Rysunki Techniczne Konstrukcji Stalowych | Edu – Tewy #03 Czytanie Rysunku Konstrukcyjnego – Proces Technologiczny 7727 좋은 평가 이 답변

당신은 주제를 찾고 있습니까 “rysunki techniczne konstrukcji stalowych – EDU – TeWy #03 Czytanie rysunku konstrukcyjnego – proces technologiczny“? 다음 카테고리의 웹사이트 https://ppa.charoenmotorcycles.com 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: https://ppa.charoenmotorcycles.com/blog. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 Techniki Wytwarzania i Procesy Technologiczne 이(가) 작성한 기사에는 조회수 4,678회 및 좋아요 91개 개의 좋아요가 있습니다.

rysunki techniczne konstrukcji stalowych 주제에 대한 동영상 보기

여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!

d여기에서 EDU – TeWy #03 Czytanie rysunku konstrukcyjnego – proces technologiczny – rysunki techniczne konstrukcji stalowych 주제에 대한 세부정보를 참조하세요

EDU – TeWy #03 Czytanie rysunku konstrukcyjnego – proces technologiczny
EDU – Manufacturing Techniques #03 – Reading the construction drawing – technological process
[PL]TeWy – Techniki Wytwarzania to kanał poświęcony właśnie procesom obróbkowym z elementami zarządzania produkcją.
W trzecim odcinku dedykowanym dla studentów i uczniów technicznych szkół średnich podjąłem temat czytania rysunku konstrukcyjnego w ujęciu technologicznym.
Twoje oceny, komentarze i aktywność na kanale motywuje mnie do rozwoju 🙂 Wielkie dzięki!
[EN]
In the third episode dedicated to students and technical high school students, I took up the topic of reading construction drawings in technological terms.
Your grades, comments and activity on the channel motivates me to grow 🙂 Thanks a lot!

Ważne linki – important links:
^^ Facebook: Strona technikiwytwarzania.pl – https://www.facebook.com/technikiwytwarzania/
^^ Instagram: https://www.instagram.com/radoslawmorek/
^^ Strony www | websites: http://morektech.com.pl
^^ https://procestechnologiczny.com.pl
^^ Artykuł o czytaniu rysunku konstrukcyjnego
https://procestechnologiczny.com.pl/rysunek-konstrukcyjny-technologia/
^^ Artykuł o obrabiarkach CNC
https://procestechnologiczny.com.pl/bazy-technologiczne-w-obrobce-cnc/

Ten film możesz wyszukać używając słów | You can search for this video using the words:
technikiwytwarzania: rysunek konstrukcyjny
technikiwytwarzania: proces technologiczny
Created with Corel VideoStudio.
#procestechnologiczny #rysunekkonstrukcyjny #technikiwytwarzania

rysunki techniczne konstrukcji stalowych 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.

Standard rysunku warsztatowego konstrukcji stalowej

Rysunki warsztatowe konstrukcji (również stalowej) są częścią … jest zgodny z ogólnymi zasadami rysunku technicznego, a w szczególności:.

+ 여기에 더 보기

Source: chodor-projekt.net

Date Published: 2/1/2021

View: 7665

rysunek konstrukcyjny konstrukcje betonowe … – AGH

L120x120x12. Page 53. KONSTRUKCJE METALOWE. PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Na rysunkach roboczych podaje się dokładne wymiary …

+ 더 읽기

Source: home.agh.edu.pl

Date Published: 2/23/2021

View: 9272

Rysunek techniczny w konstrukcjach metalowych.

