetowe.
Wszystkie pozostałe jednostki mają obowiązek wyceny aktuarialnych rezerw pracowniczych i dokonywać dla nich odpowiednich biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Z wyceny aktuarialnej rezerw może także „zwolnić” tzw. nieistotność bilansowa rezerw pracowniczych, ale należy tu pamiętać, że zgodnie z art.4 pkt. 1a Ustawy o rachunkowości:
„Nie można uznać poszczególnych pozycji za nieistotne, jeżeli wszystkie nieistotne pozycje o podobnym charakterze łącznie uznaje się za istotne.”
Powyższe oznacza, że należy najpierw wycenić wszystkie rezerwy na świadczenia pracownicze (rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe, ZFSŚ itp.), zsumować je i dopiero wtedy podjąć decyzję, czy są one istotne bilansowo czy też nie. Najczęściej spotykanym błędem jest podejmowanie takich decyzji na podstawie każdej z rezerw pracowniczych oddzielnie lub pomijanie przy wycenie rezerw pracowniczych rezerw na odprawy pośmiertne, których wysokość jest znaczna (zwłaszcza gdy rezerwy wyceniamy jedynie na podstawie Kodeksu Pracy – wtedy rezerwa na odprawy pośmiertne jest kilkukrotnie wyższa niż rezerwa na odprawę emerytalną i kilkunastokrotnie wyższa niż rezerwa na odprawę rentową).
W przypadku gdy spółka wyznaczyła rezerwy na świadczenia pracownicze, okazały się one nieistotne bilansowo i spółka odstąpiła od ich księgowania, to nie rzadziej niż raz na 2-3 lata jednostka powinna ponownie oszacować wszystkie rezerwy pracownicze ze względu na ich stosunkowo szybki wzrost, i dopiero na tej podstawie ponownie zdecydować o ich istotności, i ewentualnym zaksięgowaniu. To standardowe działanie, spójne zresztą z księgową zasadą ostrożności, które zabezpiecza księgową przed zniekształceniem wyniku finansowego jednostki.
Jaką metodologię należy użyć przy wycenie rezerwy na odprawy emerytalne, nagrody jubileuszowe itp. rezerwy pracownicze? – metoda aktuarialna
Ustawa o rachunkowości w zakresie metodologii wyceny rezerw pracowniczych (wyceny rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp.) nie mówi o niej wprost, ale odsyła w art. 10.3 do KSR 6 i MSR 19 (Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 i Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19):
„W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy (…) jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości (…). W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego (…) mogą stosować MSR.”
KSR 6 w punkcie 4.7 również odsyła do MSR 19:
„Jednostka przy wycenie świadczeń emerytalnych i podobnych stosuje postanowienia MSR 19 „Świadczenia pracownicze””
MSR 19 w punkcie 50 nakazuje do wyceny rezerw na świadczenia pracownicze „zastosować techniki aktuarialne” oraz tzw. „metodę prognozowanych uprawnień jednostkowych” (ang. Projected Unit Method). Punkt 65 mówi natomiast, że:
„Zgodnie z metodą prognozowanych uprawnień jednostkowych (czasami znana pod nazwą metody świadczeń narosłych w stosunku do stażu pracy lub metody „świadczenie/staż pracy”) każdy okres wykonywania pracy jest postrzegany jako powodujący powstanie dodatkowej jednostki uprawnienia do świadczeń i każda jednostka uprawnienia do świadczeń wyliczana jest oddzielnie przed wejściem w skład ostatecznego zobowiązania.”
Punkt 68 MSR 19 stwierdza:
„W metodzie prognozowanych uprawnień jednostkowych (…) techniki aktuarialne pozwalają jednostce na ustalenie wysokości zobowiązania na tyle wiarygodnie, aby uzasadnić jego ujęcie”.
Kto jest uprawniony do aktuarialnej wyceny rezerw na świadczenia emerytalne, nagrody jubileuszowe itp. rezerwy pracownicze?
Ze względu stopień komplikacji wyceny rezerw pracowniczych (rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp.) MSR 19 w punkcie 57 zaleca korzystanie z usług licencjonowanego aktuariusza przy ich wycenie.
Także Krajowy Standard Aktuarialny nr 1 „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” (KSA 1) zawierający bardzo szczegółowe wytyczne odnośnie wyceny rezerw na świadczenia pracownicze w Polsce, zaleca aby wyceny rezerw pracowniczych (rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp.) dokonał licencjonowany aktuariusz.
Co powinno się znaleźć w raporcie aktuarialnym z wyceny rezerw pracowniczych?
MSR 19 i KSR 6 zawierają wytyczne odnośnie zestawień, które powinny się znaleźć w końcowym raporcie z wyceny rezerw pracowniczych (wyceny rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp.), ale aby nie pozostawiać żadnych wątpliwości Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy w Krajowym Standardzie Aktuarialnym nr 1 (KSA 1) zebrało w jednym dokumencie przepisy ze wszystkich aktów prawnych mówiących o wyceny rezerw na świadczenia pracownicze i wprowadziło zalecenia dla aktuariuszy mające na celu ujednolicenie raportów aktuarialnych dotyczących wyceny rezerw pracowniczych. Celem zaleceń z KSA 1 dla aktuariuszy wyceniających rezerwy pracownicze było także zwiększenie czytelności raportów aktuarialnych dla osób korzystających z niego, a niebędących aktuariuszem (klient, audytor, biegły rewident) oraz ułatwiających odtworzenie wyliczeń rezerw pracowniczych przez innego aktuariusza.
KSA 1 określa minimalne ujawnienia, które muszą być zawarte w raporcie aktuariusza z wyceny aktuarialnej rezerw pracowniczych. Zgodnie z Pkt. 3 KSA 1 „Minimalne wymagania odnośnie raportu z wyceny zobowiązań na świadczenia pracownicze”:
„Raport powinien jednoznacznie określać przyjęte założenia, użytą metodologię oraz wyniki, tak by było możliwe odtworzenie wyliczeń oraz zweryfikowanie przedstawionych w raporcie założeń i wyników przez osobę o odpowiednich kwalifikacjach. Przyjęte założenia dla poszczególnych parametrów powinny być uzasadnione w raporcie.”
KSA 1 wymienia wszystkie niezbędne noty i ujawnienia dla danego standardu rachunkowości, określa techniki aktuarialne, metodologię wyceny, dobór parametrów, jak i wyliczeń, a także, że został on wykonany przez aktuariusza z licencją.
W zależności od przyjętego standardu wyceny aktuarialnej rezerw pracowniczych (tj. „rachunkowość lokalna”, „rachunkowość międzynarodowa”), zestawienia z wyliczeniami będą się różnić, zarówno na poziomie prezentacyjnym ale i – co niezmiennie ważne – na sposobie ujęcia zmian rezerw pracowniczych w okresie sprawozdawczym w wyniku bieżącego okresu bądź tzw. innych całkowitych dochodach. Zawsze w zestawieniach powinny występować podstawowe składowe wyceny rezerw, które pozwalają ocenić jak zmieniły się rezerwy pracownicze w okresie bilansowym oraz co było główną przyczyną tych zmian.
