당신은 주제를 찾고 있습니까 “gimnastyka korekcyjna w szkole program – GIMNASTYKA KOREKCYJNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 9 W BIAŁYMSTOKU – ĆWICZENIA“? 다음 카테고리의 웹사이트 https://ppa.charoenmotorcycles.com 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: ppa.charoenmotorcycles.com/blog. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 Paweł Hulajnoga 이(가) 작성한 기사에는 조회수 347회 및 좋아요 4개 개의 좋아요가 있습니다.
gimnastyka korekcyjna w szkole program 주제에 대한 동영상 보기
여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!
d여기에서 GIMNASTYKA KOREKCYJNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 9 W BIAŁYMSTOKU – ĆWICZENIA – gimnastyka korekcyjna w szkole program 주제에 대한 세부정보를 참조하세요
Wady postawy mogą prowadzić do zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, niewydolności układów krążenia, oddychania oraz złej pracy organów wewnętrznych. Dlatego też należy im zapobiegać:
*Uczęszczaj regularnie na zajęcia gimnastyki korekcyjno – kompensacyjnej
*Zażywaj ruchu – codziennie gimnastyka poranna oraz do wyboru: pływanie, marsz w terenie, jazda na rowerze, jazda na nartach
*Nie siedź godzinami przed telewizorem czy komputerem
*Trzymaj się prosto !!! podczas nauki, pracy i w trakcie zabawy
*Zadbaj o właściwą dietę, musi zawierać dużo wapnia i witaminy D, w codziennym jadłospisie musi się znaleźć: mleko, biały ser, masło, jogurty, ryby, jaja, warzywa i owoce oraz chude mięso. Dziecko powinno jadać 4 – 5 razy dziennie, nie zapomnij o drugim śniadaniu.
*Nie dopuszczaj do nadwagi
*Poproś rodziców o zorganizowanie „rosnącego” wraz z Tobą biurka i krzesła o regulowanej wysokości. Blat stołu powinien być kwadratowy lub prostokątny, a nie zaokrąglony. Zadbaj by tułów był oddalony od brzegu biurka 3 – 5 cm, a głowa nieznacznie pochylona. Przedramiona mają leżeć na blacie, ale łokcie powinny nieco wystawać poza jego brzeg. Ustaw monitor komputera na wprost twarzy, a nie z boku. Krzesło powinno mieć regulowaną wysokość, podpórki pod łokcie i oparcie wypukłe na odcinku lędźwiowym kręgosłupa, a wklęsłe – na piersiowym. Gdy siedzisz, stopy powinny opierać się o podłogę
*Tornister noś zawsze na obu ramionach. Powinien mieć usztywniany tył i szerokie, regulowane szelki. Musi przylegać do pleców, a nie opierać się na pupie. Noś w nim tylko niezbędne rzeczy.
gimnastyka korekcyjna w szkole program 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.
Program „Gimnastyki korekcyjnej dla uczniów klasy I Szkoły …
Program „Gimnastyki korekcyjnej dla uczniów klasy I Szkoły. Podstawowej” przygotowany w ramach projektu „Szkoła. Podstawowa nr 26 – Nowoczesna i otwarta”.
Source: openeducation.pl
Date Published: 2/26/2021
View: 8600
PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNYCH – gimnastyka korekcyjna
Program dotyczy gimnastyki korekcyjno – kompensacyjnej. … Szkoła posiada następujące pomieszczenia o charakterze sportowo – rekreacyjnym:.
Source: www.uczmysierazem.grojec.pl
Date Published: 1/14/2022
View: 4276
Roczny plan pracy gimnastyki korekcyjnej – SP9 Łomża
Szkoła podstawowa nr 9 im. Księcia Janusz I w Łomży.
Source: www.sp9.miastolomza.pl
Date Published: 4/12/2022
View: 6906
Gimnastyka korekcyjna – program nauczania – Edukator
Na 12-15 godzinny dzień dziecka, przeciętnie przypada 4-7 godzin siedzenia w szkole, 2-4 godzin odrabiania lekcji, 3 godziny wypoczynku. Wypoczynek ten nie …
Source: www.edukator.org.pl
Date Published: 1/11/2022
View: 5612
Program nauczania – gimnastyka korekcyjna w szkole specjalnej
Program nauczania – gimnastyka korekcyjna w szkole specjalnej. Założenia programowe. Program ten przygotowany jest dla szkoły podstawowej specjalnej, …
Source: www.profesor.pl
Date Published: 12/6/2022
View: 542
Program autorski zajęć z gimnastyki korekcyjnej dla I i II etapu …
Program gimnastyki korekcyjnej przeznaczony jest do realizacji na zajęciach z dziećmi pierwszego i drugiego etapu nauczania tj. uczniów szkoły podstawowej …
Source: wychowaniefizyczne.pl
Date Published: 10/25/2021
View: 1208
Gimnastyka.pdf
Program własny. GIMNASTYKA. KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNA. DLA DZIECI KLAS I – III. SZKÓŁ PODSTAWOWAYCH. OPRACOWANIE: mgr Monika Wiśniewska. GDAŃSK 2018 …
Source: sp35.edu.gdansk.pl
Date Published: 5/1/2022
View: 5408
PROGRAM WŁASNY Z GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ DLA …
Program gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej opracowany został do realizacji w Zespole Szkół Specjalnych w Opolu dla trzeciego etapu edukacyjnego i szkoły …
Source: docplayer.pl
Date Published: 7/22/2022
View: 7414
주제와 관련된 이미지 gimnastyka korekcyjna w szkole program
주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 GIMNASTYKA KOREKCYJNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 9 W BIAŁYMSTOKU – ĆWICZENIA. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.
주제에 대한 기사 평가 gimnastyka korekcyjna w szkole program
- Author: Paweł Hulajnoga
- Views: 조회수 347회
- Likes: 좋아요 4개
- Date Published: 2022. 3. 9.
- Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=ody9AI_VV7Q
PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNYCH – gimnastyka korekcyjna
PROGRAM ZAJĘĆ KOREKCYJNYCH – gimnastyka korekcyjna
I. Wprowadzenie.
Szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku człowieka wpływa na niego także w sposób niekorzystny. Mechanizmy adaptacyjne człowieka nie nadążają za dynamicznymi zmianami cywilizacyjnymi i technicznymi. W zakresie narządu ruchu częstą dolegliwością u dorosłych są tzw. bóle krzyża, a u dzieci i młodzieży – wady postawy i płaskostopie. Odpowiednio dobrany ruch, pod względem charakteru, miejsca i siły oddziaływania stał się więc obecnie jednym z czynników wyrównawczych bądź korekcyjnych.
W okresie szkolnym należy zwrócić uwagę na dwa okresy krytyczne posturogenezy, gdyż właśnie wtedy powstaje najwięcej wad postawy. Pierwszy z nich przypada na wiek 6-7 lat i związany jest z radykalną zmianą dotychczasowego trybu życia dzieci (przebywanie w pozycji siedzącej w ławce). Prowadzenie zajęć wf w klasach młodszych przez nie fachowców, nie sprzyja kompensacyjnemu oddziaływaniu ruchem na postawę dziecka.
Drugi okres krytyczny posturogenezy związany jest ze skokiem pokwitaniowym (dziewczęta -11-13 lat, chłopcy – 13-14 lat). W tym okresie następuje intensywny przyrost długości kończyn dolnych i tułowia, zmiana proporcji ciała oraz dotychczasowego układu środków ciężkości. Pojawiają się objawy fizycznego i psychicznego zmęczenia dziecka, postawę cechuje niedbałość i wiotkość. Brzuch uwypukla się, plecy są często nadmiernie okrągłe, głowa pochylona ku przodowi stwarza wrażenie zbyt ciężkiej w stosunku do utrzymującej ją szyi. W obrębie kończyn dolnych u dziewcząt występuje niekiedy tyłowygięcie w stawach kolanowych. Dziewczęta w tym okresie często wysuwają ku przodowi barki chcąc ukryć rozrastające się sutki. W związku ze zmianą ustawienia barków kończyny górne zwisają nie wzdłuż bocznej powierzchni tułowia, ale przesunięte są ku przodowi co jeszcze bardziej pogłębia okrągłość pleców i stwarza obraz zapadniętej klatki piersiowej. Sytuację te pogarsza jeszcze znaczne obciążenia programem szkolnym. W świetle tych uwag konieczność szczególnej uwagi ze strony rodziców, nauczycieli i lekarzy staje się oczywista. Okres dojrzewania stwarza często możliwość ostatniej szansy wyrównania istniejących odchyleń, bowiem po zakończeniu wzrostu zmniejszają się one znacznie.
Okres tzw. skoku pokwitaniowego jest okresem dużej dysharmonii rozwojowej. Następuje szybki rozwój kośćca, za którym nie nadąża rozwój mięśni, towarzyszy temu przesunięcie środka ciężkości ciała ku górze (spowodowane intensywnym wzrostem kończyn dolnych). Wszystko to może prowadzić do zaburzeń statyki i postawy ciała. Tak zwana kifoza młodzieńcza powstaje pod wpływem wyżej opisanych zjawisk.
II. Metryka programu.
1.Program dotyczy gimnastyki korekcyjno – kompensacyjnej.
2.Program przygotowany został dla uczniów Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego im. św. Franciszka w Nowym Mieście nad Pilicą.
Na gimnastykę korekcyjno-kompensacyjną powinny trafiać dzieci zagrożone wadami postawy oraz z lżejszymi wadami tj. korygującymi się w pełni czynnie. W tej grupie mogą znaleźć się również dzieci z bocznymi skrzywieniami kręgosłupa I stopnia korektywności. Dzieci z cięższymi wadami kierowane będą do ośrodków międzyszkolnych, gdzie z reguły istnieją większe możliwości sprzętowe i kadrowe oraz możliwość tworzenia jednorodnych grup pod względem niesprawności. Osoby, u których wada postawy spowodowana jest inną dysfunkcją bądź przypadki trudno korygujące się , wymagają już opieki poradni rehabilitacyjnej.
3. Program przeznaczony jest do realizacji na lekcjach wychowania fizycznego jako moduł programowy oraz na zajęciach pozalekcyjnych dla uczniów zakwalifikowanych do grup dyspanseryjnych z wadami postawy.
III. Warunki lokalowo – organizacyjne do prowadzenia zajęć, pomoce, sprzęt i przybory.
Szkoła posiada następujące pomieszczenia o charakterze sportowo – rekreacyjnym:
Sala gimnastyczna o wymiarach 10x7m z drabinkami przyściennymi, Boisko szkolne o wymiarach 60×40 m, Zestaw filmów o tematyce zdrowotnej, Sprzęt : kozły gimnastyczne, drabinki gimnastyczne, skrzynia, ławeczki szwedzkie; przybory: obręcze, piłeczki, woreczki, krążki, piłki lekarskie, kółka ringo, szarfy, pachołki, laski gimnastyczne, przybory nietypowe. Ma możliwość organizowania wyjazdów na basen
IV. Budowa programu:
Cela gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej. Ogólne założenia postępowania korekcyjnego. Ogólne zadania postępowania korekcyjnego. Formy, metody i zasady zajęć korekcyjno-kompensacyjnych. Systematyka ćwiczeń korekcyjnych. Pozycje wyjściowe i ćwiczebne w gimnastyce korekcyjnej. Etapy reedukacji posturalnej. Metody badania i zasady oceny postawy ciała. Uproszczone badania ortopedyczne oraz testy funkcjonalne. Badania uzupełniające. Treści programowe ( semestr I i II ). Zadania szczegółowe dla poszczególnych wad postawy. Zadania dydaktyczne. Zadania wychowawcze. Sposoby osiągania zamierzonych celów. Opis założonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny.
IV/1. Cele zajęć korekcyjno-kompensacyjnych.
1.Kształtowanie odruchu prawidłowej postawy ciała.
2.Uświadomienie dziecku i rodzicom istnienia wady i wynikających stąd zagrożeń.
3.Wykształcenia świadomości odczuwania własnego ciała, czyli znalezienie równowagi między podświadomością a napięciem mięśniowym.
4.Wygaszenie istniejącego nawyku i wytworzenia nawyku prawidłowego.
5.Wyrobienie zdolności do długotrwałego utrzymywania skorygowanej postawy( wyrobienie wytrzymałości posturalnej.
6.Utrwalenie nawyku prawidłowej postawy w warunkach zbliżonych do życia codziennego ze zwróceniem uwagi na równomierne obciążenie stóp.
7.Korygowanie zaburzeń statyki ciała i przeciwdziałanie ich pogłębianiu się i utrwalaniu.
8.Eliminowanie zaburzeń w rozwoju motoryczności, podniesienie ogólnej sprawności i wydolności organizmu dziecka poprzez: ćwiczenia kształtujące, oddechowe i wytrzymałościowe, zabawy i gry ruchowe z elementami ćwiczeń korekcyjnych dla danej wady.
9.Uaktywnienie układów: narządów ruchu, krążeniowego i oddechowego.
10.Zwiększenie zakresu ruchu w stawach, wydłużanie, skracanie lub wzmacnianie odpowiednich grup mięśniowych.
IV/2. Ogólne założenia postępowania korekcyjnego.
Postępowanie korekcyjne podporządkowane zostanie następującym założeniom i zasadom:
1.W postępowaniu korekcyjnym należy bazować na formach przyjętych w programach w zależności od wieku dziecka.
2.Podstawową zasadą korektywnego działania we wszystkich wadach postawy jest zasada selektywnego obciążenia pracą właściwych mięśni.
3.Przestrzeganie zasady indywidualizacji, np. poprzez ćwiczenia stacyjne.
4.W zajęciach powinny dominować ćwiczenia symetryczne.
5.Stosowane ćwiczenia powinny być dobrane do rodzaju występującej wady, rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka, jego sprawności oraz realizowanych celów korekcyjnych.
6.Do każdego ćwiczenia należy dobrać prawidłową pozycję wyjściową
7.Korekcję rozpoczyna się od ćwiczeń w pozycjach izolowanych odciążających kręgosłup, ze stopniowym przejściem do pozycji wysokich.
8.W celu podniesienia efektywności ćwiczeń należy maksymalnie ograniczać przerwy między nimi.
9.Przerwy między ćwiczeniami powinny być wykorzystywane na odpoczynek po poprzednich ćwiczeniach oraz na wyrównanie i uspokojenie oddechu.
10.Obok ćwiczeń dynamicznych należy stosować także ćwiczenia izometryczne ( np. metodą NRRHA).
11.Szczególną uwagę należy zwrócić na ćwiczenia gorsetu mięśniowego – klatki piersiowej, mięśni pośladkowych, mięśni brzucha, grzbietu i kończyn dolnych.
12.Dobór obciążenia oraz jego wielkość powinny być dostosowane do możliwości wykonania przez dziecko ćwiczenia z zachowaniem pozycji skorygowwanej.
13.W czasie zajęć należy przestrzegać zasady stopniowania trudności.
14.Prowadzący powinien zwracać szczególną uwagę na poprawność wykonywania ćwiczeń, tzn. na przyjęcie i utrzymanie postawy skorygowanej.
15.Dzieci należy wdrażać do autokorekcji – reedukacji poczucia prawidłowej postawy ciała.
16. Należy rozwijać w dzieciach poczucie odpowiedzialności za siebie i innych, wdrażać je do wzajemnej ochrony i pomocy w czasie ćwiczeń
IV/3. Ogólne zadania postępowania korekcyjnego.
1. Dokładne poznanie dziecka:
stan zdrowia – konsultacja z lekarzem, pielęgniarką szkolną i rodzicami, określenie odchyleń w postawie, badania kontrolne: punktowa ocena wad postawy ciała, uproszczone badania ortopedyczne, testy funkcjonalne, zapoznanie się z warunkami środowiskowymi dziecka.
2. Nauka korygowania błędów ( z uwzględnieniem indywidualizacji):
nauka przybierania pozycji wyjściowych,
nauka równomiernego obciążenia stóp podczas stania,
kształtowanie wyczucia prawidłowej postawy w różnych pozycjach, w miejscu i w ruchu,.
3..Kontrola umiejętności przyjmowania prawidłowej postawy.
4. Kontrola stopnia opanowania poszczególnych ćwiczeń.
5. Kontrola dokładności ruchu wykonywanego w określonej płaszczyźnie, z określoną amplitudą ruchu i w odpowiednim zakresie ruchu.
6. Prawidłowy dobór pozycji wyjściowych w celu właściwej lokalizacji ruchu.
7. Utrwalenie pamięci ruchowej poprawnie wykonywanych ruchów oraz utrzymywanych pozycji poprzez dużą ilość powtórzeń.
8. Nauka autokontroli wyrobienia czucia własnego ciała.
9. Nauka kontroli przez współćwiczącego w celu wyczulenia dziecina dostrzeganie jakości ruchów i przyjmowanych pozycji.
10. Stałe egzekwowanie prawidłowej postawy we wszystkich pozycjach w czasie ćwiczeń oraz w różnych sytuacjach w jakich znajduje się dziecko w szkole, w domu i poza nim.