Rysunek techniczny w konstrukcjach metalowych. Dodał: Konstrukcje stalowe | Tagi: norma rysunkowa, norma do rysowania konstrukcji stalowych, PN-EN ISO 5261: …

+ 여기에 표시

Source: www.konstrukcjestalowe.info

Date Published: 6/30/2022

View: 2809

rysunki konstrukcji stalowych – Sprzedajemy.pl

wykonanie projektów i wszelkiego rodzaju rysunków warsztatowych(konstrukcje stalowe) Rysunki mogą być wykonane w pliku dwg( AutoCAD )… od 200 zł. Pozostałe …

+ 더 읽기

Source: sprzedajemy.pl

Date Published: 8/3/2021

View: 3228

Rysunki konstrukcyjne

Rysunki techniczne są częścią dokumentacji projektowej, na podstawie której … Rysunki konstrukcji stalowych wykonuje się obecnie technika komputerową,.

+ 여기에 보기

Source: www.pcez-bytow.pl

Date Published: 10/9/2022

View: 1996

PN-ISO5261-1994-Rysunek techniczny dla konstrukcji … – Docer

PN-ISO5261-1994-Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych – dokument [*.pdf] grudzień 1994 POLSKI KOMITET NORMALIZACYJNY POLSKA NORMA …

+ 여기에 더 보기

Source: docer.pl

Date Published: 12/17/2021

View: 9818

RYSUNEK TECHNICZNY BUDOWLANY … – DocPlayer.pl

40 KONSTRUKCJE METALOWE Na rysunkach zestawieniowych (montażowych) konstrukcji metalowych (rzuty, przekroje i woki) należy wyodrębnić wszystkie elementy, …

+ 더 읽기

Source: docplayer.pl

Date Published: 10/12/2022

View: 7348

주제와 관련된 이미지 rysunki techniczne konstrukcji stalowych

주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 EDU – TeWy #03 Czytanie rysunku konstrukcyjnego – proces technologiczny. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.

---

주제에 대한 기사 평가 rysunki techniczne konstrukcji stalowych

• Author: Techniki Wytwarzania i Procesy Technologiczne
• Views: 조회수 4,678회
• Likes: 좋아요 91개
• Date Published: 2020. 2. 20.
• Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=25diFHcIHEk

Standard rysunku warsztatowego konstrukcji stalowej

W ciągu ostatnich 24 godzin z artykułu korzystało 42 Czytelników

Cel i zakres standardu

Celem standardu jest ustalenie jednolitych, międzybranżowych (pomiędzy Wykonawcą a Projektantem) podstaw organizacji procesu projektowego, ze szczególnym uwzględnieniem wprowadzania standardu rysunkowego dla rysunków warsztatowych konstrukcji stalowych, a także dostosowania zasad do obiegu dokumentacji w formie elektronicznej. Rysunki warsztatowe nazywane są również rysunkami roboczymi, produkcyjnymi lub technologicznymi, w zależności od miejsca wykonywania czynności, które są na nim przedstawione oraz od celu jakim mają służyć. Wszystkie takie rysunki w niniejszym standardzie mają ujednoliconą nazwę „rysunki warsztatowe”. Należy dokonać wyraźnego rozróżnienia pomiędzy rysunkami warsztatowymi, które opracowuje Wykonawca i projektem wykonawczym, który opracowuje Projektant. Rozróżnienie rysunków warsztatowych (roboczych) i projektu wykonawczego jest przedmiotem artykułu Projekt Wykonawczy, a Rysunki Warsztatowe. Standard rysunku warsztatowego konstrukcji żelbetowej opisano w odrębnym artykule.

Rysunki warsztatowe konstrukcji (również stalowej) są częścią dokumentacji, którą opracowuje Wykonawca na podstawie Projektu Podstawowego (budowlanego) i Wykonawczego, standardowo dostarczanych przez Inwestora lub Jego pełnomocników (najczęściej Inwestora Zastępczego, Inspektora nadzoru) lub bezpośrednio przez Projektanta, który jest osobą działającą w imieniu i na rzecz Inwestora. Tak zdefiniowanego „Projektanta” odróżniamy przez pisownię z dużej litery od osoby wynajętej przez Wykonawcę do opracowania rysunków warsztatowych. Taką osobę dla odróżnienia będziemy pisać z małej litery „projektant” lub, oddając lepiej istotę czynności „technolog” lub „kreślarz”.