Zgodnie z KSA 1 raport aktuarialny z wyceny rezerw na świadczenia pracownicze powinien zawierać uzgodnienie bilansu otwarcia z bilansem zamknięcia o poziomie szczegółowości poniższej tabeli lub większym (poniższy poziom szczegółowości jest także wystarczający dla UoR, MSR 19, KSR 6):
Wyszczególnienie Świadczenie 1 Świadczenie 2 Świadczenie 3 …. Rezerwa na przyszłe zobowiązania na początek okresu Kwota świadczeń zapadłych w okresie Odsetki netto od zobowiązania netto Koszty bieżącego zatrudnienia Koszty przeszłego zatrudnienia Skutki połączenia jednostek gospodarczych lub zbycia oraz transfery istotnej liczby pracowników (Zyski)/straty aktuarialne w tym z tytułu zmian założeń finansowych w tym z tytułu zmian założeń demograficznych w tym inne Rezerwa na przyszłe zobowiązania na koniec okresu w tym: część krótkoterminowa w tym: część długoterminowa
Pod powyższą tabelą z wyceny rezerw pracowniczych (lub pod całym raportem z wyceny rezerw) zgodnie z punktem 3.2.7 KSA 1 “Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” powinien podpisać się aktuariusz przygotowujący aktuarialną wycenę rezerw pracowniczych wraz z numerem licencji aktuarialnej z rejestru aktuariuszy prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF).
Podsumowanie
Podstawowymi aktami prawnymi regulującymi wycenę rezerw pracowniczych w Polsce są: UoR, KSR 6, MSR 19 i KSA 1. Zgodnie z art. 39 ust. 2 pkt 2 Ustawy o rachunkowości tworzenie rezerw na świadczenia pracownicze jest obowiązkowe , z wyłączeniem jednostek wymienionych w Ustawie w art. 39 art 6 i 7 oraz w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z 13.09.2017 r. Jednostki mogą nie tworzyć rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp. jeśli suma wszystkich rezerw pracowniczych jest nieistotna bilansowo, a nie każda z nich pojedynczo . Należy w takim przypadku także bezwzględnie zweryfikować co 2-3 lata wysokość rezerw pracowniczych przez aktuariusza – samo stwierdzenie, że rezerwy są nieistotne jest niewystarczające. Jako metodę wyceny rezerw pracowniczych UoR pośrednio, a KSR 6, MSR 19 i KSA 1 już bezpośrednio, nakazuje „zastosować techniki aktuarialne” oraz tzw. „metodę prognozowanych uprawnień jednostkowych” (ang. Projected Unit Method). Ze względu na stopień komplikacji wyceny rezerw pracowniczych oraz jej długoterminowy horyzont czasowy, standardy zalecają korzystanie z usług licencjonowanego aktuariusza przy ich wycenie. Krajowy Standard Aktuarialny nr 1 ( KSA 1) określa minimalne ujawnienia, które muszą być zawarte w raporcie aktuariusza z wyceny aktuarialnej rezerw pracowniczych. Określa on także minimalny pozom szczegółowości odpowiednich zestawień rezerw pracowniczych.
dr n. mat. Paweł Kawa, aktuariusz, nr licencji 0189, Halley.pl aktuariusze Sp. z o.o., www.halley.pl
Wzór na rezerwę na odprawy emerytalne
Serwis nie zbiera w sposób automatyczny informacji, za wyjątkiem informacji zawartych w plikach cookies, które niezbędne są do rozpoznawania użytkowników, zapamiętywania ustawień, przetrzymywania parametrów sesji, lepszego dopasowania Serwisu do użytkowników. Jeśli zapoznałeś się z tą informacją kliknij Zamknij
Audyt ✔ Doradztwo ✔ Outsourcing ✔ Consulting
You may be trying to access this site from a secured browser on the server. Please enable scripts and reload this page.
INFORAKADEMIA – wideoszkolenia i webinaria dla księgowych, kadrowych, HR i JSFP
Jak wyliczyć rezerwy na niewykorzystane urlopy pracownicze
W myśl zapisów ustawy o rachunkowości rezerwy to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Tworzona w jednostkach rezerwa urlopowa stanowi zobowiązanie jednostki wobec pracowników z tytułu niewykorzystanych przez nich urlopów pracowniczych należnych za dany rok obrotowy. Urlopy te zostaną wykorzystane przez pracowników w następnym roku obrotowym albo, w przypadku m.in. rozwiązania stosunku pracy, pracownikom zostaną wypłacone ekwiwalenty pieniężne z tytułu niewykorzystanego urlopu.
Na dzień bilansowy rezerwy wycenia się w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości.
Rezerwę urlopową prezentuje się w bilansie w pasywach jako rezerwę na zobowiązania. Stanowi ona jednak tzw. rezerwę kosztową, gdyż powinna zostać ujęta w księgach rachunkowych jako bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów. W myśl zapisów ustawy jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających m.in. z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, a także przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować w sposób wiarygodny, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana.
Natomiast zgodnie z zapisami Krajowego Standardu Rachunkowości nr 6 “Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe” bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów tworzy się na przyszłe świadczenia na rzecz pracowników, tj. m.in. na niewykorzystany urlop, tzn. urlop za dany rok kalendarzowy i lata poprzednie, niewykorzystany przez pracownika do 31 grudnia, z uwzględnieniem stanu na dzień bilansowy, w przypadku gdy rok obrotowy jest różny od kalendarzowego. Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów niewykorzystanych urlopów w szczególności są dokonywane na urlopy pracowników produkcyjnych, pobierających wynagrodzenie uzależnione od efektów pracy (np. akordowe). Celem ich dokonywania jest właściwe odniesienie kosztów do okresu, w którym jednostka faktycznie uzyskuje efekty pracy pracowników.
Szacowanie wysokości rezerwy
Przepisy ustawy o rachunkowości oraz postanowienia KSR 6 nie zawierają szczegółowych wytycznych dotyczących metodologii szacowania wysokości rezerw na zobowiązania z tytułu niewykorzystanych urlopów pracowniczych.
Rezerwa na zobowiązania z tytułu niewykorzystanych urlopów zawsze jest szacunkiem. Oznacza to, że wysokość rezerwy nie musi być taka sama jak kwota wypłaconych w przyszłości zobowiązań z tytułu niewykorzystanych urlopów, na które to zobowiązania utworzono rezerwę. Nie jest bowiem możliwe ustalenie dokładnej kwoty przyszłych zobowiązań z tytułu niewykorzystanych na dzień bilansowy urlopów.
Dokonując na dzień bilansowy szacunku rezerwy, warto wziąć pod uwagę istotne zmiany czekające jednostkę w kolejnym roku.
Dla przykładu, gdy jednostka w kolejnym roku obrotowym planuje istotny wzrost stałych składników wynagrodzeń, zasadne jest uwzględnienie tej okoliczności w podstawie szacowania rezerwy. W takiej sytuacji podstawę szacowania rezerwy może stanowić suma wynagrodzenia stałego z ostatniego miesiąca obrotowego, powiększonego o przeciętny oczekiwany wzrost wynagrodzeń, oraz składników zmiennych wynagrodzenia.