11. Końcowe pomiary uzupełniające.
12. Wskazania na okres wakacyjny.
IV/4. Formy, metody i zasady prowadzenia zajęć korekcyjno-kompensacyjnych.
Całokształt procesu korekcyjno-kompensacyjnego wymaga takiego postępowanie dydaktycznego, w trakcie którego zakres materiału nauczania ćwiczeń ruchowych, stopień trudności, formy, metody i zasady będą dostosowane do psychofizycznego i motorycznego rozwoju oraz wydolności organizmu dziecka. Pod uwagę należy brać również płeć, wiek, różnice indywidualne oraz wpływ środowiska.
Zastosowanie w procesie korekcyjnym różnych form, metod oraz zasad ma na celu osiągnięcie pozytywnych efektów całokształtu działań, a także intensyfikację ruchu, uatrakcyjnienie zajęć, wzrost zainteresowania nimi oraz pogłębienie motywacji. Dziecko powinno rozumieć sens i cel stosowanych ćwiczeń i zabaw korekcyjnych, które mają nie tylko rozwijać potrzeby ruchowa, ale także stanowić źródło wiedzy o sposobach i formach samodzielnego usprawniania się.
V. Formy prowadzenia zajęć.
Dotyczą strony organizacyjnej przebiegu ćwiczeń i są ściśle związane z metodami realizacji zadań. Wybór odpowiedniej formy realizacji planowanych zadań zależy od zaawansowania sprawnościowego dzieci, ich wieku, liczby ćwiczących, miejsca prowadzenia zajęć, możliwości wykorzystania sprzętu i przyborów.
Rodzaje form :
frontalna, zajęć w zespołach, zajęć indywidualnych, stacyjno-obwodowa, ćwiczeń ze współćwiczącym. zajęcia na basenie
VI. Metody prowadzenia zajęć.
Są to sposoby dochodzenia do celów poprzez stawianie dzieci w sytuacjach zadaniowych, w których uczniowie pod kierunkiem nauczyciela dokonują zmian w strukturze własnego ciała i jego funkcji, zdobywają wiadomości, umiejętności i nawyki w zakresie korekcji swojej wady lub profilaktyki jej powstawania.
1/ Metody nauczania pojedynczych ćwiczeń ruchowych: syntetyczna (całościowa), analityczna ( nauczania częściami), kombinowana (kompleksowa)
2/ Metody nauczania ćwiczeń ruchowych w zależności od charakteru i rodzaju postrzegania zmysłowego: oglądowa, słownego ujęcia ruchu, oddziaływania proprioceptywnego – rozwijająca czucie ruchu i położenia części ciała względem siebie, oddziaływania sensorycznego- np. test ścienny, działania praktycznego.
3/ Metody stosowane na zajęciach w zależności od rodzaju zadań:
reproduktywne (odtwórcze)- naśladowcza ścisła, zadaniowa ścisła, programowanego uczenia się ( np. fiszki autokorektywne), praktyczne (usamodzielniające)- zabawowo-naśladowcza, zabawowa klasyczna, bezpośredniej celowości ruchu, kreatywne (twórcze) –problemowa, ruchowej ekspresji twórczej,.
4/ Metody wychowawcze: wpływu osobistego, wpływu sytuacyjnego, wpływu społecznego, kierowania samowychowaniem.
VII. Zasady reedukacji posturalnej.
zasada nie szkodzić, zasada powszechności ( wszystkie dzieci z wadami postawy powinny być objęte opieką), zasada wczesności – większa skuteczność wczesnej interwencji we wszystkich stanach patologicznych, przeciwdziałanie rozwojowi i utrwalaniu się zmian strukturalnych oraz nawyku nieprawidłowej postawy, zasada ciągłości (systematyczności) – konieczność taka wynika z podstawowego, iż wszelkie usprawnianie prowadzone nie systematycznie nie przynosi żadnych rezultatów, a przerwy w nim powodują zwykle nieobliczalna szkody, zasada kompleksowości – dotyczy całokształtu opieki nad dziećmi i samego postępowania:
konieczność dalszych badań, modyfikowania programów postępowania korekcyjnego, dodatkowe badania – konsultacje ortopedyczne, rehabilitacyjne wspierane badaniami radiologicznymi czy fotogrametrycznymi,
dodatkowe zastosowanie jakiegoś przedmiotu ortopedycznego ( wkładka lub gorset), a niekiedy leczenia operacyjnego,
utrwalanie efektów postępowania korekcyjnego w życiu codziennym ( unikanie przyjmowania niewłaściwych pozycji, zaniechanie uprawiania sportów nie przychylnych dla postawy,
zasada podmiotowego traktowania,
zasada świadomości i aktywności,
zasada indywidualnego doboru ćwiczeń postępowania korekcyjnego,
zasada dostępności ( stopniowania trudności),
zasada współpracy z najbliższym otoczeniem osoby poddawanej postępowaniu korekcyjnemu.
VIII. Systematyka ćwiczeń korekcyjnych.
Ćwiczenia należy traktować nie jako cel sam w sobie, lecz jako środek dochodzenia do wytyczonego świadomie celu. Ćwiczenia korekcyjne dzielimy na ogólnokształtujące i specjalne.
Ćwiczenia ogólnokształtujące:
Podstawowym ich celem jest kształtowanie postawy ciała, wyrabianie koordynacji ruchowej, czucia kierunku ruchu oraz położenia ciała i jego części w przestrzeni. Są to ćwiczenia: czynne wolne, z przyborami i na przyrządach. Obejmują na ogół kilkanaście różnych ćwiczeń oddziałujących na poszczególne odcinki ciała, które powtarzane są kilkakrotnie. Podczas wykonywania tych ćwiczeń należy zwrócić uwagę na skorygowanie postawy ciała.
Ćwiczenia specjalne:
Ćwiczenia te stosowane są w zaistniałej nieprawidłowości. Celem ich jest przywrócenie prawidłowego ustawienia określonego segmentu ciała dotkniętego wadą.
Systematyka ćwiczeń specjalnych obejmuje:
Ćwiczenia kształtujące nawyk prawidłowej postawy. Należy ucznia uczyć systematycznej kontroli ustawienia kolejno: kończyn dolnych, miednicy, brzucha, klatki piersiowej, łopatek, barków i głowy w różnych pozycjach wyjściowych – od łatwiejszych do trudniejszych i w każdej wadzie inaczej, zwykle od niskich do wysokich. Wykorzystujemy tu metodę kontroli wzrokowej tzw. autokorekcję przed lustrem posturograficznym. Po opanowaniu umiejętności poprawienia postawy metodami kontroli wzrokowej stosujemy korekcję czuciem proprioceptywnym. Korekcje lokalne polegają na poprawieniu poszczególnych segmentów np. głowy , obręczy miednicznej czy barkowej. Doboru i kolejności stosowania poszczególnych korekcji lokalnych w określonych pozycjach dokonujemy indywidualnie.
Korekcja globalna początkowo powinna być dokonywana drogą następczego łączenia korekcji lokalnych, później drogą ich jednoczesności. Ostateczną formą są utrudnienia powodowane różnego rodzaju ruchami, przemieszczaniem się, a więc warunkami zbliżonymi do czynności życia codziennego.
Ćwiczenia przywracające fizjologiczny zakres ruchu w stawach kręgosłupa oraz w stawach barkowych i biodrowych – których celem jest przygotowanie do reedukacji posturalnej, wzmacnianie mięśni w skorygowanym układzie.
Ćwiczenia wzmacniające wybiórczo zespoły mięśni osłabionych i rozciągniętych, których celem jest dążenie do zwiększenia wytrzymałości siłowej osłabionych mięśni. Polega to na zwiększeniu napięcia niektórych mięsni I, II i III układu odniesienia po uprzednim zniesieniu ich dystonii w takim stopniu, aby wystarczało ono na długotrwałe zautomatyzowane utrzymywanie prawidłowej postawy w różnych warunkach życia. Im większy jest opór jaki napotyka mięsień, tym większą siłę musi on rozwinąć. Zasadę tę wykorzystuje się w ćwiczeniach mających na celu wyrobienie siły mięśniowej pod postacią odpowiednio dozowanego oporowania. Są to ćwiczenia: dynamiczne ( oparte na skurczu auksotonicznym), statyczne (oparte na skurczu izometrycznym), mieszane ( łączące oba rodzaje skurczu)
W praktyce po każdych ćwiczeniach obowiązują ćwiczenia rozluźniające stwarzające warunki do wyrównania ukrwienia mięśni i długu tlenowego. Należy je stosować naprzemiennie z ćwiczeniami dynamicznymi. Do wzmacniania mięśni osłabionych wskazane są szczególnie ćwiczenia statyczquot;, font-size: small;quot;;span style=quot;geneva quot;;quot;;font-size: small;/spanquot;;ne oparte na skurczu izometrycznym. Warunkiem poprzedzającym wzmacnianie stabilizatorów czynnych postawy jest uzyskanie prawidłowego układu poszczególnych segmentów ciała.
Ćwiczenia rozciągające wybiórczo zespoły mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych, których celem jest przywrócenie fizjologicznej długości przykurczonego mięśnia i zakresu jego ruchu w stawie oraz obniżenie nadmiernego napięcia spoczynkowego mięśnia do poziomu spoczynkowego. Ćwiczenia rozciągające powinny być poprzedzone solidną rozgrzewką.
Ćwiczenia korygujące ustawienie miednicy, których zadaniem jest nauka trzymania miednicy w poprawnym ustawieniu oraz przywrócenie wzajemnych stosunków mięśniowych w jej obrębie.
Ćwiczenia elongacyjne, których celem jest bierne lub czynne prostowanie i wydłużanie kręgosłupa.
Ćwiczenia antygrawitacyjne- są to ćwiczenia obciążające osiowo, aktywizujące mięśnie antygrawitacyjne zwłaszcza I układu odniesienia w warunkach pionizacji.
Ćwiczenia hiperkorekcji – istota ich polega na przekraczaniu skorygowanej postawy albo na drodze hiperkorekcji kątowej ( przegięcia), albo też osiowej ( elongacja) poza granice fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Takie oddziaływanie może mieć sens w niektórych skoliozach jednołukowych.
Ćwiczenia rozluźniające i wyrabiające świadomość własnego ciała ( czucie przestrzeni, czucie stanów napięć w spoczynku oraz ruchu).Ćwiczenia rozluźniające dzielimy na ogólne i miejscowe. Umiejętność rozluźniania mięśni warunkuje prawidłowy przebieg procesów biochemicznych związanych z wysiłkiem i wypoczynkiem. W czasie spoczynku napięcie mięśnia ulega zmniejszeniu, co zapewnia właściwe ukrwienie i dotlenienie. Dlatego po wysiłkach typu statycznego stosuje się wyodrębnioną grupę ćwiczeń rozluźniających.
Ćwiczenia rozluźniające ogólne polegają na świadomym rozluźnieniu wszystkich mięśni połączonym z dążnością do pełnego odprężenia psychicznego (relaks).
Ćwiczenia rozluźniające miejscowe polegają na ułożeniu segmentów ciała w pozycji umożliwiającej rozluźnienie ( np. pozycja w leżeniu tyłem z ugiętymi nogami w stawach biodrowych i kolanowych).
Ćwiczenia oddechowe – głównym ich celem jest zapobieganie zaburzeniom oddechowym towarzyszącym często wadom postawy. Cele te realizowane są poprzez wpływanie na mechanikę oddychania, głównie przez zwiększenie ruchomości klatki piersiowej, kształtowanie odpowiedniego toru oddychania przeponowego, żebrowo przeponowego, piersiowego i pełnego. Przy wszystkich ćwiczeniach oddechowych należy zwracać uwagę na wydech, który powinien być pełny i przedłużony. Ćwiczenia oddechowe dzielimy na : ogólne – w ramach tych ćwiczeń przeprowadza się naukę prawidłowego oddychania, gdyż znaczna część dzieci nie wykorzystuje zwłaszcza oddychania torem brzusznym (przeponowego); w każdym ćwiczeniu przestrzega się uzgodnienia faz ruchu z fazami oddechowymi np. wzniesienie ramion w górę –wdech, opuszczenie –wydech; najlepszymi ćwiczeniami oddechowymi są te, które w sposób naturalny aktywizują funkcję narządów oddychania- bieg, chód, ćwiczenia dynamiczne angażujące liczne zespoły dużych mięśni; ważna jest dbałość o pełny zakres ruchomości klatki piersiowej, który w pewnych wadach jest ograniczony np. usztywnionych hiperkifozach, specjalne – aktywizują oddychanie w sposób wybiórczy skierowany na akcentowanie jednej z faz oddychania lub na określoną część narządu oddechowego; ćwiczenia i pozycje dobiera się w zależności od rodzaju zniekształcenia, jego lokalizacji i stopnia usztywnienia stawów kręgowo-żebrowych; w przypadku skolioz sztywnych o bardzo dużym zniekształceniu klatki piersiowej i minimalnej jej ruchomości stosuje się ćwiczenia oddychania przeponowego i mięśni brzucha; ćwiczenia specjalne wykorzystuje się też przy zniekształceniach klatki piersiowej np. przy klatce piersiowej kurzej kształtuje się przeponowy tor oddechowy z akcentem na fazą wydechu, a przy klatce piersiowej lejkowatej-piersiowy tor oddechowy z akcentem na fazę wdechu;
Ćwiczenia oddechowe mogą być wykonywane w różnych pozycjach wyjściowych, które stwarzają odmienne warunki pracy dla układu oddechowego: w leżeniu tyłem, przodem, w pozycji siedzącej, stojącej.
W zależności od sposobu wykonywania ćwiczenia oddechowe dzielimy na:
wolne – nauka prawidłowego, swobodnego oddychania,
wspomagane – mają na celu poprzez ruchy kończyn i tułowia poszerzenie klatki piersiowej przy wdechu i zwężenie przy wydechu co przyczynia się do zwiększenia jej ruchomości,
sterowane – polegają na koncentrowaniu uwagi przy oddychaniu na rozprężaniu określonych partii płuc i uwypuklanie określonych części klatki piersiowej,
oporowane – przyczyniają się do zwiększenia rozprężalności tkanki płucnej oraz mobilizacji dodatkowych mięśni oddechowych; opór może być stawiany zarówno dla wdechu jak i wydechu. Ćwiczenia relaksacyjne ( koncentrujące, odprężające, techniki relaksacyjne) – ich zadaniem jest obniżenie napięcia psychicznego oraz ograniczenie bodźców stymulujących układ nerwowy do minimum.
IX. Pozycje wyjściowe i ćwiczebne w gimnastyce korekcyjnej.
Ich właściwy dobór, zapewnienie prawidłowości wykonania w znacznej mierze determinują wartość stosowanego ćwiczenia. Chcąc oddziaływać na odcinek kręgosłupa dotknięty wadą, należy ustalić jeden z przyczepów mięśnia bądź odcinki sąsiednie w pozycji korekcji lub hiperkorekcji:
stabilizacja bierna – ustalenie odcinków sąsiednich w pozycji korekcji odpowiednią pozycją, w której stabilizatorem jest ciężar ciała lub granica ruchomości stawów,
stabilizacja czynna – czynnikiem stabilizującym są mięśnie, rozciągnięcie przykurczy mięśnia wymaga ustalenia jednego z jego przyczepów np. w przypadku przykurczu mięśnia biodrowo – lędźwiowego ustala się najczęściej miednicę, mięśnia piersiowego wielkiego – obręcz barkową,
Zlokalizowanie działania na kręgosłup opiera się na zasadzie sterowania:
sterowanie odgórne – unieruchomienie tułowia w stosunku do unieruchomionych kończyn dolnych,
sterowanie oddolne – uruchamianie kończyn w stosunku do ustabilizowanego tułowia.
Do pozycji wyjściowych ze względu na stopień doraźnego wyrównania wady zaliczamy pozycje:
korekcyjne – oś kręgosłupa powraca do stanu pierwotnego,
hiperkorekcyjne – wygięcie kręgosłupa w stronę przeciwną.
Pozycje wyjściowe ze względu na osiowe obciążenia kręgosłupa:
pozycje niskie (odciążąjące) – leżenie (przodem, tyłem, bokiem), podpory (przodem, tyłem, bokiem), pozycje Klappa, pozycjami odciążającymi są także zwisy i podpory na przyrządach.