Zasadą obowiązującą w całej Europie, jest wyłączenie rysunków warsztatowych z dokumentacji projektowej opracowywanej przez Projektanta. Jeśli zasada wyłączenia rysunków warsztatowych nie zostanie jawnie i wyraźnie zmieniona w kontrakcie, to przyjmuje się ją przez domniemanie. Zasada jest utrzymywana nawet w firmach deweloperskich , np dynamicznie rozwijającej się w Polsce nowej firmie fińskiej YIT.

Należy również podnieść fakt, że funkcjonujące cenniki wynagrodzeń za prace projektowe, zarówno zagraniczne (np. niemieckie HOAI – Honorarordnung für Architekten und Ingenieure) jak i polskie (ŚZWPP – Środowiskowe Zasady Wycen Prac Projektowych) w standardowej wycenie nie obejmują opracowania rysunków warsztatowych. To znaczy przyjęcie przez Architekta lub Konstruktora do wykonania projektu wykonawczego nie dotyczy rysunków warsztatowych. Rysunki warsztatowe mogą być wykonane przez Projektanta, ale na odrębny kontrakt po ustaleniu warunków terminowych oraz cenowych, przy czym cena za wykonanie rysunków warsztatowych konstrukcji jest ceną rynkową i obecnie w Polsce wynosi ok. 2,5% ceny konstrukcji (o średniej masie) wraz z jej montażem, co daje kwotę podobną do wartości projektu budowlanego i wykonawczego razem wziętych.

Prace związane z właściwym projektowaniem, to znaczy tworzeniem rozwiązań oraz prace związane ze sporządzaniem rysunków warsztatowych na podstawie znanego już projektu, wymagają innych umiejętności, kompetencji i odpowiedzialności. Z fundamentalnych zasad organizacji wynika, że w tym przypadku szczególnie istotne jest prawidłowe ukształtowanie procesu zarządzania kompetencjami.

Nie bez znaczenia jest tutaj potrzeba elastyczności- dostosowywania się projektanta do warunków lokalnych wykonawcy – do jego potencjału technologicznego oraz osobowego i parku maszynowego przy krótkim procesie decyzyjnym i rewidowania rozwiązań technicznych, ale także dostosowaniu potencjału technologicznego do wymogów projektowych. Konieczne jest więc spłaszczenie struktury oraz uprawomocnieniu pracowników wykonawczych – projektantów oraz kadry zarządzającej parkiem maszynowym, przyzwyczajonych do szybkich zmian . Elastyczność zasobów ludzkich jest najczęściej interpretowana jako zdolność adaptacyjna pozwalająca dostosować wielkość i strukturę zatrudnienia do zmieniających się potrzeb organizacji. Rzadziej jest dostrzegany szerszy kontekst elastyczności zasobów ludzkich, który uwzględnia nie tylko aspekt ilościowy, ale także jakościowy. Odnosi się on do tego czy i w jakim stopniu pracownicy: „…potrafią wykorzystać swoją wiedzę, umiejętności oraz cechy osobowości, by osiągnąć cele i standardy przypisane ich rolom…”, a także skutecznego i efektywnego działania pracowników związany z ich kompetencjami „ Zarządzanie zasobami ludzkimi oparte na kompetencjach polega na zastosowaniu pojęcia kompetencji i wyników analizy kompetencji w celach informacyjnych oraz w celu udoskonalenia procesów rekrutacji i selekcji, rozwoju i wynagradzania pracowników” .