Zatem jednostka przy wyliczaniu rezerwy uwzględnia okoliczności wpływające na wysokość rezerwy, a co za tym idzie – wysokość przyszłych wypłat z tytułu wykorzystania zaległych urlopów. Oznacza to, że dla różnych grup pracowników jednostka może zastosować odmienny sposób szacowania podstawy ustalania rezerwy na niewykorzystane urlopy, aby dokonany szacunek uwzględniał różne zasady naliczania wynagrodzeń dla różnych grup pracowników.
Warto zwrócić uwagę, że jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku rzetelnego i jasnego przedstawienia w sprawozdaniu finansowym sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki.
Uproszczenie takie, np. w mniejszych jednostkach, może polegać na zastosowaniu jako podstawy szacowania rezerwy sumy wynagrodzeń wypłaconych pracownikom w ostatnim miesiącu roku obrotowego. Zgodnie z tak ustaloną podstawą jednostka wylicza wówczas przeciętną dzienną stawkę za niewykorzystany urlop i ustala wysokość rezerwy jako iloczyn stawki dziennej i liczby dni niewykorzystanych urlopów.
Przykład
Uproszczony sposób wyliczania rezerwy na niewykorzystane urlopy pracownicze
1. Jednostka zatrudnia 25 osób na pełny etat.
2. Łączny przepracowany czas pracy zatrudnionych pracowników (średniomiesięcznie w okresie 3 miesięcy: październik-grudzień 2017 r.) to 3950 godz. (średnio 158 godz./pracownika). Czas ten nie obejmuje absencji w postaci urlopów, czasu niezdolności do pracy z tytułu choroby itp.
3. W okresie 3 miesięcy (październik-grudzień 2017 r.) jednostka wypłaciła swoim pracownikom wynagrodzenia na kwotę brutto 87 500 zł/średniomiesięcznie (kwota ta nie obejmuje wynagrodzenia urlopowego, wynagrodzenia chorobowego i innych jednorazowych składników wynagrodzeń).
4. Łączna niewykorzystana ilość urlopów przez pracowników to 300 dni (25 pracowników x 12 dni/pracownik) oraz 2400 godzin (300 dni x 8 godz.).
5. Jednostka prowadzi ewidencje kosztów w zespole 4.
Wyliczenie rezerwy urlopowej:
1) wartość za 1 godz. niewykorzystanego urlopu:
87 500 zł : 3950 godz. = 22,15 zł/godz.
– 87 500 zł – wypłacone wynagrodzenia brutto (średniomiesięcznie z 3 ostatnich miesięcy)
– 3950 godz. – czas przepracowany przez pracowników (średniomiesięcznie – średnia z 3 ostatnich miesięcy)
2) wartość rezerwy na niewykorzystane urlopy:
a) szacowana wartość wynagrodzeń brutto do wypłaty w momencie wykorzystania urlopu (w formie wynagrodzenia urlopowego):
22,15 zł/godz. x 2400 godz. = 53 160 zł
– 22,15 zł – wartość za 1 godz. niewykorzystanego urlopu
– 2400 godz. – łączna niewykorzystana ilość urlopów
b) koszt pracodawcy (składki ZUS) – 20,61%
53 160 zł x 20,61% = 10 956 zł
– 53 160 zł – wartość rezerwy (obejmująca szacowaną wartość wynagrodzeń brutto)
– 20,61% – obciążenia pracodawcy (składki ZUS)
c) łączna wartość rezerwy
53 160 zł + 10 956 zł = 64 116 zł
Jednostka powinna utworzyć na dzień bilansowy rezerwę na niewykorzystane urlopy pracownicze w kwocie 64 116 zł.
Ewidencja księgowa
Utworzenie rezerwy na niewykorzystane urlopy pracownicze:
Wn “Rozliczenie kosztów” 64 116 zł
Ma “Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów” 64 116 zł
Podstawą wyceny rezerw na przyszłe świadczenia na rzecz pracowników są więc przepisy prawa pracy, regulaminów wynagrodzeń, układów zbiorowych i innych wiążących porozumień pracodawców z pracownikami.
Wyliczając wartość rezerwy na niewykorzystane urlopy pracownicze, należy wziąć pod uwagę m.in. zapisy Kodeksu pracy, zgodnie z którymi za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. W przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy.
Do wyliczenia urlopu można przyjąć także zapisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.
W myśl rozporządzenia wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem:
jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,
nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.
Powyżej zostały wymienione składniki wynagrodzenia, których nie wlicza się do wynagrodzenia urlopowego, a co za tym idzie – nie powinno się ich ujmować do wyliczenia rezerwy na niewykorzystane urlopy pracownicze.
Gdyby przed wykorzystaniem należnego pracownikowi urlopu doszło do rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, wówczas pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop.
W myśl zapisów rozporządzenia ekwiwalent za niewykorzystany przez pracownika urlop wypoczynkowy oblicza się:
1) dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń ustalonych na podstawie § 15-17 rozporządzenia przez współczynnik, o którym mowa w § 19, a następnie,
2) dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za 1 dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, a następnie,
3) mnożąc tak otrzymany ekwiwalent za 1 godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.
Do szacowania rezerwy jednostka może także przyjąć wynagrodzenie, jakie pracownik otrzymał w ostatnim miesiącu roku obrotowego lub w ostatnim kwartale roku obrotowego, i na tej podstawie obliczyć dzienną stawkę za niewykorzystany urlop.
Zasadne jest, aby w podstawie szacowania rezerwy na niewykorzystane urlopy uwzględnione zostały zarówno stałe, jak i zmienne składniki wynagrodzenia (niebędące składnikami jednorazowymi).
Jak można zauważyć, ustalenie wysokości rezerwy z tytułu świadczeń na rzecz pracowników nie jest zadaniem łatwym. Jednostki, szacując rezerwę, narażone są na ryzyko popełnienia błędu i zniekształcenia danych prezentowanych w rocznym sprawozdaniu finansowym.
Dlatego wydaje się zasadne, aby większe jednostki skorzystały z pomocy aktuariusza przy wyliczeniu rezerwy.
PODSTAWA PRAWNA:
art. 3 ust. 1 pkt 20, art. 4 ust. 4, art. 28 ust. 1 pkt 9, art. 39 ust. 2a ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 2342; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 2201
art. 171, art. 172 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 108; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 138
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop – Dz.U. z 1997 r. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353
Joanna Gawrońska
biegły rewident
Rezerwy aktuarialne na świadczenia pracownicze – kto powinien, a kto nie musi ich tworzyć?
Rezerwy aktuarialne na świadczenia pracownicze – kto powinien, a kto nie musi ich tworzyć?
Kto powinien wyceniać rezerwy na świadczenia pracownicze?
Zgodnie z Ustawą o rachunkowości (dalej: UoR) obowiązek tworzenia rezerw aktuarialnych na świadczenia pracownicze co do zasady mają wszystkie podmioty, a zwolnienie przysługuje tylko nielicznym kategoriom jednostek.