Pozycje odciążające stwarzają możliwość bardziej efektywnej doraźnej korekcji, gdyż skrzywienia jakby samorzutnie się zmniejszają, a mięśnie grzbietu ulegają rozluźnieniu. Odciążone mięśnie antygrawitacyjne pracują jednak zupełnie inaczej niż w pozycji spionizowanej, dlatego należy przestrzegać zasady systematycznego przechodzenia od pozycji odciążających z przestrzeganiem stopniowania trudności, co oznacza od odciążenia do obciążenia, od niskiego do wysokiego, od podporu wielopunktowego do jednopunktowego.
pozycje wysokie- znamionuje wysokie położenie środka ciężkości ciała w stosunku do podłoża, pozycje izolowane – ograniczenie rozprzestrzeniania się ruchu do określonego odcinka lub segmentu ciała.
X. Etapy reedukacji posturalnej.
Reedukacja posturalna oznacza ponowne ukształtowanie zdolności przyjmowania prawidłowej postawy ciała. Ponowne nabycie umiejętności przyjmowania i utrzymywania prawidłowej postawy jest głównym celem reedukacji posturalnej w wadach postawy ciała.
W korekcji wad postawy należy uwzględnić pięć sfer : morfofizjologiczną, kostno-stawowo-więzadłową, mięśniową, środowiskową i emocjonalno-wolicjonalną.
Wyodrębnia się pięć etapów reedukacji posturalnej:
v Uświadomienie osobie specyfiki jej wady oraz możliwych negatywnych konsekwencji w przypadku zlekceważenia problemu.
v Przywrócenie prawidłowej ruchomości kostno-stawowo-więzadłowej i mięśniowej (stosowanie technik eliminujących bloki czynnościowe stawów oraz wyrównujących dystonię mięśniową).
v Wyrobienie umiejętności korekcji lokalnych i globalnych ( umiejętność korygowania wady postawy na drodze korekcji lokalnych, a następnie globalnych).
v Wyrobienie wytrzymałości posturalnej tj. zdolności do długotrwałego utrzymywania prawidłowej postawy.
v Utrwalenie osiągniętej korekcji postawy ciała ( wyrobienie umiejętności automatycznego utrzymywania prawidłowej postawy w różnych warunkach życia codziennego, bez udziału ciągłej kontroli świadomości.
XI. Uproszczone badania ortopedyczne oraz testy funkcjonalne.
Uproszczone badania ortopedyczne obejmują przeprowadzenie wywiadu i określenie stanu ortopedycznego ogólnego, odcinkowego i miejscowego. Wywiad dotyczy warunków życia dziecka, przebytych chorób ogólnych i narządów ruchu oraz historii wady.
Stan ortopedyczny określa się przeprowadzając usystematyzowane oględziny dziecka od przodu, od tyłu ( uzupełnieniem tego badania jest test Bertranda) i z boku. Obserwacja podporządkowana jest tzw. testowi symetrii. Pomocnicza w wykryciu asymetrii jest obserwacja układu linii pionowych i poziomych. Dodatkową informację uzyskuje się obserwując tzw. trójkąty talii, ich asymetria jest wczesnym objawem bocznego skrzywienia kręgosłupa. Przy badaniach kończyn dolnych zwracamy uwagę na występowanie koślawości lub szpotawości kolan ( z wykorzystaniem pionu i linijki). Wszystkie dane zostaną zapisane w karcie uproszczonych badań ortopedycznych. W badaniu stóp szczególną uwagę należy zwrócić na stopień ich wysklepienia . Zastosowane zostaną dwie metody badań:
1. podometria- wykonanie określonych pomiarów stóp: m. in. długości (od pięty do szczytu pierwszego lub drugiego palca) i wysokości ( na poziomie stawu skokowo-łódkowego) i określaniu na ich podstawie wysklepienia stopy wg wskaźnika Fridlanda, gdzie:
Ww = wysokość stopy x 100 : długość stopy
2. plantografia – wykonanie odbitek podeszwowej strony stóp; stan wysklepienia podłużnego łuku zostanie określony metodą Clarke’a, do oceny wysklepienia poprzecznego stopy posłuży wskaźnik „W” – Weisfloga W = S : P, gdzie S-długość stopy, P – szerokość stopy.
Ponadto zbadane zostanie ustawienie pięt, ruchomość stawów ze szczególnym zwróceniem uwagi na zginanie podeszwowe w stawach śródstopno – paliczkowych i międzypaliczkowych oraz rozstawienie palców.
Testy funkcjonalne w badaniu wad postawy określają stopnie przykurczy w stawach kręgosłupa, biodrowych i ramiennych, niewydolność badanych grup mięśniowych, zakres ruchu w stawach, chwiejność tułowia oraz inne niezbędne informacje, będące wskazówkami postępowania korekcyjnego z danym dzieckiem.
1/ Test Degi – określa deficyt zgięcia i wznosu kończyn górnych.
2/ Test Thomasa – stwierdza przykurcz w stawie biodrowym i skrócenie więzadła biodrowo-udowego.
3/ Test Apleya – określa deficyt odwodzenia i rotacji kończyny górnej.
4/ Test Langego – określa przykurcz zginaczy kończyny dolnej i niewydolność mięśni prostowników w następstwie lordozy lędźwiowej.
5/ Test P – P – określa przykurcz mięśni kulszowo-goleniowych.
6/ Test Mattiassa – pozwala stwierdzić chwiejnospan style=font-size: small;quot;;quot;, span style=ść tułowia, trudność utrzymania w pionie nad miednicą, niewydolność mięśni długich kręgosłupa.
7/ Test Seyfrieda – pozwala stwierdzić niewydolność mięśniową w stopie płaskiej.
8/ Test lateralizacji tułowia – określa skoliozę zrównoważoną (wyrównaną przez kompensację liniową) lub skoliozę niezrównoważoną.
XII. Badania uzupełniające.
1.Badanie zakresu ruchomości kręgosłupa: ruchomość użytkowa, rzeczywista i odcinkowa.
2.Pomiar długości względnej i bezwzględnej kończyn dolnych.
3..Badanie siły i wytrzymałości siłowej podstawowych zespołów mięśni posturalnych:
ocena mięśni grzbietu,
ocena zginaczy stawu biodrowego, mięśni brzucha, prostowników stawu biodrowego i mięśni grzbietu odcinka lędźwiowego. mięśni klatki piersiowej.
(Test Loveta zostanie zastosowany tylko u osób, u których zostanie stwierdzona niewydolność określonych mięśni).
XIII. Zadania szczegółowe dla poszczególnych wad postawy.
PLECY OKRĄGŁE
Likwidacja dystonii mięśniowej.
Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej.
Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej.
Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego.
Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: mięśni piersiowych ( wielkich i małych), mięśni brzucha, mięśni zębatych przednich, rozciągnięcie więzadła podłużnego przedniego kręgosłupa Wzmacnianie mięśni nadmiernie osłabionych i rozciągniętych: mięśni prostowników grzbietu odcinka piersiowego (biodrowo-żebrowy, najdłuższy), mięśni karku, mięśni ściągających łopatki ( czworoboczny, równoległoboczny, najszerszy grzbietu), mięśni pośladkowych, mięśni kulszowo – goleniowych. Hiperkorekcja nadmiernej kifozy piersiowej. Hiperkorekcja nadmiernej lordozy lędźwiowej. Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych.
Zalecenia: ćwiczenia elongacyjne, ćwiczenia w różnych pozycjach Klappa, siad klęczny, opady tułowia, leżenia, krążenia ramion w tył.
Przeciwwskazania:
nadmiar skłonów w przód ( zastępujemy je opadami tułowia),
podpory przodem o ramionach wyprostowanych – należy zastępować podporami o ramionach ugiętych w stawach łokciowych i nadgarstkowych, krążenia ramion w przód,
należy unikać zbyt długo trwającej pozycji ze wzniesionymi do poziomu ramionami w przód, ograniczyć skoczność.
PLECY WKLĘSŁE
Likwidacja dystonii mięśniowej.
Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej.
Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej.
Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego
Wzmacnianie mięśni osłabionych i rozciągniętych: mięsni brzucha (prostego i skośnych), półścięgnistego, półbłoniastego, dwugłowego uda, mięśni pośladkowych, kulszowo – goleniowych, mięśni ściągających łopatki. Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: mięśni prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego, mięśni czworobocznych lędźwi, mięśnia prostego uda, mięśnia biodrowo – ledźwiowego (lędźwiowy większy, biodrowy), mięśnia czworobocznego grzbietu (część dolna).
7.Hiperkorekcja nadmiernej kifozy lędźwiowej.
Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych.Zalecenia: ćwiczenia klęczne, pływanie, narciarstwo, elongacja, klęk, pozycja Klappa.
Przeciwwskazania: akrobatyka, gimnastyka artystyczna, mostek, kołyska, skoki.
PLECY WKLĘSŁO – OKRĄGŁE
Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej.
Utrwalanie nawyku postawy prawidłowej.
Likwidacja dystonii mięśniowej.
Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego.
Zwiększenie ruchomości w stawach poszczególnych odcinków kręgosłupa.
Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: w odcinku szyjnym – mięśnia prostownika grzbietu, w odcinku piersiowym – mięśnia piersiowego większego, mniejszego i zębatego przedniego, w odcinku lędźwiowym – mięśnia czworobocznego lędźwi, biodrowo – lędźwiowego, prostownika grzbietu, łydki, smukłego i prostego uda, przywodziciela wielkiego.
7.Wzmocnienie mięśni osłabionych i rozciągniętych:
w odcinku piersiowym- mięśni prostownika grzbietu, równoległobocznego, czworobocznego, najszerszego grzbietu,
w odcinku lędźwiowym- mięśni brzucha ( prosty, skośny zewnętrzny i wewnętrzny), pośladkowych ( wielki, średni, mały),
kulszowo – goleniowe – dwugłowy uda, półbłoniasty, półścięgnisty, trójgłowy łydki.
Zalecenia:
1. Korekcja nadmiernie powiększonej kifozy odcinka piersiowego kręgosłupa.
2. Stabilizacja odcinka lędźwiowego przez ugięcie kończyn dolnych w stawach biodrowych i
kolanowych.
3. Korekcja lordozy lędźwiowej.
4.Stabilizacja kończyn górnych celem uniknięcia powiększenia kifozy piersiowej.
Przeciwwskazania: akrobatyka, gimnastyka artystyczna, mostki, skoki, skłony w przód.
PLECY PŁASKIE
1.Zwiększenie ruchomości stawów kręgosłupa, szczególnie zgięcia w odcinku Th.
2. Nauka przyjmowania postawy skorygowanej.
3. Wykształcenie fizjologicznej kifozy, lordozy i fizjologicznego przodopochylenia miednicy.
4. Wzmacnianie mięśni osłabionych i rozciągniętych:
mięśnia prostownika grzbietu w części C i L.
mięśnia piersiowego (wielkich i małych).
mięśnia zębatego przedniego,
mięśnia czworobocznego lędźwi,
mięśnia biodrowo – lędźwiowego,
mięśnia prostego uda,
mięśnia smukłego, przywodziciela wielkiego, łydki.
5. rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych:
mięśnia prostownika grzbietu w odcinku Th,
mięśni pośladkowych,
mięśni brzucha,
mięśnia półścięgnistego, półbłoniastego, dwugłowego uda,
mięśnia równoległobocznego, czworobocznego grzbietu w części środkowej i dolnej.
6. Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych.
Zalecenia:
W korekcji tej nieprawidłowości kręgosłupa należy dążyć do ukształtowania prawidłowej lordozy lędźwiowej, wpływającej kompensacyjnie na właściwe ustawienie pozostałych odcinków kręgosłupa. Stosujemy ćwiczenia ogólnorozwojowe – kształtujące, ćwiczenia w płaszczyźnie strzałkowej w pozycjach niskich, średnich i wysokich, ćwiczenia oddechowe z użyciem przyboru i ze współćwiczącym.
Przeciwwskazania: elongacje, zwisy, wyciągi, ćwiczenia w siadach (szczególnie niskich).
SKOLIOZA I POSTAWA SKOLIOTYCZNA /asymetria ramion i łopatek/
Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej.
Utrwalenie nawyku prawidłowej postawy.
Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego.
Elongacja kręgosłupa /czynna i bierna, w różnych pozycjach niskich i wysokich/.
Ćwiczenia dla przeciwdziałania utraty fleksyjności kręgosłupa /usztywniania się kręgosłupa w części Th7 – Th12/.
Wzmocnienia mięśni osłabionych i rozciągniętych:
mięśni brzucha, mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego, mięśni pośladkowych, mięśni ściągających łopatki, mięśni karku, mięśni obręczy barkowej.
7.Ćwiczenia dla pokonania przykurczów:
redresja abduktorów biodra, redresja mięśnia prostego uda i wszystkich zginaczy biodra, redresja tkanek po stronie wklęsłej skoliozy lędźwiowej i piersiowej.
8. Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych.
9. Ćwiczenia oddechowe.
10. Zwiększenie aktywności ruchowej.
Zalecenia: pływanie stylem klasycznym, jazda na nartach, jazda na rowerze, zabawy na czworakach, umiarkowany bieg, zwis, elongacje, leżenie, wzmacnianie mięśni prostownika grzbietu.
Przeciwwskazania: skoki, dźwiganie, przewroty, mostki, nadmiar skłonów w przód, dłuższe wysiłki w pozycji stojącej, długie biegi wytrzymałościowe szczególnie na twardym podłożu, uprawianie takich sportów jak: koszykówka, lekkoatletyka, gimnastyka.
PŁASKOSTOPIE
Wyrobienie nawyku prawidłowego stawiania stóp w chodzie i w biegu. Wyrobienie nawyku poprawnego trzymania się w staniu i siedzeniu.
10. Ćwiczenia analityczne – wzmacniające poszczególne grupy mięśniowe: mięśnie strzałkowe, piszczelowy tylny, długie i krótkie zginacze palców i palucha / w obciążeniu/.
11. Ćwiczenia syntetyczne- aktywizujące wszystkie mięśnie stopy i podudzia.
12. Ćwiczenia chwytne- aktywizujące zginacze podeszwowe palców stóp.
13. Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych.
Zalecenia: codzienne wykonywanie ćwiczeń, kąpiele stóp w różnej temperaturze i pozycjach (stanie, siedzenie)
Przeciwwskazania: długotrwałe stanie, bierne zeskoki i skoki na twardym podłożu, rozsuwanie na zewnątrz palców w staniu, ćwiczenia w dużym rozkroku.
KOŚLAWOŚĆ KOLAN I STÓP.
Odciążanie stawów kolanowych.
Zmniejszenie wagi ciała w przypadku otyłości.
Wyrobienie odruchu i nawyku prawidłowego ustawiania i obciążania nóg i stóp w chodzie i w biegu.
Nauka poprawnego stania.
Ograniczenie do minimum pozycji rozkrocznych (siadu płotkarskiego, siadu klęcznego ze stopami i podudziami na zewnątrz).
Wzmocnienie mięśni osłabionych i rozciągniętych:
mięśnia półścięgnistego i półbłoniastego, mięśnia krawieckiego, mięśnia smukłego, głowy przyśrodkowej czworobocznego uda, mięśnia strzałkowego (zwłaszcza długiego), mięśnia piszczelowego tylnego, zginaczy palców i palucha
Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych:
Mięśnia czworogłowego uda, głowy bocznej i pasma biodrowo-piszczelowego.
Utrzymanie pełnej sprawności ruchowej stawu kolanowego oraz wszystkich stawów stopy.
Przeciwdziałanie płaskostopiu.
Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych.
XIV. Zadania wychowawcze.
Uświadomienie dziecku i rodzicom specyfiki wady postawy i negatywnych konsekwencji w przypadku zlekceważenia problemu.
Wdrożenie do poprawnego wykonywania ćwiczeń z zachowaniem pozycji skorygowanej.
Wdrożenie do autokorekcji ( reedukacja czucia prawidłowej postawy ciała).
Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych, wdrażanie do wzajemnej ochrony i pomocy w czasie ćwiczeń.
przekonanie i zachęcenie dziecka do podjęcia trudu pracy korekcyjnej.
Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu wolnego i uprawiania tzw. sportów bezpiecznych (nie pogłębiających istniejącej wady postawy).
Wdrożenie do przestrzegania 24-godzinnego systemu przeciwdziałania wadom postawy ( przestrzeganie przyjętych zasad).
Wdrożenia do dbania o higienę osobistą.
Akceptowanie samego siebie, samoocena postawy ciała i dążenie do stopniowego eliminowania przyczyn i skutków wady.
Asertywne zachowanie w stosunku do własnej postawy ciała.
XV. Sposoby osiągania zamierzonych celów.
Konsekwentnie realizować postępowanie korekcyjne wg. indywidualnych planów w celu osiągnięcia optymalnego efektu.
Stosować zasadę selektywnego obciążania pracą właściwych mięśni, informować uczniów jakie mięśnie biorą udział w wykonywanym ćwiczeniu.
Dobierać właściwe pozycje wyjściowe do ćwiczeń, przestrzegać precyzji wykonania, tempa i czasu.