W celu prawidłowego i koniecznego rozdziału ról Projektanta i projektanta (technologa, kreślarza), czyli autora projektu i wykonawcy rysunków warsztatowych konieczne jest zastosowani zasad teorii zarządzanie kompetencjami. Przy tym współczesne pojęcie kompetencji znacznie wykracza poza pierwotne ograniczenie ich do kompetencje rozumiano jako formalne prawo do zajmowania się, w imieniu danej organizacji, określonymi sprawami i podejmowania decyzji w ustalonym zakresie. Obecnie rozumiane jest jako zdolność do efektywnego i sprawnego działania związanego nie tylko z kwalifikacjami tylko szerzej jako „…potencjał istniejący w człowieku, prowadzący do takiego zachowania, które przyczynia się do zaspokojenia wymagań na danym stanowisku pracy w ramach parametrów otoczenia organizacji, co z kolei daje pożądane wyniki” , s. 249-252.

Nie ulega wątpliwości, że podstawowymi komponentami kompetencji są wiedza i umiejętności, oraz to, że Projektant posiada ograniczone kompetencje do wystąpienia w roli technologa, choć mógłby je posiadać po wstąpieniu w szeregi wykonawcy i poznaniu jego potencjału organizacyjnego, technologicznego, osobowego i maszynowego. Technolog (projektant) posiada tą część kompetencji brakujących Projektantowi, choć w przeważającej mierze nie posiada projektowych zdolności twórczych oraz innych kompetencji, na przykład uprawnień budowlanych oraz odpowiedzialności, związanej z opracowaniem projektu budowlanego oraz wykonawczego.

Wynagrodzenie za pracę musi uwzględniać kompetencje i odpowiedzialność i w działalności osobistej, jaką jest projektowanie w przeważającej mierze przypisane do osoby , rozdz. 42. Z tych względów wynagrodzenie powinno być wyższe dla Projektanta niż dla kreślarza. Analiza struktury wynagrodzeń w organizacjach przodujących technologicznie wskazuje na znaczną różnicę ok. 5 krotną.

W przedsiębiorstwach zarządzanych z warunku optymalizacji kosztów (maksymalizacji efektów przy minimalizacji wynagrodzeń), czyli zarządzanych przez kompetencje – nie powinno mieć miejsca zlecanie prac, wymagających mniejszych kompetencji dla osoby o wyższych kompetencjach. Również ze względu na działanie prawa popytu – podaży (osób wykonujących prawidłowo pacę kreślarza jest znacznie więcej od kompetentnych Projektantów) praca Projektanta znacznie więcej kosztuje. Projektant inwestycji nie powinien trudnić się wykonywaniem rysunków warsztatowych, bo za tę pracę powinien otrzymać wynagrodzenie znacznie wyższe od technologa wykonawcy. Z tych względów profesjonalni Wykonawcy organizują swoje biura technologiczne, w których wykonywana jest większość prac, dotyczących dokumentacji warsztatowej i technologicznej. W uzasadnionych przypadkach zlecają takie prace osobom zewnętrznym, które najczęściej współpracują z wykonawcą od lat i posiedli już stosowne kompetencje technologiczne przypisane do konkretnego wykonawcy.

Rysunek warsztatowy konstrukcji stalowych jest przedmiotem wielu podręczników w tym: , , . W literaturze zachodniej rysunki warsztatowe są nazywane „workmanship drawings (rysunki robocze) lub „shop drawing” (rysunki warsztatu), co można przetłumaczyć „rysunki wykonawcy”, a nie „projekt wykonawczy”.

W rozdziale 7.7 podręcznika – dokumentacja warsztatowa konstrukcji stalowej jest zaliczona do dokumentacji Wykonawcy, wykonywanej na podstawie projektu wykonawczego przygotowanego przez Inwestora ( na jego zlecenie przez Projektanta) na potrzeby prefabrykacji elementów stalowych w wytwórni konstrukcji stalowej w warunkach uprzemysłowionego w różnym stopniu procesu produkcji. Projekt ten powinien być wykonany przez bezpośrednie go Wykonawcę konstrukcji lub biuro projektowe pracujące na jego bezpośrednie zlecenie. W tym drugim przypadku autor dokumentacji warsztatowej powinien uzyskać od wytwórni, która będzie wykonywała elementy konstrukcji stalowej, szczegółowe informacje na temat dostępnego umaszynowienia oraz stosowanych technologii wytwórczych.