Ustawowe wyłączenia w wycenie rezerw na świadczenia pracownicze (rezerw aktuarialnych)
W art. 39 ust. 6-7 UoR z wymogu tworzenia rezerw pracowniczych zwolniono następujące jednostki:
mikro oraz małe jednostki, przy czym zwolnienie to nie obejmuje : spółek kapitałowych, komandytowo-akcyjnych i jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej;
: spółek kapitałowych, komandytowo-akcyjnych i jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej; organizacje pozarządowe;
osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego prowadzące działalność pożytku publicznego.
Dodatkowo zwolnione z konieczności tworzenia aktuarialnych rezerw na świadczenia pracownicze są jednostki budżetowe. Wszystkie pozostałe podmioty mają obowiązek tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze.
Rezygnacja z wyceny rezerw pracowniczych pod kontrolą?
Niektóre podmioty rezygnują z tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze, ponieważ rzetelnie ustalają, że kwota rezerwy stanowi w ich bilansie nieistotną pozycję. Decyzja wymaga jednak czujności i profesjonalnego szacowania rezerw aktuarialnych na wszystkie gwarantowane pracownikom świadczenia.
Kompleksowa wycena rezerw na świadczenia pracownicze (rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp.)
Prawidłowa ocena stanu łącznych zobowiązań na świadczenia pracownicze jest dokonywana zawsze w odniesieniu do wszystkich należnych pracownikom świadczeń. Świadczenia obligatoryjne wynikają wprost z Kodeksu pracy. Są to odprawy emerytalne, odprawy rentowe, odprawy pośmiertne oraz ekwiwalent za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe. Oprócz tego kodeksowego minimum mogą funkcjonować dodatkowe świadczenia wynikające z wewnętrznych regulaminów, np. nagrody jubileuszowe, odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych dla emerytów i rencistów itp.
W tym miejscu warto zwrócić uwagę na fragment art. 4 ust. 4a UoR:
Nie można uznać poszczególnych pozycji za nieistotne, jeżeli wszystkie nieistotne pozycje o podobnym charakterze łącznie uznaje się za istotne.
Czyli błędem jest traktowanie poszczególnych składowych rezerw pracowniczych do oceny niematerialności oddzielnie. Znamiennym przykładem jest tutaj niepoprawne podejście do rezerwy na odprawy pośmiertne, która często jest celowo pomijana. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.
Regularna wycena rezerw pracowniczych
Ze względu na to, że pracownicze rezerwy aktuarialne charakteryzują się dużą dynamiką nawet przy z pozoru stabilnej sytuacji kadrowo-płacowej w jednostce, to ustalenie ich wysokości nie jest możliwe raz na zawsze. Na ogół w celu ustalenia czy rezerwy pracownicze są bilansowo nieistotne wystarczające jest szacowanie rezerw przez aktuariusza raz na 2-3 lata. W przypadku gdy są one istotne bilansowo należy wyceniać je przez aktuariusza na datę bilansową (przynajmniej raz w roku).
W jednym z poprzednich wpisów szczegółowo wyjaśniamy dlaczego rezerwy pracownicze zawsze się zmieniają.
Wycena rezerw na odprawy emerytalne rentowe, nagrody jubileuszowe itp. zgodnie ze standardami?
Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 (MSR 19) zaleca by przy ustalaniu rezerw na świadczenia pracownicze korzystać z usług licencjonowanego aktuariusza. To gwarantuje rzetelną wycenę przy zastosowaniu odpowiednich metod statystycznych i aktuarialnych. Końcowy raport aktuarialny prezentuje nie tylko ostateczne wyniki, ale też szereg przyjętych założeń finansowych i demograficznych. Taki dokument stanowi potwierdzenie na przykład dla audytora o poprawności wyceny rezerw pracowniczych.
Zalecenia odnośnie wyceny rezerw pracowniczych
Obowiązek tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze mają co do zasady wszystkie podmioty. Jeżeli podmiot nie jest zwolniony od tego obowiązku na mocy przepisów, to decyzja o zaniechaniu tworzenia rezerw wymaga dogłębnej oceny sytuacji.
Jeśli podmiot odstępuje od tworzenia rezerw aktuarialnych, mimo braku ustawowego zwolnienia, to powinien co 2-3 lata weryfikować rezerwy na wszystkie odroczone świadczenia pracownicze (w szczególności na często pomijane odprawy pośmiertne). Następnie na tej podstawie można oceniać czy rzeczywiście łączne rezerwy są niematerialną pozycją w bieżącym bilansie, czy może jednak jest inaczej i w związku z tym od tego momentu należy rezerwy utworzyć i co roku aktualizować korzystając z usług aktuariusza.
Rezerwy na świadczenia pracownicze (rezerwy aktuarialne) – obowiązek tworzenia, możliwość rezygnacji (zmiany w 2020 roku)
Jednostka ma obowiązek tworzenia aktuarialnych rezerw na świadczenia pracownicze, takich jak odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe itp., chyba że jest ustawowo zwolniona lub zweryfikowała, że rezerwy są nieistotne bilansowo (należy to zweryfikować dla wszystkich świadczeń łącznie).
Wstęp
W roku 2020 wiele firm musiało zmierzyć się z nowymi uregulowaniami odnośnie obowiązku tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze na 31 grudnia 2019. Nowelizacja Ustawy o rachunkowości z 9 listopada 2018 wprowadziła bowiem nowe przepisy od roku 2019, między innymi odnośnie tego, które jednostki muszą tworzyć rezerwy na świadczenia pracownicze, takie jak niewykorzystane urlopy, odprawy emerytalno-rentowe, pośmiertne, nagrody jubileuszowe i inne, a które mają w tym zakresie wolną rękę. W roku 2020 wiele firm stanęło przed wypłatą wysokich odpraw pośmiertnych (do sześciokrotności wynagrodzenia) ze względu na podwyższoną śmiertelność w wyniku pandemii, błędnie nie mając utworzonych rezerw na to świadczenie.
Obowiązek tworzenia rezerw pracowniczych
Obowiązek tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze wynika bezpośrednio z art. 39 ust. 2 pkt 2 Ustawy o rachunkowości:
„Jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających w szczególności: (…) z przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych (…) mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana”.
Dodatkowo załączniki 1-3 i 5 do Ustawy o rachunkowości nakazują także tworzenie „rezerw na świadczenia emerytalne i podobne” wskazując je jako obowiązkową pozycję w sprawozdaniu finansowym.
Przepis ten wynika z ogólnej zasady współmierności czasowej przychodów i kosztów wyrażonej w art. 6. ust 1. pkt 2 Ustawy o rachunkowości. Chodzi o to, aby koszty świadczeń, na które pracownik pracuje dłuższy okres były ponoszone w okresie wypracowywania, a nie tylko w momencie wypłaty. Dzięki temu zarząd czy nowy inwestor nie jest zaskoczony tym, że musi nagle wypłacić duże nagrody jubileuszowe, odprawy pośmiertne (które potrafią być bardzo wysokie), czy zrealizować zaległe świadczenia urlopowe (w formie wypłaty lub „w naturze”), które wynikają z historycznej pracy załogi.
Kto nie musi tworzyć rezerw pracowniczych?
Ustawa o rachunkowości nakazuje tworzyć rezerwy na świadczenia pracownicze wszystkim jednostkom, oprócz kilku rodzajów wymienionych enumeratywnie.