Korekcję rozpoczynać od ćwiczeń w pozycjach izolowanych (odciążających) ze stopniowym przejściem do pozycji wysokich.
Obok ćwiczeń dynamicznych stosować ćwiczenia izometryczne metodą NRRHA.
Wdrożyć uczniów do samodzielnego i systematycznego wykonywania indywidualnych zestawów ćwiczeń domowych.
Wdrożyć uczniów do samokontroli i samooceny efektów postępowania korekcyjnego.
Zachęcić uczniów do samodzielnego zdobywania podstaw wiedzy z zakresu gimnastyki korekcyjnej ( zapoznawanie się z opracowaniami w Internecie).Wykorzystać w pracy środki audiowizualne ( filmy, fiszki korekcyjne, plansze i inne materiały w celu pogłębienia wiedzy uczniów)
XVI. Opis założonych osiągnięć ucznia.
Wyrównanie niedostatków ruchowych ucznia. Wykształcenie umiejętności przyjmowania i utrzymywania prawidłowego układu ciała, nauczenie korygowania nieprawidłowości postawy poprzez działanie własnych mięśni. Uzyskanie korekcji lokalnych pozwalających na przyjęcie właściwego układu całego ciała, czyli na korekcję globalną. Wygaszenie istniejącego nieprawidłowego nawyku postawy i wytworzenia nawyku prawidłowego ( wkomponowanie pracy danych mięśni w mechanizm regulujący utrzymywanie prawidłowej postawy, ich właściwe współdziałanie z innymi mięśniami).
10. Utrwalenie osiągniętej korekcji postawy, wyrobienie umiejętności automatycznego utrzymywania postawy skorygowanej w różnych warunkach życia codziennego.
11. W przypadku wady postawy, której postęp jest nieunikniony (skoliozy idiopatyczne) osiągnięciem będzie spowolnienie jej progresji i zatrzymanie rozwoju wady na możliwym do osiągnięcia poziomie.
12. W przypadku, gdy nie uzyska się trwałej możliwości przyjmowania i utrzymywania przez dziecko skorygowanej postawy, osiągnięciem będzie uzyskanie jak najpoprawniejszej postawy dającej możliwie jak najmniejsze upośledzenie ogólnego funkcjonowania organizmu ( a zwłaszcza aparatu ruchu) i możliwie jak najlepsze poprawienie wyglądu dziecka.
Szkoła Podstawowa nr 9 im. Księcia Mazowieckiego Janusza I w Łomży
ROCZNY PLAN PRACY GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ
Cele gimnastyki korekcyjnej:
– pomoc w kształtowaniu nawyku prawidłowej postawy,
– korygowanie zaburzeń statyki ciała,
– wzmacnianie partii mięni osłabionych, poprzez ćwiczenia mięni, grup mięśniowych oraz ćwiczeń oddechowych,
– rozciąganie partii mięśni przykurczonych,
– wyrównywanie odchyleń postawy,
– wyrabianie prawidłowego wysklepienia stopy,
– przeciwdziałanie utrwalaniu i pogłębianiu wady,
– zapewnienie dzieciom z wadami postawy ruchu w odpowiednich dla nich dawkach,
– uświadomienie dziecku jego defektu i następstwach wynikających z jego pogłębienia,
– stosowanie ćwiczeń zwiększających zakres ruchu wszystkich stawów, zwiększenie wydolnoci układu oddechowego i krążenia,
– poprawienie sprawnoci fizycznej i koordynacji ruchowej.
Zadania dydaktyczne:
– pobudzenie do działania układów ruchu, krążenia i oddechowego,
– osiągnięcie pełnego zakresu ruchu w stawach i w poszczególnych grupach mięniowych,
– wyrabianie nawyku prawidłowej postawy,
– poznawanie gier i zabaw stosowanych w ćwiczeniach korekcyjnych,
– zaznajomienie rodziców z przyczynami i skutkami występowania wad postawy,
– opracowanie zestawów ćwiczeń ze wskazaniami i przeciwwskazaniami
dotyczącymi poszczególnych wad postawy, do stosowania przeze mnie i dla rodziców.
Zadania wychowawcze:
– kształtowanie potrzeby samokontroli,
– świadome uczestnictwo w zajęciach,
– odpowiedzialnoć za bezpieczeństwo własne i innych,
– samokontrola,
– czynny wypoczynek na świeżym powietrzu,
– aktywne spędzanie czasu wolnego,
– higiena osobista,
– współpraca w grupach i ze współćwiczącym,
– higieniczny tryb życia,
– samoocena własnej postawy ciała.
Ogólne założenia gimnastyki korekcyjnej
1. Kształtowanie nawyku prawidłowej postawy ciała.
a) dokładne poznanie dziecka
– stan zdrowia, konsultacje z pielęgniarką,
– odchylenia w postawie,
– próby sprawności.
b) nauka korygowania błędów postawy z uwzględnieniem indywidualizacji
– nauka przyjmowania pozycji wyjściowych, kształtowanie wyczucia prawidłowej postawy w miejscu i ruchu,
-rozluźnianie i zwiększanie ruchomoci w stawach z równoczesnym wzmacnianiem odcinkowym,
-stopniowe zwiększanie intensywności ćwiczeń,
-nauka prawidłowego pogłębionego oddechu,
-nauka ćwiczeń domowych.
c) kontrola umiejętności przyjmowania prawidłowej postawy oraz stopniowe opanowanie poznawanych ćwiczeń.
2. Utrwalanie nawyku prawidłowej postawy.
a) zwiększanie intensywnoci ćwiczeń (obciążanie, oporowanie, przyspieszanie tempa) przy bezwzględnym egzekwowaniu prawidłowej postawy
b) wyrabianie wytrzymałości siłowej mięśni posturalnych przez zwiększanie liczby powtórzeń i skracanie przerw między ćwiczeniami
c) stałe egzekwowanie prawidłowej postawy we wszystkich pozycjach w czasie ćwiczeń oraz w różnych sytuacjach, w jakich się dziecko znalazło
d) stosowanie w szerszym zakresie indywidualizacji
e) wskazania do wykonywania ćwiczeń korekcyjnych na okres wakacji i ferii.
Tematyka zajęć
A. Gry i zabawy ruchowe
1. Zabawy orientacyjno-porządkowe (chód, bieg w różnych kierunkach z omijaniem przyborów, współćwiczących, zatrzymywanie się na sygnał w celu przyjęcia prawidłowej postawy).
2. Zabawy z elementami czworakowania stosowane w celu wzmocnienia mięśni odcinka lędźwiowego kręgosłupa i pasa barkowego.
B. Ćwiczenia gimnastyczne prowadzone metodą naśladowczą i zadaniową ścisłą
1. Ćwiczenia ogólnorozwojowe i specjalne (ćwiczenia wzmacniające mięśnie osłabione, ćwiczenia rozciągające mięśnie przykurczone – dotyczy mięśni karku, obręczy barkowej, biodrowej, kończyn dolnych, stóp, mięśni grzbietu, klatki piersiowej, brzucha, pośladków).
2. Ćwiczenia kształtujące odruch prawidłowej postawy.
3. Ćwiczenia wyprostne.
4. Nauka prawidłowego oddychania torem piersiowym i brzusznym.
5. Ćwiczenia antygrawitacyjne.
6. Ćwiczenia elongacyjne – czynne wydłużanie kręgosłupa w różnych pozycjach.
7. Nauka, doskonalenie i kontrola ćwiczeń domowych.
Opracowała: Elwira Proniewska
Gimnastyka korekcyjna
Nieustanne i szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku otaczającym człowieka odbija się na nim w sposób niekorzystny. Człowiek w swych mechanizmach adaptacyjnych nie nadąża za dynamizmem zmian cywilizacyjnych. Na 12-15 godzinny dzień dziecka, przeciętnie przypada 4-7 godzin siedzenia w szkole, 2-4 godzin odrabiania lekcji, 3 godziny wypoczynku. Wypoczynek ten nie zawsze bywa czynny. Szczególnie w okresie zimy, dzieci czas wolny spędzają przed telewizorem lub bawiąc się najczęściej w pozycji siedzącej. Okresem prowokującym do wyrównania niedoboru ruchu jest wiosna, lato i wczesna jesień, gdy istnieją do tego sprzyjające warunki. Ograniczenie aktywności ruchowej na rzecz siedzącego trybu życia powoduje występowanie wad postawy. Możemy się temu przeciwstawić jeżeli zorganizujemy odpowiednio warunki życia dziecka, w którym gimnastyka korekcyjna może dać pozytywne rezultaty. Znaczna część dzieci potrzebuje oddziaływań korekcyjnych przez wiele lat. Możliwość pogłębiania się wad występuje do okresu zakończenia wzrostu kostnego. Ustrzeżenie się tego zjawiska wymaga planowego, długofalowego postępowania przy pełnej świadomości dziecka i rodziców. Przyswajanie sobie nawyków higieny pracy i czynnego wypoczynku, konieczność intensywnej pracy nad samym sobą stanowią dla dziecka i jego rodziny trwały dorobek nie tylko o charakterze zdrowotnym ale i wychowawczym. Cel główny: Wytworzenie uczniów nawyku utrzymania prawidłowej postawy i umiejętne stosowanie go w życiu. Cele szczegółowe: Objęcie działalnością korekcyjną dzieci w grupach dyspanseryjnych: a) płaskostopie b) skrzywienie kręgosłupa c) boczne skrzywienie kręgosłupa (skolioza 1): – plecy okrągłe, – plecy wklęsłe, – plecy wklęsło-okrągłe. Uświadomienie dziecku jego defektu i konsekwencji wynikających z Wystąpienia wady postawy. Wyeliminowanie ewentualnych kompleksów psychicznych i fizycznych spowodowanych uczestnictwem w zajęciach korekcyjnych (pogadanki indywidualne i grupowe). Uświadomienie rodzicom przyczyn i skutków wystąpienia wad postawy oraz wskazań i przeciwwskazań (pogadanki indywidualne i zespołowe). Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój fizyczny oraz wzmożenie jego wydolności i sprawności fizyczno-ruchowej. Nauka umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych, a następnie globalnych, rozciągnięcie grup mięśni przykurczonych i wzmocnienie osłabionych. Ćwiczenia specjalne hamujące określoną wadę postawy. Kształtowanie odruchu – nawyku prawidłowej postawy. Wyrabianie wytrwałości posturalnej, tj. zdolności do długotrwałego utrzymywania skorygowanej postawy poprzez ćwiczenia wyprostne (elongacyjne). Utrwalenie nawyku prawidłowej postawy w różnych warunkach, zbliżonych do warunków życia codziennego (automotywacja), bez udziału świadomości. Ćwiczenia oddechowe: – nauka prawidłowego oddychania w trakcie wykonywania ćwiczenia, – zwiększenie pojemności życiowej płuc, – oddychanie brzuszne i piersiowe, – zwiększenie wentylacji płuc. Kontrola oceny postawy ciała dzieci z grup dyspanseryjnych. Współpraca z lekarzem ortopedą, pielęgniarką, wychowawcą, rodzicami i opiekunami. Higiena osobista ucznia. Zadania szkoły: wspomaganie harmonijnego rozwoju uczniów;
stymulowanie i umożliwienie uczniom podejmowania aktywności ruchowej na rzecz kształtowania prawidłowej postawy ciała;
stworzenie jak najlepszych warunków pracy uczniów i wyrabianie nawyków higieniczno zdrowotnych;
dokonanie oceny postawy ciała i poziomu sprawności fizycznej uczniów;
nadzór nad higieną nauczania i odżywianiem szkolnym;
ścisła współpraca z rodzicami – rozmowy, instruktaż, lekcje pokazowe;
umożliwienie uczestnictwa w zajęciach gimnastyki korekcyjnej wszystkim uczniom z wadami postawy;
zaangażowanie wszystkich nauczycieli na rzecz przeciwdziałania wadom postawy – ćwiczenia śródlekcyjne, pogadanki na lekcjach wychowawczych, zwrócenie uwagi na postawę podczas siedzenia w ławce szkolnej, sposób noszenia tornistrów, dobór obuwia. ROZKŁAD MATERIAŁU Zajęcia organizacyjne. Podział na grupy, spotkanie z rodzicami.Uświadomienie dzieciom defektu i konsekwencji wynikających z wystąpienia wady postawy. Ocena postawy ciała – nauka korygowania wady. Kształtowanie nawyku prawidłowej postawy. Ćwiczenia specjalne hamujące określone wady postawy (płaskostopie, hiperkifoza piersiowa, skolioza). Ćwiczenia oddechowe – nauka prawidłowego oddychania. Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój. Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy. Ćwiczenie wytrwałości w zachowaniu prawidłowej postawy. Zestaw ćwiczeń przy drabinkach, wzmacnianie mięśni pasa biodrowego. Ćwiczenia oddechowe, specjalne dla określonej części narządu oddechowego. Ćwiczenia rozluźniające dla wszystkich mięśni. Ćwiczenia zwiększające ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa. Ćwiczenia z laskami gimnastycznymi, rozciągające mięśnie piersiowe. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietowe kręgosłupa, odcinka piersiowego. Ćwiczenia zwiększające ruchomość w stawach barkowych i biodrowych. Doskonalenie kształtowania nawyku prawidłowej postawy. Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy. Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe (czynne i bierne). Ćwiczenia z piłką i ławeczkami gimnastycznymi wzmacniające mięśnie grzbietowe. Ćwiczenia wzmacniające ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa. Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem gimnastycznym hamujące rozwój nieprawidłowej pracy mięśni stawu barkowego i biodrowego. Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy. Ćwiczenia wzmacniające wybrane zespoły osłabionych mięśni. Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i obręczy barkowej. Doskonalenie i kształtowanie odruch prawidłowej postawy. Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem. Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe i lędźwiowe. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu, brzucha i pośladków. Zestawy ćwiczeń korygujące płaskostopie (wykorzystanie lasek gimnastycznych, piłek i woreczków). Zestaw ćwiczeń utrwalających nawyk prawidłowej postawy. Ćwiczenia przy drabinkach gimnastycznych oraz na materacach, wzmacniające mięśnie pasa biodrowego. Ćwiczenia zwiększające ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa. Doskonalenie kształtowania nawyku prawidłowej postawy. Ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie krótkie stopy i zginacza palców. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i obręczy barkowej. Ćwiczenia rozciągające zespoły mięśni nadmiernie napiętych. Zestaw ćwiczeń utrwalających nawyk prawidłowej postawy. Ćwiczenia wysklepiające stopę i korygujące ustawienie stopy. Ćwiczenia wzmacniające odcinek piersiowo-lędźwiowy. Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem gimnastycznym hamujące rozwój nieprawidłowej pracy mięśni stawu barkowego i biodrowego. Ćwiczenia rozciągające mięśnie przykurczone stopy. Zestaw ćwiczeń zwiększających ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa. Ćwiczenia rozciągające zespół mięśni nadmiernie napiętych. Ćwiczenia przy drabinkach gimnastycznych oraz na materacach wzmacniające mięśnie pasa biodrowego. Ćwiczenia korygujące płaskostopie (wykorzystanie lasek gimnastycznych, piłek i woreczków). Zestaw ćwiczeń wzmacniających mięśnie grzbietu i obręczy barkowej. Zestaw ćwiczeń wzmacniających odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Zestaw ćwiczeń zwiększających ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa. Ćwiczenia wysklepiające stopę i korygujące ustawienie stopy. Doskonalenie kształtowania odruchu prawidłowej postawy. Ćwiczenia z korekcyjnym przyrządem gimnastycznym hamujące rozwój nieprawidłowej pracy mięśni stawu barkowego i biodrowego. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i obręczy barkowej. Ćwiczenia wzmacniające zespół mięśni nadmiernie rozciągniętych. Zestawy ćwiczeń korygujące płaskostopie (wykorzystanie lasek gimnastycznych, piłek i woreczków). Ćwiczenia wzmacniające odcinek piersiowo-lędźwiowy. Zestaw ćwiczeń wzmacniających mięśnie grzbietu i obręczy barkowej. Doskonalenie nawyku prawidłowej postawy. Ćwiczenia wysklepiające stopę i korygujące ustawienie stopy. Zestaw ćwiczeń zwiększających ruchomość poszczególnych odcinków kręgosłupa. Ćwiczenia utrwalające nawyk prawidłowej postawy. Ćwiczenia elongacyjne – wydłużanie czynne kręgosłupa w różnych pozycjach. Ćwiczenia w parach rozciągające mięśnie przykurczone odcinka lędźwiowego i piersiowego kręgosłupa. Ćwiczenia z kocykami, ślizgi w różnych pozycjach. Ćwiczenia korekcyjne ogólnorozwojowe i rozciągające. Ćwiczenia chwytne stóp – wzmacnianie mięśni stóp. Ćwiczenia stóp z partnerem, ze współćwiczącym. Zestaw ćwiczeń korekcyjnych w formie obwodowej i stacyjnej. Doskonalenie i utrwalenie nawyku prawidłowej postawy. Ocena postawy ciała. Spodziewane efekty: uczeń systematycznie uczestniczy w zajęciach gimnastyki korekcyjnej;
zna podstawowe przyczyny i skutki powstawania wad postawy;
zna sposoby zapobiegania wadom postawy i stosuje je w życiu codziennym;
przyjmuje prawidłową postawę we wszystkich pozycjach wyjściowych do ćwiczeń;
dokonuje autokorekty postawy przed lustrem;
zna znaczenie stosowania ćwiczeń oddechowych;
umie właściwie wykonać ćwiczenia korekcyjne;
zna terminologię poznanych ćwiczeń;
rozumie potrzebę codziennych ćwiczeń w domu pod opieką rodziców;
zna zasady bezpiecznego zachowania na lekcjach;
dokonuje samooceny swych postępów;
wykazuje postępy w korygowaniu swej postawy ciała jako potwierdzenie celowości prowadzonych zajęć. Ewaluacja programu: pomiary i badania uzupełniające;
okresowe wyniki badania u lekarza ortopedy;
systematyczny, chętny udział w zajęciach gimnastyki korekcyjnej; vwywiady i rozmowy z rodzicami. Literatura: Kutzner-Kozińska M.: “Korekcja wad postawy” AWF Warszawa 1988 Dziak A.: “Zdrowe dziecko” Kraków 2002 Kasperczyk T.: “Wady postawy ciała, diagnostyka i leczenie” Kraków 2002 Dega W.: “Biomechanika i profilaktyka statycznych zniekształceń stóp” PZWL Warszawa 1980 Bąk. S.: “Postawy ciała, jej wady i leczenie” PZWL Warszawa 1965 Kasperczyk T., Śleżyński J.: “Diagnostyka wad postawy” AWF Katowice 1992
publikacje nauczycieli, awans zawodowy, scenariusze lekcji, wypracowania, testy, konspekty, korepetycje, matura, nauczyciele
Katalog
Elżbieta Małecka-Peplińska
Wychowanie fizyczne, Program nauczania Program nauczania – gimnastyka korekcyjna w szkole specjalnej
Program nauczania – gimnastyka korekcyjna w szkole specjalnej Założenia programowe
Program ten przygotowany jest dla szkoły podstawowej specjalnej, klasy I- VI. Opracowany jest na następujący wymiar godzin:
– 2 godziny tygodniowo
– około 80 godzin rocznie
W całym postępowaniu korekcyjnym wyróżniłam 3 okresy i na nich będę się opierała, są to:
Okres I:
– dokładne badanie i zapoznanie się z odchyleniami w postawie ciała
– uświadomienie i przekonanie dziecka o jego niewłaściwej postawie
– nauka wyczucia postawy poprawnej w miejscu i w ruchu
– likwidacja przykurczów mających wpływ na kształtowanie postawy
– przywrócenie prawidłowego zakresu ruchów we wszystkich stawach
– usuwanie czynników zewnętrznych mających wpływ na postawę
Okres II:
– wygaszenie odruchu nieprawidłowej postawy
– koordynacja oddechu z ćwiczeniami
– korekcja odcinkowa kręgosłupa
– wzmocnienie mięśni posturalnych (brzucha, grzbietu, okołołopatkowych, obręczy biodrowej oraz odpowiednie ćwiczenia klatki piersiowej)
– wzmocnienie mięśni grzbietu, które należy rozpocząć od warstwy najgłębszej (mięsień prostownik grzbietu), stopniowo przechodząc do powierzchniowej warstwy mięśni grzbietu
– ćwiczenia elongacyjne
– wyrabianie nawyku postawy prawidłowej
Okres III:
– doskonalenie nawyku postawy prawidłowej poprzez egzekwowanie jej w domu, w szkole, na lekcjach wychowania fizycznego i zajęciach korekcyjnych
– autokreacja
– kształtowanie i zwiększanie wytrzymałości i siły mięśniowej
W programie tym uwzględniłam także stopniowe przechodzenie od pozycji:
a) odciążających do obciążających
b) niskich do wysokich
c) podparcia wielopunktowego do jednopunktowego
Uwzględniony został także prawidłowy zastaw ćwiczeń, które powinny być odpowiednio dobrane do rodzaju wady, realizowanych celów korekcyjnych i rozwoju umysłowego dzieci. W opracowaniu zadań zostały wzięte pod uwagę najczęściej występujące wady:
– plecy okrągłe
– plecy wklęsłe
– plecy wklęsło- okrągłe
– skoliozy
– płaskostopie
Zadania programowe uzupełniłam ćwiczeniami śródlekcyjnymi i indywidualnymi ćwiczeniami dla każdego dziecka, które dostało do domu. Opracowane ćwiczenia śródlekcyjne znajdują się w bibliotece szkolnej i są dostępne dla nauczycieli.