Zwolnione z tego obowiązku są jedynie podmioty wymienione w art. 39 art 6 i 7 Ustawy tj.:
jednostki mikro i małe, ale z wyłączeniem spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych i spółek jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej;
spełniające warunki małej jednostki
organizacje pozarządowe
osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego prowadzące działalność pożytku publicznego
oraz jednostki wymienione w par. 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 13 września 2017, w tym jednostki budżetowe.
Trzeba tu zaznaczyć, że ustawodawca bardzo precyzyjnie zajął się kwestią wyłączeń obowiązku tworzenia biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, poświęcając samej tej kwestii aż dwa punkty Ustawy, co oznacza, że wszystkie inne jednostki mają obowiązek utworzenia rezerw pracowniczych i dokonywać odpowiednich biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Na jakie świadczenia należy tworzyć rezerwy pracownicze?
Ustawa nie wymienia wprost świadczeń, w związku z którymi należ tworzyć bierne rozliczenia międzyokresowych kosztów. Specyfikuje jedynie, że chodzi o przyszłe świadczenia w związku z bieżącą działalnością, czyli wszystkie tzw. obowiązkowe świadczenia odroczone:
odprawy emerytalno-rentowe wynikające z art. 92 Kodeksu Pracy,
odprawy pośmiertne wynikające z art. 93 Kodeksu Pracy,
niewykorzystany urlop wynikające z art. 168 i 171 Kodeksu Pracy
w wartości „kodeksowej” lub podwyższonej przez ponadzakładowe lub wewnętrzne układy zbiorowe oraz wszystkie „niekodeksowe” odroczone świadczenia takie jak:
nagrody jubileuszowe,
odroczone wypłaty z zysku i premie,
ekwiwalenty barbórkowe, energetyczne itp. dla byłych pracowników,
odpisy na ZFŚS oraz inne tego typu (np. ulgi transportowe, energetyczne, deputaty węglowe) w części przeznaczonej dla obecnych i przyszłych emerytów,
opieka medyczna po okresie zatrudnienia,
ubezpieczenie na życie po okresie zatrudnienia,
inne świadczenia z tytułu długiego stażu pracy zapadalne w okresie zatrudnienia, jeśli zobowiązanie z ich tytułu powstaje co najmniej po 12-tu miesiącach od daty rozpoczęcia wypracowywania świadczenia.
Rezerwy pracownicze nieistotne bilansowo? – najczęstsze błędy
W wielu jednostkach dominuje błędne przeświadczenie, że rezerwy pracownicze są nieistotne bilansowo, bez ich wcześniejszej rzeczywistej weryfikacji. Najczęstsze błędy to:
traktowanie poszczególnych składowych rezerw pracowniczych do oceny niematerialności oddzielnie , niezgodnie z art.4 pkt. 1a Ustawy: „Nie można uznać poszczególnych pozycji za nieistotne, jeżeli wszystkie nieistotne pozycje o podobnym charakterze łącznie uznaje się za istotne.”
, niezgodnie z art.4 pkt. 1a Ustawy: „Nie można uznać poszczególnych pozycji za nieistotne, jeżeli wszystkie nieistotne pozycje o podobnym charakterze łącznie uznaje się za istotne.” pomijanie w wycenie rezerw na niewykorzystane urlopy , których wycena jest obowiązkowa zgodnie punktem 3.14 KSR 6 (chociaż w tym przypadku nie stosuje się metodologii aktuarialnej),
, których wycena jest obowiązkowa zgodnie punktem 3.14 KSR 6 (chociaż w tym przypadku nie stosuje się metodologii aktuarialnej), pomijanie w wycenie rezerw na odprawy pośmiertnych
W roku 2020 wiele firm stanęło przed wypłatą tych świadczeń ze względu na podwyższoną śmiertelność w wyniku pandemii, nie mając utworzonych aktuarialnych rezerw pracowniczych na to świadczenie.
Rezerwy na odprawy pośmiertne często mają wartości znacznie wyższe od rezerw na odprawy emerytalno-rentowe i niewykorzystane urlopy, dlatego że Kodeks Pracy gwarantuje tu jako świadczenie nawet sześciokrotność wynagrodzenia pracownika (w przypadku kadry kierowniczej są to już setki tysięcy złotych).
Należy tutaj zaznaczyć, że metoda prognozowanych uprawnień jednostkowych (ang. Projected Unit Method), która jest wymagana przez Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 (KSR 6) i Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 (MSR 19) dla większości świadczeń, charakteryzuje się tym, że rezerwy pracownicze mogą być stosunkowo niskie, ale później bardzo szybko rosną.
Podsumowując: Nawet, jeśli jednostka wyznaczyła rezerwy pracownicze i okazały się nieistotne bilansowo, to powinna je nie rzadziej niż raz na 2-3 lata ponownie oszacować ze względu na możliwy ich znaczny wzrost i dopiero na tej podstawie podjąć ponownie decyzję o ich istotności lub nieistotności.
Częstość i sposób wyznaczania rezerw pracowniczych
Ustawa o rachunkowości nakazuje wycenę aktuarialną rezerw pracowniczych nie rzadziej niż na dzień bilansowy (art. 29 ust. 9). Natomiast w zakresie sposobu wyznaczenia rezerw pracowniczych odsyła do MSR 19 (poprzez art. 10 pkt 3 i rozdział 5 i 4.7 KSR 6).
MSR 19 w punkcie 59 zaleca korzystanie z usług licencjonowanego aktuariusza. W Polsce rejestr aktuariuszy jest prowadzony przez Komisję Nadzoru Finansowego, dlatego łatwo można sprawdzić, czy autor wyliczenia jest aktuariuszem.
Warto zwrócić uwagę, że sama wycena nie musi być przeprowadzona dokładnie na datę bilansową. Standard pozwala, aby aktuariusz wycenił rezerwy pracownicze przed końcem roku sprawozdawczego, jeśli w międzyczasie nie zajdą żadne istotne operacje gospodarcze.
Raport aktuariusza zgodny z Krajowym Standardem Aktuarialnym nr 1
Jednostka zamawiając raport aktuarialny dotyczący rezerw pracowniczych, powinna się upewnić, że będzie on wykonany zgodnie z Krajowym Standardem Aktuarialnym nr 1, bo wtedy ma pewność, że będą w nim wszystkie niezbędne noty i ujawnienia dla danego standardu rachunkowości oraz, że zostanie on wykonany zgodnie z właściwymi technikami aktuarialnymi, zarówno odnośnie doboru parametrów, jak i wyliczeń, a także że zostanie on wykonany przez aktuariusza z licencją.
Standard ten stworzyło Polskie Stowarzyszenie Aktuariuszy po to, aby ułatwić jednostkom zamówienie usługi w odpowiednim zakresie. Wiele jednostek nie ma pełnej świadomości, jakie konkretne ujawnienia są wymagane, gdy przygotowuje sprawozdanie w wariancie porównawczym, a jakie gdy w wariancie kalkulacyjnym. Ostatecznie często firmy otrzymują raporty, które nie pozwalają im dokonać prawidłowym księgowań, ryzykując uwagami do sprawozdania ze strony biegłego.