Cel główny
Celem głównym programu z gimnastyki korekcyjnej jest podporządkowanie ruchu celom terapeutycznym. Aby temu sprostać trzeba uświadomić dziecko i rodziców o obecności wady i wynikających z tego zagrożeń, a także przekonać i zachęcić dziecko do podjęcia trudu pracy korekcyjnej. Dziecko ma być podmiotem procesu korekcyjnego a nie przedmiotem.
Cele szczegółowe
1. Skorygowanie istniejących zaburzeń statyki ciała i doprowadzenie jej, o ile jest to możliwe do stanu prawidłowego.
2. Niedopuszczenie do powstania wad postawy ciała, gdy zaistnieją warunki sprzyjające ich powstawaniu.
3. Doprowadzenia sprawności fizycznej dziecka do stanu uznanego za prawidłowy. Cel ten uzyskujemy drogą realizacji następujących zadań:
– wyrabianie u dziecka nawyku postawy prawidłowej we wszystkich sytuacjach i czynnościach dnia codziennego
– wytwarzanie silnej i wytrzymałej stabilizacji mięśniowo- więzadłowej kręgosłupa po uprzednim usunięciu dystoni mięśniowej
– wdrożenie do rekreacji ruchowej uwzględniającej elementy profilaktyki i korekcji zaburzeń zagrażających lub istniejących u dziecka
– opanowanie przez dziecko i jego środowisko opiekuńcze wiedzy i umiejętności dotyczących spraw jego zdrowia związanych z wadą
4. Ustalenie i zapewnienie optymalnych warunków toru środowiskowego.
5. Wdrożenie dzieci do samodzielnej pracy poprzez wprowadzenie ćwiczeń indywidualnych.
6. Pozyskanie aktywnie współpracujących rodziców, którzy będą dbać o stworzenie dziecku warunków optymalnych, sprzyjających korekcji wady.
Sposoby osiągania celów nauczania
Zakładane cele lekcji gimnastyki korekcyjnej zamierzam osiągnąć w procesie obligatoryjnych zajęć- lekcji gimnastyki korekcyjnej, a także w czasie ćwiczeń domowych. Dlatego dla każdego dziecka opracowałam zestaw ćwiczeń domowych. Wskazana jest także współpraca z nauczycielem wychowania fizycznego, ponieważ zajęcia z gimnastyki korekcyjnej mogą się okazać nudne i mało atrakcyjne dla małego dziecka. Ćwiczenia wykonywane są metodą ścisłą i w dużej liczbie powtórzeń. Zamierzam je uatrakcyjnić wprowadzając:
– elementy muzyki
– próby czynnościowe wykonywane okresowo
– bardzo często stosować metodę zabawowo- naśladowczą
Grupy na gimnastyce korekcyjnej nie są jednolite pod względem wady rozwojowej, dlatego należy na tych zajęciach stosować indywidualizację. W programie wprowadzono ćwiczenia indywidualne 15 minutowe.
Aby w pełni osiągnąć zamierzone cele należy przeprowadzić pogadanki z rodzicami na zebraniach klasowych, wywiadówkach i w czasie pojedynczych odwiedzin rodziców w szkole. W ten sposób również rodzice mogą przyczynić się do pełnego sukcesu dziecka w walce z własnymi wadami postawy.
Warunki realizacji programu
Program będzie realizowany w Ośrodku Szkolno- Wychowawczym w Bytowie w klasach I- VI dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim.
Nauczyciel posiada przygotowanie specjalistyczne (ukończona Akademia Wychowania Fizycznego w Gdańsku).
Zajęcia z gimnastyki korekcyjnej odbywać się będą w salce przeznaczonej do tych zajęć.
Do pełnej realizacji programu będzie potrzebna szeroka współpraca z rodzicami, nauczycielem wychowania fizycznego i innymi nauczycielami (wprowadzenie ćwiczeń śródlekcyjnych).
Metody, formy, techniki i środki nauczania
Program ten jest przygotowany dla klas I-VI, wiec zawiera metody, formy, techniki i środki odpowiadające sferze poznawczej, motorycznej i emocjonalnej dzieci. Uwzględniłam przede wszystkim:
– metodę zabawowo- naśladowczą
– metodę ścisłą
– metodę bezpośredniej celowości ruchu
– metodę stacyjną (obwód ćwiczebny). Jest to metoda intensyfikująca ruch
W gimnastyce korekcyjnej obowiązuje zasada trójtorowości metod postępowania korekcyjnego, dlatego gdyż wady rozwojowe mają swoje źródło w trzech sferach:
1. morfologicznej- brak równowagi napięcia mięśniowego
2. funkcjonalnej- nawyk nieprawidłowej postawy
3. środowiskowej- niekorzystny układ warunków środowiska zewnętrznego
Ważną formą realizacji programu jest wprowadzenie 15 minutowych ćwiczeń indywidualnych.
Główne i szczegółowe cele programu będę realizowała za pomocą takich środków jak:
– ćwiczenia oddechowe
– ćwiczenia elongacyjne
– ćwiczenia mięśni obręczy barkowej, brzucha, grzbietu itp.
– ćwiczenia stóp
– ćwiczenia rozluźniające
Zadania kształcenia i wychowania
1. uświadomienie dziecku jego defektu i konsekwencji (wyeliminowanie ewentualnych kompleksów psychicznych i fizycznych spowodowanych uczestnictwem w zajęciach korekcyjnych).
2. Uświadomienie rodzicom przyczyn i skutków wad postawy oraz wskazania i przeciwwskazania w formie pogadanek indywidualnych i zespołowych.
3. Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój fizyczny oraz jego wydolność i sprawność fizyczno- ruchową.
4. Nauka umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych a następnie globalnych:
a) rozciągniecie mięśni przykurczonych.
Istnienie przykurczów ogranicza ruchomość stawową i uniemożliwia przyjęcie postawy skorygowanej. Rozciągając mięśnie przykurczone należy przestrzegać kilku zasad:
– w początkowym okresie rozciągania mięśni powinny dominować ćwiczenia rozciągające bierne
– kierunek ruchów rozciągających powinien uwzględniać budowę mięśnia
– rozciągając mięsień i oddalając jeden z jego przyczepów należy ustabilizować drugi przyczep mięśnia
b) wzmacnianie mięsni osłabionych. Wzmacniając je należy pamiętać, że:
– mięśnie osłabione powinny być wzmacniane w postawie skorygowanej: w pozycji zbliżenia ich przyczepów
– pozycja skorygowana powinna być utrzymana przez cały czas ćwiczenia
– stosowane obciążenia nie powinny powodować utraty korekcji
– w przypadku wzmacniania mięsni ściągających łopatki nie należy przekraczać kąta 90 stopni odwiedzenia w stawie ramiennym.
5. Ćwiczenia specjalnie hamujące daną wadę postawy:
a) plecy okrągłe:
– zwiększenie ruchomości kręgosłupa
– wzmocnienie mięśni karku, grzbietu, ustalających łopatki i zginaczy uda
– rozciągnięcie mięśni piersiowych i prostujących uda
– wydłużenie mięśni brzucha
b) plecy wklęsłe:
– rozciągnięcie mięśnia biodrowo- lędźwiowego, prostego uda, piersiowych
– wzmocnienie mięśni pośladków i kulszowo- goleniowych
– rozciągnięcie mięśni prostownika grzbietu, odcinka lędźwiowego i mięśni czworobocznych lędźwi
– wzmacnianie mięsni brzucha, zwłaszcza skośnych
– wzmacnianie mięśni oddechowych, ściągających łopatki
c) plecy wklęsło- okrągłe:
– wzmocnienie mięśni karku, prostownika grzbietu, mięśni ściągających łopatki, pośladkowych, kulszowo- goleniowych, prostownika grzbietu odcinka piersiowego, brzucha
– rozciągnięcie mięśni piersiowych, biodrowo- lędźwiowego i prostego uda
d) skoliozy:
– rozciągnięcie mięśni piersiowych, prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego, czworobocznych lędźwi
– wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego, karku, pośladkowych, kulszowo- goleniowych, ściągających łopatki, brzucha, przykręgosłupowych
e) płaskostopie:
– wzmocnienie mięśni zginaczy podeszwowych, piszczelowych, strzałkowego długiego, krótkich mięśni stopy
– rozciągnięcie mięśni trójgłowych łydek
6. Kształtowanie odruchu prawidłowej postawy.
7. Wyrabianie wytrwałości posturalnej tj. zdolności do długotrwałego utrzymania skorygowanej postawy poprzez ćwiczenia elongacyjno – wyprostne.
8. Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej w najrozmaitszych warunkach zbliżonych do dnia codziennego- automatycznie tj. bez udziału ciągłej kontroli świadomości.
9. Ćwiczenia oddechowe, które służą:
– Poprawie ruchomości i kształtu klatki piersiowej
– Zwiększenia pojemności życiowej i wentylacji płuc
– Usprawnienie oddychania
W grupie ćwiczeń oddechowych wyróżniamy:
a) ćwiczenia oddechowe wolne
b) ćwiczenia oddechowe wspomagane
c) ćwiczenia oddechowe oporowe
10. Kontrolna ocena postawy ciała (badanie lekarskie).
11. Opracowanie przykładowych zestawów ćwiczeń domowych i 15 minutowych przeciw poszczególnym wadom.
12. Współpraca z lekarzem szkolnym, higienistką, nauczycielem wychowania fizycznego, rodzicami i opiekunami.
Program ten przygotowany jest dla szkoły podstawowej specjalnej, klasy I- VI. Opracowany jest na następujący wymiar godzin:- 2 godziny tygodniowo- około 80 godzin rocznieW całym postępowaniu korekcyjnym wyróżniłam 3 okresy i na nich będę się opierała, są to:Okres I:- dokładne badanie i zapoznanie się z odchyleniami w postawie ciała- uświadomienie i przekonanie dziecka o jego niewłaściwej postawie- nauka wyczucia postawy poprawnej w miejscu i w ruchu- likwidacja przykurczów mających wpływ na kształtowanie postawy- przywrócenie prawidłowego zakresu ruchów we wszystkich stawach- usuwanie czynników zewnętrznych mających wpływ na postawęOkres II:- wygaszenie odruchu nieprawidłowej postawy- koordynacja oddechu z ćwiczeniami- korekcja odcinkowa kręgosłupa- wzmocnienie mięśni posturalnych (brzucha, grzbietu, okołołopatkowych, obręczy biodrowej oraz odpowiednie ćwiczenia klatki piersiowej)- wzmocnienie mięśni grzbietu, które należy rozpocząć od warstwy najgłębszej (mięsień prostownik grzbietu), stopniowo przechodząc do powierzchniowej warstwy mięśni grzbietu- ćwiczenia elongacyjne- wyrabianie nawyku postawy prawidłowejOkres III:- doskonalenie nawyku postawy prawidłowej poprzez egzekwowanie jej w domu, w szkole, na lekcjach wychowania fizycznego i zajęciach korekcyjnych- autokreacja- kształtowanie i zwiększanie wytrzymałości i siły mięśniowejW programie tym uwzględniłam także stopniowe przechodzenie od pozycji:a) odciążających do obciążającychb) niskich do wysokichc) podparcia wielopunktowego do jednopunktowegoUwzględniony został także prawidłowy zastaw ćwiczeń, które powinny być odpowiednio dobrane do rodzaju wady, realizowanych celów korekcyjnych i rozwoju umysłowego dzieci. W opracowaniu zadań zostały wzięte pod uwagę najczęściej występujące wady:- plecy okrągłe- plecy wklęsłe- plecy wklęsło- okrągłe- skoliozy- płaskostopieZadania programowe uzupełniłam ćwiczeniami śródlekcyjnymi i indywidualnymi ćwiczeniami dla każdego dziecka, które dostało do domu. Opracowane ćwiczenia śródlekcyjne znajdują się w bibliotece szkolnej i są dostępne dla nauczycieli.Celem głównym programu z gimnastyki korekcyjnej jest podporządkowanie ruchu celom terapeutycznym. Aby temu sprostać trzeba uświadomić dziecko i rodziców o obecności wady i wynikających z tego zagrożeń, a także przekonać i zachęcić dziecko do podjęcia trudu pracy korekcyjnej. Dziecko ma być podmiotem procesu korekcyjnego a nie przedmiotem.1. Skorygowanie istniejących zaburzeń statyki ciała i doprowadzenie jej, o ile jest to możliwe do stanu prawidłowego.2. Niedopuszczenie do powstania wad postawy ciała, gdy zaistnieją warunki sprzyjające ich powstawaniu.3. Doprowadzenia sprawności fizycznej dziecka do stanu uznanego za prawidłowy. Cel ten uzyskujemy drogą realizacji następujących zadań:- wyrabianie u dziecka nawyku postawy prawidłowej we wszystkich sytuacjach i czynnościach dnia codziennego- wytwarzanie silnej i wytrzymałej stabilizacji mięśniowo- więzadłowej kręgosłupa po uprzednim usunięciu dystoni mięśniowej- wdrożenie do rekreacji ruchowej uwzględniającej elementy profilaktyki i korekcji zaburzeń zagrażających lub istniejących u dziecka- opanowanie przez dziecko i jego środowisko opiekuńcze wiedzy i umiejętności dotyczących spraw jego zdrowia związanych z wadą4. Ustalenie i zapewnienie optymalnych warunków toru środowiskowego.5. Wdrożenie dzieci do samodzielnej pracy poprzez wprowadzenie ćwiczeń indywidualnych.6. Pozyskanie aktywnie współpracujących rodziców, którzy będą dbać o stworzenie dziecku warunków optymalnych, sprzyjających korekcji wady.Zakładane cele lekcji gimnastyki korekcyjnej zamierzam osiągnąć w procesie obligatoryjnych zajęć- lekcji gimnastyki korekcyjnej, a także w czasie ćwiczeń domowych. Dlatego dla każdego dziecka opracowałam zestaw ćwiczeń domowych. Wskazana jest także współpraca z nauczycielem wychowania fizycznego, ponieważ zajęcia z gimnastyki korekcyjnej mogą się okazać nudne i mało atrakcyjne dla małego dziecka. Ćwiczenia wykonywane są metodą ścisłą i w dużej liczbie powtórzeń. Zamierzam je uatrakcyjnić wprowadzając:- elementy muzyki- próby czynnościowe wykonywane okresowo- bardzo często stosować metodę zabawowo- naśladowcząGrupy na gimnastyce korekcyjnej nie są jednolite pod względem wady rozwojowej, dlatego należy na tych zajęciach stosować indywidualizację. W programie wprowadzono ćwiczenia indywidualne 15 minutowe.Aby w pełni osiągnąć zamierzone cele należy przeprowadzić pogadanki z rodzicami na zebraniach klasowych, wywiadówkach i w czasie pojedynczych odwiedzin rodziców w szkole. W ten sposób również rodzice mogą przyczynić się do pełnego sukcesu dziecka w walce z własnymi wadami postawy.Program będzie realizowany w Ośrodku Szkolno- Wychowawczym w Bytowie w klasach I- VI dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim.Nauczyciel posiada przygotowanie specjalistyczne (ukończona Akademia Wychowania Fizycznego w Gdańsku).Zajęcia z gimnastyki korekcyjnej odbywać się będą w salce przeznaczonej do tych zajęć.Do pełnej realizacji programu będzie potrzebna szeroka współpraca z rodzicami, nauczycielem wychowania fizycznego i innymi nauczycielami (wprowadzenie ćwiczeń śródlekcyjnych).Program ten jest przygotowany dla klas I-VI, wiec zawiera metody, formy, techniki i środki odpowiadające sferze poznawczej, motorycznej i emocjonalnej dzieci. Uwzględniłam przede wszystkim:- metodę zabawowo- naśladowczą- metodę ścisłą- metodę bezpośredniej celowości ruchu- metodę stacyjną (obwód ćwiczebny). Jest to metoda intensyfikująca ruchW gimnastyce korekcyjnej obowiązuje zasada trójtorowości metod postępowania korekcyjnego, dlatego gdyż wady rozwojowe mają swoje źródło w trzech sferach:1. morfologicznej- brak równowagi napięcia mięśniowego2. funkcjonalnej- nawyk nieprawidłowej postawy3. środowiskowej- niekorzystny układ warunków środowiska zewnętrznegoWażną formą realizacji programu jest wprowadzenie 15 minutowych ćwiczeń indywidualnych.Główne i szczegółowe cele programu będę realizowała za pomocą takich środków jak:- ćwiczenia oddechowe- ćwiczenia elongacyjne- ćwiczenia mięśni obręczy barkowej, brzucha, grzbietu itp.- ćwiczenia stóp- ćwiczenia rozluźniające1. uświadomienie dziecku jego defektu i konsekwencji (wyeliminowanie ewentualnych kompleksów psychicznych i fizycznych spowodowanych uczestnictwem w zajęciach korekcyjnych).2. Uświadomienie rodzicom przyczyn i skutków wad postawy oraz wskazania i przeciwwskazania w formie pogadanek indywidualnych i zespołowych.3. Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój fizyczny oraz jego wydolność i sprawność fizyczno- ruchową.4. Nauka umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych a następnie globalnych:a) rozciągniecie mięśni przykurczonych.Istnienie przykurczów ogranicza ruchomość stawową i uniemożliwia przyjęcie postawy skorygowanej. Rozciągając mięśnie przykurczone należy przestrzegać kilku zasad:- w początkowym okresie rozciągania mięśni powinny dominować ćwiczenia rozciągające bierne- kierunek ruchów rozciągających powinien uwzględniać budowę mięśnia- rozciągając mięsień i oddalając jeden z jego przyczepów należy ustabilizować drugi przyczep mięśniab) wzmacnianie mięsni osłabionych. Wzmacniając je należy pamiętać, że:- mięśnie osłabione powinny być wzmacniane w postawie skorygowanej: w pozycji zbliżenia ich przyczepów- pozycja skorygowana powinna być utrzymana przez cały czas ćwiczenia- stosowane obciążenia nie powinny powodować utraty korekcji- w przypadku wzmacniania mięsni ściągających łopatki nie należy przekraczać kąta 90 stopni odwiedzenia w stawie ramiennym.5. Ćwiczenia specjalnie hamujące daną wadę postawy:a) plecy okrągłe:- zwiększenie ruchomości kręgosłupa- wzmocnienie mięśni karku, grzbietu, ustalających łopatki i zginaczy uda- rozciągnięcie mięśni piersiowych i prostujących uda- wydłużenie mięśni brzuchab) plecy wklęsłe:- rozciągnięcie mięśnia biodrowo- lędźwiowego, prostego uda, piersiowych- wzmocnienie mięśni pośladków i kulszowo- goleniowych- rozciągnięcie mięśni prostownika grzbietu, odcinka lędźwiowego i mięśni czworobocznych lędźwi- wzmacnianie mięsni brzucha, zwłaszcza skośnych- wzmacnianie mięśni oddechowych, ściągających łopatkic) plecy wklęsło- okrągłe:- wzmocnienie mięśni karku, prostownika grzbietu, mięśni ściągających łopatki, pośladkowych, kulszowo- goleniowych, prostownika grzbietu odcinka piersiowego, brzucha- rozciągnięcie mięśni piersiowych, biodrowo- lędźwiowego i prostego udad) skoliozy:- rozciągnięcie mięśni piersiowych, prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego, czworobocznych lędźwi- wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego, karku, pośladkowych, kulszowo- goleniowych, ściągających łopatki, brzucha, przykręgosłupowyche) płaskostopie:- wzmocnienie mięśni zginaczy podeszwowych, piszczelowych, strzałkowego długiego, krótkich mięśni stopy- rozciągnięcie mięśni trójgłowych łydek6. Kształtowanie odruchu prawidłowej postawy.7. Wyrabianie wytrwałości posturalnej tj. zdolności do długotrwałego utrzymania skorygowanej postawy poprzez ćwiczenia elongacyjno – wyprostne.8. Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej w najrozmaitszych warunkach zbliżonych do dnia codziennego- automatycznie tj. bez udziału ciągłej kontroli świadomości.9. Ćwiczenia oddechowe, które służą:- Poprawie ruchomości i kształtu klatki piersiowej- Zwiększenia pojemności życiowej i wentylacji płuc- Usprawnienie oddychaniaW grupie ćwiczeń oddechowych wyróżniamy:a) ćwiczenia oddechowe wolneb) ćwiczenia oddechowe wspomaganec) ćwiczenia oddechowe oporowe10. Kontrolna ocena postawy ciała (badanie lekarskie).11. Opracowanie przykładowych zestawów ćwiczeń domowych i 15 minutowych przeciw poszczególnym wadom.12. Współpraca z lekarzem szkolnym, higienistką, nauczycielem wychowania fizycznego, rodzicami i opiekunami. Opracowanie: Elżbieta Małecka – Peplińska Zgłoś błąd Wyświetleń: 7725
Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach Profesor.pl są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione.
PROGRAM WŁASNY Z GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM I SPDP Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W STOPNIU UMIARKOWANYM I ZNACZNYM
Transkrypt
1 PROGRAM WŁASNY Z GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM I SPDP Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W STOPNIU UMIARKOWANYM I ZNACZNYM Opracowanie: mgr Joanna Bek mgr Przemysław Góźdź OPOLE 2011
2 SPIS TREŚCI I. WSTĘP.3 1.Założenia programowe.3 2.Charakterystyka programu..3 3.Warunki realizacji programu 4 II. CELE NAUCZANIA 4 1. Cele edukacyjne programu Procedury osiągania celów nauczania.5 III. ZADANIA SZKOŁY I NAUCZYCIELA.6 1. Zadania dydaktyczne Zadania wychowawcze 7 IV. METODY I FORMY PROWADZENIA ZAJĘĆ Metody oddziaływania wychowawczego 8 2. Metody kształcenia i wychowania fizycznego 8 3. Metody nauczania ruchu Metody nauczania ćwiczeń ruchowych w zależności od charakteru i rodzaju postrzegania zmysłowego Formy organizacji zajęć.. 8 V. ZASADY REEDUKACJI POSTURALNEJ…9 VI. OCENA POSTAWY UCZNIA… 9 VII. TREŚCI PROGRAMOWE Ogólne treści kształcenia i wychowania Zadania szczegółowe dla poszczególnych wad postawy VIII. PLAN PRACY NAUCZYCIELA IX. STANDARDY UMIEJĘTŚCI Z ZAKRESU ĆWICZEŃ KOREKCYJNO KOMPENSACYJNYCH DO OPANOWANIA PRZEZ UCZNIA…21 X. EWALUACJA…23 XI. BIBLIOGRAFIA 24 XII. ZAŁĄCZNIKI 25 2
3 Żadne lekarstwo nie zastąpi ruchu, ruch zastąpi każde lekarstwo prof. Wiktor Dega I. WSTĘP 1. Założenia programowe Prawidłowa postawa ciała każdego człowieka jest gwarantem jego zdrowia. Ruch jest elementem życia, a jego przejawy są obecne w codziennym funkcjonowaniu człowieka. Aktywność ruchowa jest bezwzględnie konieczna dla każdego człowieka, w każdym okresie życia. Dla wszystkich dzieci, niezależnie od współistniejących dysfunkcji ruchowych, wydolności fizycznej i dojrzałości społecznej, ważne jest systematyczne uczestniczenie w zorganizowanych zajęciach ruchowych. Powinny one służyć w realizacji wielu celów i wspomagać rozwój w sferze ruchowej, poznawczej, emocjonalnej i społecznej. Rozwój dziecka jest procesem niezwykle złożonym, dlatego obok tradycyjnego toku lekcyjnego zapewnia się uczniom zajęcia z rewalidacji indywidualnej, które wspomagają proces rewalidacyjny dziecka z niepełnosprawnością intelektualną. Jedną z podstawowych form wspomagających rozwój ruchowy osób z niepełnosprawnością intelektualną, są organizowane w szkole zajęcia z zakresu gimnastyki korekcyjnej. Wielu uczniów trafiających do naszej placówki posiada znaczące wady postawy. Uczęszczają oni na zajęcia specjalistyczne, służące korygowaniu wad postawy i usprawnianiu narządu ruchu. Zajęcia ruchowe z gimnastyki korekcyjnej ułatwiają swobodę poruszania się, kształtowania zmysłu równowagi, koordynacji ruchowej oraz ogólnej sprawności. Aktywność ruchowa w istotny sposób wpływa na wszechstronny rozwój dziecka niepełnosprawnego intelektualnie. 2. Charakterystyka programu Podstawa programowa określa ogólne cele edukacji uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym dla wszystkich etapów kształcenia. Zwraca uwagę na specyfikę kształcenia osób głębiej upośledzonych umysłowo, która polega na całościowym, zintegrowanym, wielozmysłowym poznawaniu otaczającego świata. 3
4 Działalność dydaktyczna, wychowawcza i rewalidacyjna opiera się na indywidualnych programach terapeutycznych IPT, ustalanych dla każdego ucznia na podstawie wielospecjalistycznej oceny poziomu jego funkcjonowania i zawierających realne, szczegółowe cele, zadania i treści zawarte w strefie najbliższego rozwoju ucznia. Program jest spójny z Podstawą programową kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym (wg Rozporządzenia MEN w sprawie podstawy programowej z dnia 23 grudnia2008, Dz. Ustaw z 15stycznia 2009 r. Nr 4, poz17) oraz Zarządzeniem MEN z dnia r. w sprawie zasad organizowania przez szkoły i placówki publiczne gimnastyki korekcyjnej oraz nadobowiązkowych zajęć z wychowania fizycznego ( MP Nr 83, poz. 724 z 1996 r.). Program gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej opracowany został do realizacji w Zespole Szkół Specjalnych w Opolu dla trzeciego etapu edukacyjnego i szkoły ponadgimnazjalnej, w wymiarze trzech godziny tygodniowo dla każdej klasy. Wszechstronność ćwiczeń i dokładność ich wykonania mają zapobiegać wadom postawy i działać profilaktycznie. 3. Warunki realizacji programu. Zajęcia odbywać się będą na szkolnej sali gimnastyki korekcyjnej, wyposażonej w odpowiedni sprzęt sportowy (m.in. materace, drabinki, ławeczki szwedzkie, lustro, przybory do ćwiczeń korekcyjnych, trampolinę, rotory, orbitrek, stepper, twister, piłki Bobath, wałki, przybory nietypowe), sali gimnastycznej oraz w terenie w okresie wiosenno-jesiennym. Grupy na gimnastyce korekcyjnej nie są jednolite pod względem wady rozwojowej, dlatego stworzyliśmy program, który stara się sprostać zarówno założeniom gimnastyki korekcyjnej, jak i specyficznym potrzebom uczniów. Każdy uczeń, biorący udział w zajęciach gimnastyki korekcyjnej ma przygotowany indywidualny program postępowania korekcyjnego, który uwzględnia jego indywidualne potrzeby i możliwości psychoruchowe. II. CELE NAUCZANIA 1. Cele edukacyjne programu. Gimnastyka korekcyjna jest specyficzną formą ćwiczeń fizycznych, w której ruch został w pewien sposób podporządkowany celom terapeutycznym. Stosowane na tych zajęciach ćwiczenia mają przede wszystkim doprowadzić do korekcji wad postawy ciała, wyrobienie w uczniu nawyku prawidłowej postawy ciała oraz odpowiedzialności za własne ciało i kondycję fizyczną. 4