Przykładowo dla kalkulacyjnego rachunku zysków i strat raport powinien zawierać obciążenia okresu na poziomie szczegółowości poniższej tabeli lub większym:
Świadczenie 1 Świadczenie 2 ….. A. koszty ogólnego zarządu B. koszty sprzedaży C. inne przychody lub koszty operacyjne D. koszty finansowe/odsetki
Zgodnie z punktem 3.2.7 Krajowego Standardu Aktuarialnego nr 1 “Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” (KSA 1) – aktuariusz przygotowujący wycenę rezerw pracowniczych powinien być podpisany pod raportem oraz wskazać swój numer w rejestrze KNF.
Podsumowanie
Wszystkie jednostki mają co roku obowiązek tworzenia rezerwy na świadczenia pracownicze z wyjątkiem zwolnień wymienionych w Ustawie. Jednostka powinna prosić o raport zgodny z Krajowym Standardem Aktuarialnym nr 1, bo to gwarantuje jej, że dostanie wszystkie niezbędne księgowania oraz noty wynikające z UoR i danego standardu rachunkowości oraz zweryfikować, że jego autorem jest aktuariusz wymieniony w rejestrze aktuariuszy prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF). Jeśli Jednostka, mimo braku zwolnienia z tworzenia rezerw pracowniczych, chciałaby ich nie tworzyć, to powinna to zweryfikować szacując rezerwy pracownicze na wszystkie świadczenia odroczone (w tym odprawy pośmiertne) i dopiero wtedy ocenić ich ewentualną niematerialność.
dr n. mat. Paweł Kawa, aktuariusz, nr licencji 0189, Halley.pl aktuariusze Sp. z o.o., www.halley.pl
Rezerwy emerytalne, jak je wyliczyć?
Co roku słyszę pytania od księgowych czy rezerwy emerytalne muszą być wyliczone przez aktuariusza?
Jaka jest odpowiedź? To zależy 😉
A zależy m.in od:
Zastosowanych zasad sporządzania SF czy wg UoR czy wg MSR’ów
Wielkości spółki (układy zbiorowe, porozumienia z pracownikami)
Skomplikowania naliczania wynagrodzeń (widełki wynagrodzeń, wpływ stażu pracy na wynagrodzenie)
Poziomu istotności rezerw na świadczenia pracownicze (liczymy czy suma rezerw emerytalnych, pośmiertnych oraz na niewykorzystane urlopy jest istotna)
Budżetu przeznaczonego na kalkulację
Biegłego Rewidenta, który akceptuje wyliczenia
Odprawa emerytalna jest świadczeniem jednorazowym i co należy podkreślić nie podlega ozusowaniu. Zgodnie z artykułem 92 Kodeksu Pracy, stanowi jednomiesięczne wynagrodzenie ustalane tak jak podstawa ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
W praktyce często wewnętrzne regulacje spółek takie jak Regulamin Wynagradzania czy Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy gwarantują odprawę wyższą niż ustawowa np. wielokrotność kwoty bazowej zależnej od stażu pracy.
kalkulatorksiegowy.pl rezerwy emerytalne
Co mówi UoR o rezerwach emerytalnych?
Zgodnie z Uchwałą Nr 7/08 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 14 października 2008 r. przyjęty został KSR nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe” gdzie w punkcie 4.7 napisano:
„Podstawą wyceny rezerw na przyszłe świadczenia na rzecz pracowników są przepisy prawa pracy, regulaminów wynagrodzeń, układów zbiorowych i innych wiążących porozumień pracodawców z pracownikami. A szacunek kwoty rezerwy powinien uwzględniać obowiązkowe obciążenie pracodawcy, wynikające z obowiązujących na dzień szacowania rezerwy przepisów (np. składki emerytalne i rentowe)”
Co mówi MSR 19 o rezerwach emerytalnych?
Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 „Świadczenia pracownicze” w punkcie 59 zaleca szacowanie rezerw na świadczenia emerytalne poprzez wycenę aktuarialną ale uwaga, nie wprowadza jednak takiego wymogu. Tak więc dla sprawozdań finansowych sporządzanych zgodnie z Ustawą o Rachunkowości to jest jedynie zalecenie.
Wycena rezerw na długoterminowe świadczenia pracownicze takie jak: nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe powinna zostać przeprowadzona zgodnie z metodologią aktuarialną. Dodatkowo aktuariusz może wycenić rezerwy na: odprawy pośmiertne, dodatki stażowe czy opiekę.
Kto nie musi sporządzać kalkulacji na rezerwy emerytalne?
Zgodnie z ustawą o rachunkowości art. 39 pkt 6,7 zwolnione z tworzenia biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych są:
Organizacje pozarządowe
Jednostki działające na podstawie przepisów prawa kościelnego
Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego
Jednostki małe, jednostki mikro – z wyłączeniem spółek kapitałowych
Co trzeba wziąć pod uwagę przy tworzeniu kalkulacji rezerwy na świadczenia emerytalne?
Czynników jest kilka:
Dyskonto
Struktura demograficzna
Oszacowanie okresu do emerytury
Regulamin wynagrodzeń
Dlatego przygotowaliśmy gotowy plik excelowy, w którym znajdziecie:
Jakie dyskonto przyjąć do kalkulacji Jak obliczyć okres pozostający do emerytury Jak uwzględnić przewidywane podwyżki wynagrodzeń Automatyczne kalkulacje
I co najważniejsze, otrzymacie plik w którym będziecie mogli skalkulować prawidłowo rezerwę emerytalną.
Wnioski:
Przygotowując sprawozdanie finansowe wg ustawy o rachunkowości, mając nieskomplikowany system wynagrodzeń można dokonać kalkulacji rezerw emerytalnych we własnym zakresie. Natomiast sporządzając sprawozdanie finansowe wg MSR zaleca się skorzystanie z wyceny aktuariusza.
Zobacz nasze inne wpisy:
Jak zrobić cash flow?
.
Rezerwy emerytalne – wszystko co warto wiedzieć o tworzeniu i rozliczaniu
28.01 Rezerwy emerytalne – wszystko co warto wiedzieć o tworzeniu i rozliczaniu
Pod pojęciem rezerw ustawa o rachunkowości rozumie takie zobowiązania (a więc wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów), których termin wymagalności nie jest pewien.
Jednostki zobligowane są przepisami bilansowymi do dokonania tzw. biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, których kwotę można oszacować w sposób wiarygodny, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana. Te zobowiązania powinny być prezentowane jako rezerwy na zobowiązania (jednostki inne niż banki, zakłady reasekuracji i zakłady ubezpieczeń wykazują je w źródłach finansowania majątku (pasywach) w pozycji I.2 Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne).
Zasady tworzenia i rozliczenia rezerw szerzej zostały uregulowane w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”.
Czym są odprawy emerytalne?
Odprawy emerytalne i rentowe (tak jak nagrody jubileuszowe) to długoterminowe świadczenia pracownicze, zależne od stażu pracy. Prawo do tych świadczeń nabywają pracownicy przez cały okres ich zatrudnienia w jednostce. To z kolei rodzi zobowiązanie jednostki w stosunku do pracowników w przyszłości.
Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów z tytułu tych zobowiązań powinny być ustalane w wiarygodnie oszacowanej wartości, w ciężar kosztów bezpośrednio związanych z działalnością operacyjną w bieżącym okresie.
Wycena rezerw
Podstawą wyceny rezerw na przyszłe świadczenia pracownicze są przepisy prawa pracy, regulaminów wynagrodzeń, układów zbiorowych i innych wiążących porozumień pracodawców z pracownikami. Szacunek kwoty rezerw powinien uwzględniać obowiązkowe obciążenia pracodawcy wynikające z przepisów prawa obowiązujących na dzień szacowania rezerwy (np. składki emerytalne i rentowe).
Rezerwy na odprawy rentowe, emerytalne i nagrody jubileuszowe tworzy się tylko wtedy, gdy z przepisów prawa, układu pracy lub umów o pracę jednoznacznie wynika, że na pracodawcy ciąży obowiązek ich wypłaty i ich wysokość jest istotna, w związku z czym ich nieuwzględnienie w sprawozdaniu finansowym zniekształciłoby obraz sytuacji finansowej i majątkowej oraz wynik finansowy jednostki.
gagfin.pl
Jak zatem liczyć rezerwy?
W pierwszej kolejności nadmienić należy, iż jest wiele metod liczenia (szacowania) rezerw na odprawy emerytalne. Ponieważ cechują się one wysokim stopniem trudności, wiele jednostek korzysta z pomocy aktuariusza lub ze specjalistycznych narzędzi eksperckich.
Przykładowy sposób wyliczenia rezerwy na odprawy emerytalne uzależnia jej wysokość od takich czynników, jak aktualny staż pracy, ogólna liczba lat do przepracowania (która uzależniona jest od dwóch zmiennych: wieku pracownika oraz wieku emerytalnego), zdyskontowanej podstawy wypłaty odprawy oraz prawdopodobieństwa pozostania w firmie pracownika do osiągnięcia wieku emerytalnego. Bardziej dokładne metody uzależniają wielkość rezerwy nie tylko od stażu pracy ogółem, ale również od ilości lat przepracowanych przez pracownika w danej firmie.
Krajowy Standard Rachunkowości wskazuje jednak, aby przy wycenie świadczeń emerytalnych i podobnych kierować się postanowieniami MSR 19 „Świadczenia pracownicze”.
Zalecaną metodą szacowania rezerw na te świadczenia jest oczywiście wycena aktuarialna. Wycena rezerw na długoterminowe zobowiązania pracownicze, w tym odprawy emerytalne i rentowe, powinna zostać przeprowadzona zgodnie z metodologią aktuarialną, korzystając z pomocy aktuariusza, ponieważ ustalenie ich wielkości uwarunkowane jest wieloma czynnikami (np. warunki makroekonomiczne, rotacja pracowników, ryzyko śmierci).
Jakie informacje zamieścić w sprawozdaniu finansowym?
Jednostka (inna niż bank, zakład ubezpieczeń czy zakład reasekuracji) jest zobligowana do przedstawienia w informacji dodatkowej m.in. danych o stanie rezerw według celu ich utworzenia na początek roku obrotowego, zwiększeniach, wykorzystaniu, rozwiązaniu i stanie końcowym.
Najczęściej popełniane błędy w szacunkach odpraw
W przypadku rezerw aktuarialnych niejednokrotnie pojawiają się problemy z dyskontowaniem, a więc zmianą wartości pieniądza w czasie. Rezerwa powinna bowiem poprzez zastosowanie stopy dyskontowej odzwierciedlać wartość bieżącą, czyli wartość na dzień tworzenia (lub weryfikacji) rezerwy. Przy zastosowaniu dyskonta wartość bilansowa rezerwy rośnie w każdym okresie z upływem czasu. Wzrost ten jest ujmowany jako koszt finansowy w rachunku wyników.
Szacując rezerwy na odprawy emerytalne zdarza się również często tak, że nie mamy zbyt wiele czasu, a poza odprawami emerytalnymi, musimy jeszcze wyliczyć rezerwy na urlopy czy naprawy gwarancyjne. Księgowi mają też z reguły ograniczone informacje, a ponadto istnieje ryzyko, że nikt nie sprawdza naszych wyliczeń. Dlatego warto sprawdzić swoje wyliczenia w eksperckich narzędziach, zbudowanych np. w oparciu o metody stosowane przez biegłych rewidentów.
Sławomir Ekman
Dyrektor 24EasyAudit
Rezerwy na świadczenia pracownicze a przepisy bilansowe
Podstawą wyceny rezerw na przyszłe świadczenia na rzecz pracowników są przepisy prawa pracy, regulaminów wynagrodzeń, układów zbiorowych i innych wiążących porozumień pracodawców z pracownikami. Zgodnie z kodeksem pracy, regulaminem wynagradzania pracownicy mają prawo do odpraw emerytalnych w momencie przechodzenia na emeryturę.
Regulamin wynagradzania może określać zasady przyznawania nagród jubileuszowych. Szacunek kwoty rezerwy powinien uwzględniać obowiązkowe obciążenie pracodawcy wynikające z obowiązujących na dzień szacowania rezerwy przepisów prawa (np. składki emerytalne i rentowe). Wielkość wypłaty z tytułu świadczeń pracowniczych zależy od stażu pracy i przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Wycena świadczeń
Przy wycenie świadczeń emerytalnych i podobnych można kierować się postanowieniami MSR 19 “Świadczenia pracownicze”. Zalecaną metodą szacowania rezerw na te świadczenia jest wycena aktuarialna. Wycena rezerw na długoterminowe świadczenia pracownicze, w tym: nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe powinna zostać przeprowadzona zgodnie z metodologią aktuarialną, korzystając z pomocy aktuariusza, albowiem ustalenie kwot tych rezerw oparte jest na szeregu założeniach, zarówno co do warunków makroekonomicznych, jak i założeniach dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych. Aktuariusz może wycenić rezerwy na: nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne, pośmiertne, rentowe, dodatki stażowe, opiekę medyczną itp.
Ustalenie rezerw
Ustalenie rezerw na świadczenia pracownicze może być przeprowadzone samodzielnie w ramach jednostki. Ustalając wartość rezerw, trzeba dokonać szacunków kwot, jakie w przyszłości będą wypłacone pracownikom, uwzględniając prawdopodobieństwo dokonania tej wypłaty. Czynniki jakie należy uwzględnić przy ustalaniu rezerw na świadczenia pracownicze to m.in.:
Wycena i rezerwa na odprawy pośmiertne
Wycena rezerwy na odprawy pośmiertne
Rezerwa na odprawy pośmiertne – komu przysługuje?
Odprawa pośmiertna jest świadczeniem wypłacanym rodzinie zmarłego pracownika przez pracodawcę. Obowiązek jej wypłaty wynika wprost z zapisów Kodeksu Pracy, którego zapisy stanowią, iż odprawa pośmiertna przysługuje rodzinie pracownika w razie jego śmierci podczas trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania zasiłku związanego z niezdolnością do pracy wskutek choroby. Odprawa pośmiertna przysługuje małżonkowi, a także innym członkom rodziny, którzy spełniają warunki konieczne do uzyskania renty rodzinnej (zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych*).