5 Cel ćwiczeń korekcyjnych, którym jest prawidłowa postawa, jako wyraz pełnego zdrowia fizycznego, psychicznego i sprawności dziecka, podporządkowany jest ogólnym celom wychowania fizycznego. CELE OGÓLNE: 1. Korygowanie istniejących wad. 2. Zapobieganie pogłębianiu się wad postawy. 3. Kształtowanie odruchu prawidłowej postawy. 4. Wszechstronny i harmonijny rozwój organizmu. 5. Wdrożenie do rekreacji ruchowej i troski o własne zdrowie. CELE SZCZEGÓŁOWE: – korekcja istniejących zaburzeń statyki ciała i doprowadzenie jej, o ile to możliwe, do stanu prawidłowego; – niedopuszczanie do powstania wad postawy ciała, u uczniów zagrożonych powstaniem wady; – doprowadzenie sprawności fizycznej dzieci do stanu uznanego za prawidłowy, a gdy nie jest to możliwe, maksymalne usprawnienie aparatu ruchowego; – wyrobienie u dzieci nawyku prawidłowej postawy ciała we wszystkich sytuacjach i czynnościach dnia codziennego; – wytworzenie silnej i wytrzymałej stabilizacji mięśniowo więzadłowej kręgosłupa, po uprzednim usunięciu dystonii mięśniowej; – wyrabianie odruchu prawidłowego ustawiania stóp i nawyku prawidłowego chodu; – usunięcie dystonii mięśniowej; – rozciąganie mięśni przykurczonych; – wzmacnianie mięśni osłabionych; – zwiększenie pojemności życiowej płuc; – wykształcenie świadomości odczuwania własnego ciała; – wdrożenie do rekreacji ruchowej uwzględniającej elementy profilaktyki i korekcji zaburzeń zagrażających lub istniejących; – zapobieganie nadwadze i otyłości uczniów oraz jej następstwom; – uświadomienie uczniom i rodzicom istnienia wady i wynikających stąd zagrożeń. 2. Procedury osiągania celów nauczania: dostosowywanie form i metod nauczania do rozwoju psychofizycznego uczniów- indywidualizacja, preferowanie metod aktywnych; 5
6 stosowanie zasady aktywności i świadomości oraz wszechstronności i zdrowotności; konsekwentne realizowanie postępowania korekcyjnego wg planu; stosowanie zasady selektywnego obciążania pracą właściwych mięśni, informowanie uczniów, jakie mięśnie biorą udział w wykonywanym ćwiczeniu; dobieranie właściwych pozycji wyjściowych do ćwiczeń, przestrzeganie precyzji wykonania, tempa i czasu; rozpoczynanie korekcji od ćwiczeń w pozycjach izolowanych (odciążających), ze stopniowym przejściem do pozycji wysokich; stosowanie zasady racjonalnego natężenia wysiłku; obok ćwiczeń dynamicznych stosowanie ćwiczeń izometrycznych zasada zmienności pracy mięśniowej; przestrzeganie zasady stopniowania trudności i systematyczności; zwracanie szczególnej uwagi na poprawność wykonywania ćwiczeń, z zachowaniem skorygowanej pozycji; dostosowanie obciążenia do możliwości ćwiczącego, z zachowaniem pozycji skorygowanej; wdrażanie uczniów do samodzielnego i systematycznego wykonywania indywidualnych zestawów ćwiczeń domowych; wdrażanie uczniów do samokontroli i samooceny efektów postępowania korekcyjnego; wykorzystywanie w pracy środków audiowizualnych (filmy, plansze i inne materiały w celu pogłębienia wiedzy uczniów); stwarzanie w czasie zajęć miłej i przyjaznej atmosfery. III. ZADANIA SZKOŁY I NAUCZYCIELA 1. Organizacja zajęć korekcyjno kompensacyjnych i utworzenie grup ćwiczebnych. 2. Przygotowanie badań okresowych, dokonywanie oceny postawy ciała. 3. Zapewnienie odpowiednich warunków do podejmowania aktywności ruchowej, harmonijnego rozwoju fizycznego i psychicznego, promowanie zachowań sprzyjających zdrowiu. 4. Monitorowanie rozwoju psychomotorycznego dziecka z wadą postawy. 5. Ścisła współpraca z rodzicami – rozmowy, instruktaż odnośnie trybu życia dziecka z wadą postawy, lekcje pokazowe (pielęgniarka szkolna, nauczyciele wf). 6.Włączenie wszystkich nauczycieli do współpracy poprzez zwracanie uwagi na prawidłową postawę ucznia na lekcji oraz przeprowadzanie ćwiczeń śródlekcyjnych. 6
7 1. Zadania dydaktyczne: Przywrócenie prawidłowej ruchomości kostno stawowo więzadłowej (stosowanie technik eliminujących bloki czynnościowe stawów oraz wyrównujących dystonię mięśniową). Wyrobienie umiejętności korygowania wadliwej postawy najpierw na drodze korekcji lokalnych, a następnie globalnych. Wyrobienie wytrzymałości posturalnej tj. zdolności do długotrwałego utrzymywania prawidłowej postawy. Uaktywnienie układów narządu ruchu, krążenia i oddychania. Wydłużanie, skracanie i wzmacnianie odpowiednich grup mięśniowych wpływających na wadę postawy, przywrócenie fizjologicznej długości mięśni oraz ich właściwego napięcia. Podniesienie ogólnej sprawności i wydolności organizmu dziecka. Wygaszenie istniejącego nieprawidłowego nawyku postawy i wytworzenie nawyku prawidłowego. Stosowanie szeroko pojętej indywidualizacji postępowania korekcyjnego: dobór ćwiczeń w zależności od wady postawy, rozwoju fizycznego i psychicznego, sprawności i wydolności, realizacji celów korekcyjnych z uwzględnieniem przeciwwskazań. Utrwalenie osiągniętej korekcji postawy ciała. Wyrobienie umiejętności automatycznego utrzymywania skorygowanej prawidłowej postawy w różnych warunkach życia codziennego bez udziału ciągłej kontroli świadomości. 2. Zadania wychowawcze: Uświadomienie dziecku i rodzicom specyfiki wady postawy i negatywnych konsekwencji w przypadku zlekceważenia problemu. Wdrożenie do poprawnego wykonywania ćwiczeń z zachowaniem pozycji skorygowanej. Wdrożenie do autokorekcji ( reedukacja czucia prawidłowej postawy ciała). Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych, wdrażanie do wzajemnej ochrony i pomocy w czasie ćwiczeń. przekonanie i zachęcenie dziecka do podjęcia trudu pracy korekcyjnej. Zachęcanie do aktywnego spędzania czasu wolnego i uprawiania tzw. sportów bezpiecznych (nie pogłębiających istniejącej wady postawy). Wdrożenie do przestrzegania 24-godzinnego systemu przeciwdziałania wadom postawy ( przestrzeganie przyjętych zasad). Wdrożenie do dbania o higienę osobistą. Akceptowanie samego siebie, samoocena postawy ciała i dążenie do stopniowego eliminowania przyczyn i skutków wady. 7
8 IV. METODY I FORMY PROWADZENIA ZAJĘĆ 1. Metody oddziaływania wychowawczego: – metody wpływu osobistego; – metody wpływu sytuacyjnego; – metody wpływu społecznego; – metody kierowania samowychowaniem. 2. Metody kształcenia i wychowania fizycznego w zależności od rodzaju zadań: Metody reproduktywne odtwórcze: – naśladowcza ścisła; – zadaniowa ścisła; – programowanego uczenia się; Metody aktywizujące (usamodzielniające): – zabawowo-klasyczna; – bezpośredniej celowości ruchu; – programowanego usprawniania się. 3. Metody nauczania ruchu: – syntetyczna (całościowa) – analityczna (nauczania częściami), – kombinowana (kompleksowa) 4. Metody nauczania ćwiczeń ruchowych w zależności od charakteru i rodzaju postrzegania zmysłowego: – oglądowa, – słownego ujęcia ruchu, – oddziaływania proprioceptywnego rozwijająca czucie ruchu i położenia części ciała względem siebie, – oddziaływania sensorycznego- np. test ścienny, – działania praktycznego. 5. Formy organizacji i prowadzenia zajęć ruchowych Dotyczą strony organizacyjnej przebiegu ćwiczeń czasie i przestrzeni i są ściśle owiązane z metodami realizacji zadań. Wybór odpowiedniej formy zależy od: zaawansowania zajęć, możliwości wykorzystania sprzętu, urządzeń i przyborów. Wyróżnia się: 1. Formy podziału uczniów np.: pary, grupy, drużyny. 2. Formy porządkowe. 8
9 3. Formy organizacji zajęć: – indywidualna – frontalna – zespołowa (w grupach): a) obwodowo stacyjna; b) strumieniowa np. tory przeszkód. V. ZASADY REEDUKACJI POSTURALNEJ: zasada nie szkodzić, zasada powszechności (wszystkie dzieci z wadami postawy powinny być objęte opieką), zasada wczesności większa skuteczność wczesnej interwencji we wszystkich stanach patologicznych, przeciwdziałanie rozwojowi i utrwalaniu się zmian strukturalnych oraz nawyku nieprawidłowej postawy, zasada ciągłości (systematyczności) konieczność taka wynika z podstawowego, iż wszelkie usprawnianie prowadzone nie systematycznie nie przynosi żadnych rezultatów, a przerwy w nim powodują zwykle nieobliczalna szkody, zasada kompleksowości dotyczy całokształtu opieki nad dziećmi i samego postępowania: konieczność dalszych badań, modyfikowania programów postępowania korekcyjnego, dodatkowe badania konsultacje ortopedyczne, rehabilitacyjne wspierane badaniami radiologicznymi czy fotogrametrycznymi, dodatkowe zastosowanie jakiegoś przedmiotu ortopedycznego (wkładka lub gorset), a niekiedy leczenia operacyjnego, utrwalanie efektów postępowania korekcyjnego w życiu codziennym (unikanie przyjmowania niewłaściwych pozycji, zaniechanie uprawiania sportów nie przychylnych dla postawy, zasada podmiotowego traktowania, zasada świadomości i aktywności, zasada indywidualnego doboru ćwiczeń postępowania korekcyjnego, zasada dostępności (stopniowania trudności), zasada współpracy z najbliższym otoczeniem osoby poddawanej postępowaniu korekcyjnemu. VI. OCENA POSTAWY CIAŁA UCZNIA Oględziny z przodu wyznaczamy linie poziome, poprzez połączenie punktów położonych symetrycznie względem siebie, po obu stronach ciała. W warunkach prawidłowych linie te są równoległe względem siebie i do podłoża: 9
10 linia barkowa łącząca oba wyrostki barkowe; linia sutkowa; trójkąt: linia sutkowa pępek; trójkąty talii winny być symetryczne; trójkąt: pępek linia międzykolcowa; linia międzykrętarzowa; linia rzepkowa, umownie górny lub dolny brzeg rzepki; ustawienie stóp, odległość między kostkami wewnętrznymi ponad 5 cm świadczy o koślawości kolan; ustawienie kolan, odległość między szparami stawów kolanowych ponad 5 cm świadczy o szpotawości kolanowych. Badanie w skłonie Wyznacza się również linię pionową, biegnącą przez środek brody, wcięcie jarzmowe mostka, wyrostek mieczykowaty, pępek, linię białą, spojenie łonowe i środek odległości między kłykciami przyśrodkowymi kości udowych oraz kostkami przyśrodkowymi kości piszczelowych. Linia ta powinna padać na środek płaszczyzny podparcia stóp. Oględziny z tyłu linia pionowa przebiega przez guzowatość potyliczną zewnętrzną, wyrostki kolczyste wszystkich kręgów, szparę pośladkową, środek odległości między kłykciami przyśrodkowymi kolan i kostek wewnętrznych stóp i pada na środek płaszczyzny podparcia stóp: linia barków; linia dolnych kątów łopatek, a także odległość łopatek od wyrostków kolczystych kręgów; odstawanie dolnych kątów od klatki piersiowej; linia łącząca najwyższe punkty talerza biodrowego; linia międzykrętarzowa (pomiędzy guzowatymi wyniosłościami na końcu kości udowych w miejscu przyczepu grup mięśni poruszających staw biodrowy); linia fałdów pośladkowych i napięcie mięśni pośladkowych; 10
11 linia łącząca fałdy zgięcia w dołkach podkolanowych; ustawienie głowy i szyi; ustawienie pięt odchylenie kości piętowej od osi długiej na zewnątrz świadczy o koślawości stóp, natomiast odchylenie kości piętowej do wewnątrz świadczy o szpotawości stóp. Oględziny z boku linia pionowa biegnie przez wyrostek sutkowaty, barkowy łopatki, krętarz większy kości udowej, głowę strzałki i nieco w przód od kostki bocznej; ustawienie głowy i szyi wysunięta lub cofnięta; zarys klatki piersiowej wysklepiona lub płaska; zarys pleców kifoza powiększona lub pomniejszona; kształt lordozy lędźwiowej powiększony lub pomniejszony; zarys powłok brzusznych płaski lub wypukły; ustawienie miednicy w przodopochyleniu lub w tyłopochyleniu; przeprost lub przykurcz w stawach kolanowych, kształt stopy; ustawienie barków i łopatek. VII. TREŚCI PROGRAMOWE Całokształt procesu korekcyjno-kompensacyjnego wymaga takiego postępowania dydaktycznego, w trakcie którego zakres materiału nauczania ćwiczeń ruchowych, stopień trudności, formy, metody i zasady będą dostosowane do psychofizycznego i motorycznego rozwoju oraz wydolności organizmu ucznia. Zastosowanie w procesie korekcyjnym różnych form, metod oraz zasad ma na celu osiągnięcie pozytywnych efektów całokształtu działań, a także intensyfikację ruchu, uatrakcyjnienie zajęć, wzrost zainteresowania nimi oraz pogłębienie motywacji. Uczeń powinien rozumieć sens i cel stosowanych ćwiczeń, które mają nie tylko rozwijać potrzeby ruchowa, ale także stanowić źródło wiedzy o sposobach i formach samodzielnego usprawniania się. 11
12 1. Ogólne treści kształcenia i wychowania 1. Uświadomienie dziecku jego defektu i konsekwencji (wyeliminowanie ewentualnych kompleksów psychicznych i fizycznych spowodowanych uczestnictwem w zajęciach korekcyjnych). 2. Uświadomienie rodzicom przyczyn i skutków wad postawy oraz wskazania i przeciwwskazania w formie pogadanek. 3. Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój fizyczny oraz jego wydolność i sprawność fizyczno ruchową. 4. Nauka umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych, następnie globalnych: a) rozciągnięcie mięśni przykurczonych – istnienie przykurczów ogranicza ruchomość stawową i uniemożliwia przyjęcie postawy skorygowanej. Rozciągając mięśnie przykurczone należy przestrzegać kilku zasad: – w początkowym okresie rozciągania mięśni powinny dominować ćwiczenia rozciągające bierne, – kierunek ruchów rozciągających powinien uwzględniać budowę mięśnia, – rozciągając mięsień i oddalając jeden z jego przyczepów należy ustabilizować drugi przyczep mięśnia; b) wzmacnianie mięsni osłabionych: – mięśnie osłabione powinny być wzmacniane w postawie skorygowanej tj. w pozycji zbliżenia ich przyczepów, – pozycja skorygowana powinna być utrzymana przez cały czas ćwiczenia, – stosowane obciążenia nie powinny powodować utraty korekcji. 5. Korygowanie zaburzeń poprzez ćwiczenia specjalne. 6. Kształtowanie odruchu prawidłowej postawy. 7. Wyrabianie wytrwałości posturalnej tj. zdolności do długotrwałego utrzymania skorygowanej postawy np. poprzez ćwiczenia elongacyjne. 8. Aktywizacja mięśni odpowiedzialnych za pionizację ciała poprzez ćwiczenia antygrawitacyjne. 9. Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej w najrozmaitszych warunkach zbliżonych do dnia codziennego- automatycznie tj. bez udziału ciągłej kontroli świadomości. 10. Stosowanie ćwiczeń oddechowych, które służą: – poprawie ruchomości i kształtu klatki piersiowej, – zwiększenia pojemności życiowej i wentylacji płuc, – usprawnienie oddychania. 11. Kontrolna ocena postawy ciała (badanie lekarskie). 12. Opracowanie przykładowych zestawów ćwiczeń domowych. 13. Współpraca z pielęgniarką (higienistką), nauczycielami, rodzicami i opiekunami. 12