Kodeks Pracy stanowi:
Art. 93. § 1. W razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna.
§ 2. Wysokość odprawy, o której mowa w § 1, jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi:
1) jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat;
2) trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat;
3) sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.
§ 3. Przepis art. 36 § 1 1 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Odprawa pośmiertna przysługuje następującym członkom rodziny pracownika: 1) małżonkowi; 2) innym członkom rodziny spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
§ 5. Odprawę pośmiertną dzieli się w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny.
§ 6. Jeżeli po zmarłym pracowniku pozostał tylko jeden członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, przysługuje mu odprawa w wysokości połowy odpowiedniej kwoty określonej w § 2.
§ 7. Odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny, o których mowa w § 4, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna przysługująca zgodnie z § 2 i 6. Jeżeli odszkodowanie jest niższe od odprawy pośmiertnej, pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.
Ustawa o Rachunkowości także wspomina o odprawach pośmiertnych i zalicza je do świadczeń pracowniczych, na które spółki powinny tworzyć rezerwy. Dodatkowo oprócz konieczności tworzenia rezerw na odprawy pośmiertne, firmy powinny tworzyć także rezerwy na świadczenia emerytalne, odprawy rentowe, rezerwy na nagrody jubileuszowe i inne świadczenia, do których wypłaty są zobowiązane.
Ustawa o Rachunkowości stanowi:
Art. 39. 1. Jednostki dokonują czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów, jeżeli dotyczą one przyszłych okresów sprawozdawczych.
2. Jednostki dokonują biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, wynikających w szczególności:
1) ze świadczeń wykonanych na rzecz jednostki przez kontrahentów jednostki, a kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny;
2) z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, a także przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować w sposób wiarygodny, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku. Zobowiązania ujęte jako bierne rozliczenia międzyokresowe i zasady ustalania ich wysokości powinny wynikać z uznanych zwyczajów handlowych.
2a. Zobowiązania, o których mowa w ust. 2 pkt 2, wykazuje się w bilansie jako rezerwy na zobowiązania.
Jak obliczyć rezerwę na odprawę pośmiertną?
Do wyznaczania rezerw na odprawy pośmiertne jednostki powinny korzystać z usług licencjonowanego aktuariusza stosując metodę wskazaną przez Krajowy Standard Rachunkowości 6 (KSR 6) oraz Międzynarodowe Standardy Rachunkowości 19 (MSR 19), tj. metodę prognozowanych świadczeń jednostkowych (metoda ta nazywana jest także metodą świadczeń narosłych w stosunku do stażu pracy). W związku z koniecznością wypłaty odprawy pośmiertnej rodzinie pracownika, każde przedsiębiorstwo powinno tworzyć rezerwy na odprawy pośmiertne korzystając z usług biura aktuarialnego lub licencjonowanego aktuariusza.
Rezerwa na odprawy pośmiertne powinna zostać wyznaczona w postaci sumy rezerw dotyczących wszystkich pracowników spółki na każdy dzień bilansowy – nie należy wyliczać rezerw poprzez kumulowanie danych przedstawiających tylko wartości średnie – takie podejście może skutkować znacznym niedowartościowaniem rezerw na odprawy pośmiertne.
Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 także zaleca zastosowanie metody prognozowanych świadczeń jednostkowych opisanej w MSR 19 i stanowi co następuje:
Pkt. 4.7. Podstawą wyceny rezerw na przyszłe świadczenia na rzecz pracowników są przepisy prawa pracy, regulaminów wynagrodzeń, układów zbiorowych i innych wiążących porozumień pracodawców z pracownikami. Szacunek kwoty rezerwy powinien uwzględniać obowiązkowe obciążenie pracodawcy wynikające z obowiązujących na dzień szacowania rezerwy przepisów prawa (np. składki emerytalne i rentowe).
Przy wycenie świadczeń emerytalnych i podobnych można kierować się postanowieniami MSR 19 “Świadczenia pracownicze”. Zalecaną metodą szacowania rezerw na te świadczenia jest wycena aktuarialna. Wycena rezerw na długoterminowe świadczenia pracownicze, w tym: nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne i rentowe powinna zostać przeprowadzona zgodnie z metodologią aktuarialną, korzystając z pomocy aktuariusza, albowiem ustalenie kwot tych rezerw oparte jest na szeregu założeniach, zarówno co do warunków makroekonomicznych, jak i założeniach dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych. Aktuariusz może wycenić rezerwy na: nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne, pośmiertne, rentowe, dodatki stażowe, opiekę medyczną itp.
MSR 19 stanowi:
Pkt. 67 Jednostka stosuje metodę prognozowanych uprawnień jednostkowych, aby ustalić wartość bieżącą swoich zobowiązań z tytułu określonych świadczeń oraz związanych z nimi kosztów bieżącego zatrudnienia oraz – w stosownych przypadkach – kosztów przeszłego zatrudnienia.
Pkt. 68 Zgodnie z metodą prognozowanych uprawnień jednostkowych (czasami znaną pod nazwą metody świadczeń narosłych w stosunku do stażu pracy lub metody “świadczenie/staż pracy”) każdy okres wykonywania pracy postrzega się jako powodujący powstanie dodatkowej jednostki uprawnienia do świadczeń (zob. paragrafy 70-74), a każda jednostka uprawnienia do świadczeń wyliczana jest oddzielnie przed wejściem w skład ostatecznego zobowiązania (zob. paragrafy 75-98).
Kodeks Pracy reguluje minimalną wysokość odprawy, która stanowi jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat, trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat, sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat. W związku z powyższym każde przedsiębiorstwo może dowolnie podwyższać wysokość wypłacanej przez nie odprawy pośmiertnej poprzez wprowadzanie odpowiednich zapisów w ZUZP lub Regulaminach Wynagradzania. Wiąże się to z wyższymi odprawami dla pracowników, a w związku z tym z koniecznością utworzenia wyższej wartości rezerw na odprawy pośmiertne.
Tak jak zostało to już wyżej zaprezentowane, głównym czynnikiem warunkującym wysokość odprawy pośmiertnej jest staż pracy u danego pracodawcy oraz wynagrodzenie pracownika (dodatkowo doliczany jest także staż u poprzednich pracodawców w przypadku gdy nastąpiło przejęcie zakładu pracy w trybie art. 23’ KP). Podstawą do ustalenia wysokości rezerw na odprawy pośmiertne jest wynagrodzenie pracownika obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.
Kiedy tworzymy rezerwy na odprawę pośmiertną?
키워드에 대한 정보 rezerwa na odprawy emerytalne wzór
다음은 Bing에서 rezerwa na odprawy emerytalne wzór 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.
이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!
사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 Rezerwa na odprawy emerytalne.
- rezerwa na odprawy emerytalne
- szacowanie rezerwy
- Porady Biegłego Rewidenta
Rezerwa #na #odprawy #emerytalne.
YouTube에서 rezerwa na odprawy emerytalne wzór 주제의 다른 동영상 보기
주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 Rezerwa na odprawy emerytalne. | rezerwa na odprawy emerytalne wzór, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.