13 2. Zadania szczegółowe dla poszczególnych wad postawy. PLECY OKRĄGŁE Sylwetka z boku: głowa i barki wysunięte do przodu, klatka piersiowa spłaszczona, zapadnięta, łopatki odstające, kifoza piersiowa nadmiernie uwypuklona. Osłabione są mięśnie grzbietu, przykurczone mięśni klatki piersiowej, upośledzona jest funkcja oddechowa klatki piersiowej. Zadania szczegółowe: 1. Likwidacja dystonii mięśniowej. 2. Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej. 3. Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej. 4. Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego. 5. Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: mięśni piersiowych (wielkich i małych), mięśni brzucha, mięśni zębatych przednich, 6. Wzmacnianie mięśni nadmiernie osłabionych i rozciągniętych: mięśni prostowników grzbietu odcinka mięśni karku, mięśni ściągających łopatki (czworoboczny, równoległoboczny, najszerszy grzbietu), mięśni pośladkowych, mięśni kulszowo goleniowych. 7. Hiperkorekcja nadmiernej kifozy piersiowej. Zalecenia: ćwiczenia wyrabiające nawyk prawidłowej postawy, ćwiczenia elongacyjne i antygrawitacyjne, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia w różnych pozycjach Klappa, siad klęczny, opady tułowia, leżenia, krążenia ramion w tył. Przeciwwskazania: nadmiar skłonów w przód ( zastępujemy je opadami tułowia); podpory przodem o ramionach wyprostowanych należy zastępować podporami o ramionach ugiętych w stawach łokciowych i nadgarstkowych, krążenia ramion w przód; należy unikać zbyt długo trwającej pozycji ze wzniesionymi do poziomu ramionami w przód, ograniczyć skoczność. PLECY WKLĘSŁE Sylwetka z boku: zaznaczone wygięcie lordozy lędźwiowej nad uwypuklającymi się pośladkami, zaakcentowane przodopochylenie miednicy, brzuch wypięty. Osłabione są mięśnie brzucha, pośladków oraz zginacze stawu kolanowego. Nadmiernie napięte: mięśnie grzbietu w odcinku lędźwiowym i zginacze stawu biodrowego. 13
14 Zadania szczegółowe: 1. Likwidacja dystonii mięśniowej. 2. Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej. 3. Utrwalenie nawyku postawy prawidłowej. 4. Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego 5. Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: mięśni prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego, mięśni czworobocznych lędźwi, mięśnia prostego uda, mięśnia biodrowo lędźwiowego, mięśnia czworobocznego grzbietu (część dolna). 6. Wzmacnianie mięśni osłabionych i rozciągniętych: 1. mięśni brzucha (prostego i skośnych), 2. mięśni: półścięgnistego, półbłoniastego, dwugłowego uda, 3. mięśni pośladkowych, 4. mięśni kulszowo goleniowych, 5. mięśni ściągających łopatki. 7. Hiperkorekcja nadmiernej lordozy lędźwiowej. Zalecenia: ćwiczenia odruchu prawidłowej postawy, ćwiczenia elongacyjne i antygrawitacyjne, ćwiczenia klęczne, klęk, pozycja Klappa, pływanie, narciarstwo. Przeciwwskazania: akrobatyka, gimnastyka artystyczna, mostek, kołyska, skoki. PLECY WKLĘSŁO OKRĄGŁE Są połączeniem wymienionych wyżej wad. Obie krzywizny kręgosłupa, kifoza piersiowa i lordoza lędźwiowa są nadmiernie uwypuklone. Mięśni prostownika grzbietu odcinak piersiowego ulegają rozciągnięciu, a w odcinku lędźwiowym skróceniu. Przykurczone są również mięśni obręczy barkowej i klatki piersiowej, rozciągnięte mięśnie brzucha i osłabione mięśnie pośladkowe. Zadania szczegółowe: 1. Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej. 2. Utrwalanie nawyku postawy prawidłowej. 3. Likwidacja dystonii mięśniowej. 4. Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego. 5. Zwiększenie ruchomości w stawach poszczególnych odcinków kręgosłupa. 6. Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: w odcinku szyjnym – mięśnia prostownika grzbietu, w odcinku piersiowym mięśnia piersiowego większego, mniejszego i zębatego przedniego, 14
15 w odcinku lędźwiowym mięśnia czworobocznego lędźwi, biodrowo lędźwiowego, prostownika grzbietu, łydki, smukłego i prostego uda, przywodziciela wielkiego. 7.Wzmocnienie mięśni osłabionych i rozciągniętych: w odcinku piersiowym- mięśni prostownika grzbietu, równoległobocznego, czworobocznego, najszerszego grzbietu, w odcinku lędźwiowym- mięśni brzucha ( prosty, skośny zewnętrzny i wewnętrzny), pośladkowych ( wielki, średni, mały), mięśni kulszowo goleniowych dwugłowy uda, półbłoniasty, półścięgnisty Zalecenia: 1. Korekcja nadmiernie powiększonej kifozy odcinka piersiowego kręgosłupa. 2. Stabilizacja odcinka lędźwiowego przez ugięcie kończyn dolnych w stawach biodrowych i kolanowych. 3. Korekcja lordozy lędźwiowej. 4.Stabilizacja kończyn górnych celem uniknięcia powiększenia kifozy piersiowej. Przeciwwskazania: akrobatyka, gimnastyka artystyczna, mostki, skoki, skłony w przód. PLECY PŁASKIE Charakteryzując sylwetkę stwierdza się: zmniejszony kąt przodopochylenia miednicy, spłaszczenie lordozy lędźwiowej, spłaszczenie kifozy piersiowej. Spłaszczenie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa jest niekorzystne dla funkcji amortyzacyjnej kręgosłupa, poszczególne segmenty kręgosłupa ulegają przeciążeniom, szybszemu zużyciu, prowadząc równocześnie do zmian zwyrodnieniowych. Podaje się również, że przy słabym gorsecie mięśniowym przy plecach płaskich istnieje tendencja do występowania bocznych skrzywień kręgosłupa, a pojemność i ruchomość klatki piersiowej jest pomniejszona. Zadania szczegółowe: 1.Zwiększenie ruchomości stawów kręgosłupa, szczególnie zgięcia w odcinku Th. 2. Nauka przyjmowania postawy skorygowanej. 3. Wykształcenie fizjologicznej kifozy, lordozy i fizjologicznego przodopochylenia miednicy. 4. Wzmacnianie mięśni osłabionych i rozciągniętych: mięśnia prostownika grzbietu w części C i L. mięśnia piersiowego (wielkich i małych). mięśnia zębatego przedniego, mięśnia czworobocznego lędźwi, 15
16 mięśnia biodrowo lędźwiowego, mięśnia prostego uda, 5. Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: mięśnia prostownika grzbietu w odcinku Th, mięśni pośladkowych, mięśni brzucha, mięśnia półścięgnistego, półbłoniastego, dwugłowego uda, mięśnia równoległobocznego, czworobocznego grzbietu w części środkowej i dolnej. Zalecenia: W korekcji tej nieprawidłowości kręgosłupa należy dążyć do ukształtowania prawidłowej lordozy lędźwiowej, wpływającej kompensacyjnie na właściwe ustawienie pozostałych odcinków kręgosłupa. Stosujemy ćwiczenia ogólnorozwojowe kształtujące, ćwiczenia w płaszczyźnie strzałkowej w pozycjach niskich, średnich i wysokich, ćwiczenia oddechowe z użyciem przyboru i ze współćwiczącym. Przeciwwskazania: elongacje, zwisy, wyciągi, ćwiczenia w siadach (szczególnie niskich). WADY KLATKI PIERSIOWEJ Zniekształcenia klatki piersiowej zalicza się do wad wrodzonych. Klatka piersiowa kurza polega na wysunięciu ku przodowi obwodowej części mostka wraz z najbliższą częścią żeber, które są od boku jakby ściśnięte. Łuki żebrowe często tworzą falistą linię zamiast łukowej. Po nabraniu i zatrzymaniu powietrza w płucach stopień kurzego zniekształcenia zmniejsza się. Osłabione są mięśnie oddechowe, pojemność życiowa płuc jest zmniejszona i ograniczona jest ruchomość klatki piersiowej. Klatka piersiowa lejkowata ( szewska ) jest wadą znacznie częściej spotykaną niż klatka piersiowa kurza. Wada jest następstwem wrodzonego zaburzenia rozwoju przepony lub nieproporcjonalnego rozrostu chrząstek żebrowych w stosunku do jej elementów. Charakteryzuje się lejkowatym zapadnięciem dolnej części mostka i przylegających odcinków żeber. Na skutek osłabienia mięśni grzbietu, wysunięcia barków do przodu, spłaszczenia klatki piersiowej i wiotczenia mięśni brzucha, przy oddychaniu występują paradoksalne ruchy klatki piersiowej. Zadania szczegółowe: 1.Ćwiczenia ogólnorozwojowe. 2.Ćwiczenia oddechowe : przy klatce piersiowej lejkowatej akcentuje się fazę wdechu, wspomaganą pracą ramion; kształtuje się piersiowy tor oddechowy, ćw. usuwające przykurcze; 16
17 przy klatce kurzej w korekcji oddechowej dominują ćwiczenia pogłębiające fazę wydechu oraz kształtuję się przeponowy tor oddechowy. 3. Ćwiczenia wzmacniające mięśnie obręczy barkowej, brzucha. 4. Ćwiczenia specjalne. 5. Utrwalanie prawidłowej postawy ciała. 6. Pływanie. SKOLIOZA I POSTAWA SKOLIOTYCZNA /asymetria ramion i łopatek/ Skolioza jest bocznym skrzywieniem kręgosłupa, polega na wielopłaszczyznowym odchyleniu linii kręgosłupa od stanu prawidłowego. Najczęściej skoliozy dzielimy na: – czynnościowe, w których nie stwierdza się utrwalonych zmian w budowie kręgosłupa; – strukturalne, w których stwierdza się utrwalone zmiany w budowie kręgosłupa. W większości przypadków pochodzenie jest nieznane, tzw. skoliozy idiopatyczne. Najczęstsze skrzywienie prawostronne piersiowe, zniekształca klatkę piersiową – garb żebrowy. Skrzywienia o lokalizacji lędźwiowej są mniej szpecące, natomiast powodują częste bóle tego odcinka kręgosłupa. Skoliozy statyczne wynikają z zaburzeń statyki ciała na skutek urazu, anomalii kończyn złamań. Skoliozy mogą być I, II, III i IV stopnia, w zajęciach gimnastyki korekcyjno kompensacyjnej powinni uczestniczyć uczniowie ze skoliozami I stopnia (do 30) oraz gdy nie ma możliwości skierowania na gimnastykę leczniczą uczniowie ze skoliozami II stopnia (od 30 60). Zadania szczegółowe: 1. Nauka przyjmowania pozycji skorygowanej. 2. Utrwalenie nawyku prawidłowej postawy. 3. Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego. 4. Elongacja kręgosłupa /czynna i bierna, w różnych pozycjach niskich i wysokich/. 5. Ćwiczenia dla przeciwdziałania utraty fleksyjności kręgosłupa /usztywniania się kręgosłupa w części Th7 Th12/. 6. Wzmocnienia mięśni osłabionych i rozciągniętych: mięśni brzucha, mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego, mięśni pośladkowych, mięśni ściągających łopatki, mięśni karku, mięśni obręczy barkowej. 7. Rozciąganie mięśni przykurczonych: mięśnia prostego uda i wszystkich zginaczy biodra, 17
18 mięśni i tkanek przykręgosłupowych- po stronie wklęsłej skoliozy piersiowej i lędźwiowej. 8. Ćwiczenia oddechowe. 9. Zwiększenie aktywności ruchowej. Zalecenia: zwisy, elongacje, leżenie, wzmacnianie mięśni prostownika grzbietu, pływanie stylem klasycznym, jazda na nartach, jazda na rowerze, zabawy na czworakach, umiarkowany bieg, dużo ruchu na świeżym powietrzu. Przeciwwskazania: skoki, dźwiganie, przewroty, mostki, nadmiar skłonów w przód, dłuższe wysiłki w pozycji stojącej, długie biegi wytrzymałościowe szczególnie na twardym podłożu, uprawianie takich sportów jak: koszykówka, lekkoatletyka, gimnastyka. Nie leczona skolioza może prowadzić do: – zniekształcenia klatki piersiowej, – uciskania narządów wewnętrznych (serce i płuca), prowadząc do upośledzenia wydolności krążenia i oddychania, duszności, – zmniejszonej sprawności fizycznej, – kompleksu psychicznego, spowodowanego obecnością garbu żebrowego KOŚLAWOŚĆ KOLAN I STÓP Zadania szczegółowe: 1. Odciążanie stawów kolanowych. 2. Zmniejszenie wagi ciała w przypadku otyłości. 3. Nauka poprawnego stania. 4. Wyrobienie odruchu i nawyku prawidłowego ustawiania i obciążania nóg i stóp w chodzie i w biegu. 5. Ograniczenie do minimum pozycji rozkrocznych (siadu płotkarskiego, siadu klęcznego ze stopami i podudziami na zewnątrz). 6. Wzmocnienie mięśni osłabionych i rozciągniętych: mięśnia półścięgnistego i półbłoniastego, mięśnia krawieckiego, mięśnia smukłego, głowy przyśrodkowej czworogłowego uda, mięśnia strzałkowego (zwłaszcza długiego), mięśnia piszczelowego tylnego, zginaczy palców i palucha 7. Rozciągnięcie mięśni nadmiernie napiętych i przykurczonych: Mięśnia czworogłowego uda-głowy bocznej i pasma biodrowopiszczelowego. 18
19 8. Utrzymanie pełnej sprawności ruchowej stawu kolanowego oraz wszystkich stawów stopy. 9. Przeciwdziałanie płaskostopiu. 10. Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych. PŁASKOSTOPIE Stopę płaską nabytą, w przeciwieństwie do wrodzonej poprzedza stan określany jako płaskostopie czynnościowe. Jest to proces stopniowego obniżania się podłużnego sklepienia stopy na skutek jej niewydolności statyczno-dynamicznej. Zadania szczegółowe: 1. Wyrobienie nawyku prawidłowego stawiania stóp w chodzie i w biegu. 2. Wyrobienie nawyku poprawnego trzymania się w staniu i siedzeniu. 3. Ćwiczenia analityczne wzmacniające poszczególne grupy mięśniowe: mięśnie strzałkowe, piszczelowy tylny, długie i krótkie zginacze palców i palucha /w odciążeniu/. 4. Ćwiczenia syntetyczne- aktywizujące wszystkie mięśnie stopy i podudzia. 5. Ćwiczenia chwytne- aktywizujące zginacze podeszwowe palców stóp. 6. Nauka zabaw i gier z elementami ćwiczeń korekcyjnych. Zalecenia: codzienne wykonywanie ćwiczeń, kąpiele stóp w różnej temperaturze i pozycjach (stanie, siedzenie), chodzenie i bieganie po urozmaiconym podłożu. Przeciwwskazania: długotrwałe stanie, bierne zeskoki i skoki na twardym podłożu, rozsuwanie na zewnątrz palców w staniu, ćwiczenia w dużym rozkroku. VIII. PLAN PRACY NAUCZYCIELA I Semestr Zajęcia organizacyjne- zapoznanie z celem zajęć, regulaminem i przepisami BHP. Badanie i ocena postawy ciała uczniów, podział na grupy ćwiczebne Badania i testy uzupełniające – test minutowy mięśni brzucha, grzbietu, obręczy barkowej Ćwiczenia ogólnokształtujące ze szczególnym uwzględnieniem mięsni posturalnych Ćwiczenia rozluźniające i zwiększające ruchomość kręgosłupa w pozycjach niskich i izolowanych Ćwiczenia rozluźniające i zwiększające ruchomość stawów barkowych i biodrowych Nauka i doskonalenie prawidłowych pozycji i kierunku ruchu podczas ćwiczeń 19
20 Nauka korekcji lokalnych i globalnych Ćwiczenia elongacyjne i antygrawitacyjne ( przeciwwskazanie przy plecach płaskich ) Nauka prawidłowego oddychania – torem brzusznym i piersiowym Kontrola przyjmowania prawidłowej postawy ciała przez uczniów, nauka ćwiczeń domowych Ćwiczenia rozciągające mięśnie przykurczone (w zależności od rodzaju wady postawy) Nauka ćwiczeń wzmacniających mięśnie (w zależności od rodzaju wady postawy) Ćwiczenia wzmacniające prostownik grzbietu Ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha Ćwiczenia wzmacniające mięśnie obręczy barkowej o zwiększonej intensywności Ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i obręczy biodrowej o zwiększonej intensywności Ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha o zwiększonej intensywności Ćwiczenia prawidłowego ustawiania kolan i stóp oraz prawidłowego chodu Ćwiczenia wzmacniające mięśnie posturalne ze współćwiczącym Ćwiczenia korekcyjne z podkładem muzycznym Test sprawdzający efektywność ćwiczeń (mięśnie brzucha, grzbietu, obręczy barkowej) II Semestr Kontrola przyjmowania prawidłowej postawy ciała, kształtowanie wytrzymałości posturalnej Ćwiczenia o zwiększonej intensywności z zastosowaniem obciążeń lub oporu mięśni: – klatki piersiowej, – grzbietu, – brzucha, – pośladkowych – stóp Ćwiczenia na obwodzie stacyjnym i indywidualne wzmacniające mięśnie: – grzbietu, – brzucha prosty i skośne, – obręczy barkowej, – pośladkowe – stóp 20
키워드에 대한 정보 gimnastyka korekcyjna w szkole program
다음은 Bing에서 gimnastyka korekcyjna w szkole program 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.
이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!
사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 GIMNASTYKA KOREKCYJNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 9 W BIAŁYMSTOKU – ĆWICZENIA
- 동영상
- 공유
- 카메라폰
- 동영상폰
- 무료
- 올리기
GIMNASTYKA #KOREKCYJNA #W #SZKOLE #PODSTAWOWEJ #NR #9 #W #BIAŁYMSTOKU #- #ĆWICZENIA
YouTube에서 gimnastyka korekcyjna w szkole program 주제의 다른 동영상 보기
주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 GIMNASTYKA KOREKCYJNA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 9 W BIAŁYMSTOKU – ĆWICZENIA | gimnastyka korekcyjna w szkole program, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.