W związku z powyższym można stwierdzić, że era opracowania przez Projektanta dokumentacji projektowej w jednym etapie (jednocześnie projekt budowlany + wykonawczy- obecnie techniczny + rysunki warsztatowe) bezpowrotnie minęła. Obecnie Projektant opracowuje projekt budowlany (podstawowy) oraz wykonawczy (techniczny), a w wyłącznych kompetencjach Wykonawcy jest opracowanie dokumentacji warsztatowej (rysunków warsztatowych+ projektu montażu konstrukcji + plan BIOZ oraz inna dokumentacja technologiczna (np. karty obróbki, spawania itd.).

Pojęcia podstawowe

Rysunek warsztatowy (roboczy/produkcyjny)

W dawnej polskiej normie zgodnie z ideą europejską, podano następującą definicję rysunków warsztatowych: Rysunki warsztatowe opracowuje wykonawca, jeśli w kontrakcie nie uzgodniono inaczej.

Rysunki sporządza się zgodnie z: , . Przy kształtowaniu konstrukcji należy uwzględnić wymagania dotyczące nakładania i renowacji powłok ochronnych wg .

Rysunki warsztatowe, wykonane przez wykonawcę akceptuje projektant przed skierowaniem do produkcji. (Akceptacja dotyczy wyłącznie zgodności przyjętych rozwiązań z założeniami projektu).

Rysunki warsztatowe obejmują:

a) rysunki elementów konstrukcji,

b) wykazy stali, łączników,

c) rysunki zestawieniowe (schematy montażowe) i niezbędne szczegóły połączeń montażowych,

d) wykazy elementów.

a) rysunki elementów konstrukcji, b) wykazy stali, łączników, c) rysunki zestawieniowe (schematy montażowe) i niezbędne szczegóły połączeń montażowych, d) wykazy elementów. Obliczenia połączeń elementów wykonywane są łącznie z rysunkami warsztatowymi, jeśli to zostało uzgodnione w kontrakcie.”. Na podstawie rysunków warsztatowych (inaczej zwanych roboczymi lub produkcyjnymi), w wytwórni konstrukcji stalowych, wykonywane są poszczególne elementy wysyłkowe, w podanej liczbie sztuk i oznakowane trwale podanym na rysunku roboczym symbolem. Oczywiste jest, że rysunki warsztatowe są elementem dokumentacji produkcyjnej i powinny odzwierciedlać możliwości technologiczne i techniczne Wykonawcy, więc nie mogą być w sposób właściwy opracowane przez Projektanta, który nie jest technologiem Wykonawcy. Rysunki takie powinny być opracowane przez Wykonawcę lub osoby, którym powierzy wykonanie, ale na wyłączną swoją odpowiedzialność, a nadto w zgodzie z projektem podstawowym (budowlanym) i właściwym (wykonawczym), opracowanym przez Projektanta dla anonimowego Wykonawcy i przy świadomości, że powinny być sprawdzone przez Projektanta w zakresie zgodności z projektem, dostarczonym Wykonawcy. Wynika stąd, że informacje zawarte w projekcie budowlanym i wykonawczym powinny być bezwzględnie przez Wykonawcę spełnione, chyba że nastąpiło wcześniejsze uzgodnienie zmian. Natomiast Wykonawca ma swobodę w wyborze tych rozwiązań szczegółowych, które nie są w projekcie narzucone i z tego względu Projektant nie powinien w swoim projekcie podawać zbyt szczegółowych informacji technologicznych.

Element wysyłkowy, a montażowy

Element wysyłkowy jest częścią konstrukcji, która jest prefabrykowana w wytwórni konstrukcji stalowych i nadaje się do transportu z wytwórni na miejsce budowy. Element montażowy jest częścią konstrukcji przygotowaną do wbudowania w obiekt. Najczęściej element montażowy jest jednym elementem wysyłkowym, ale też często składa się z kilku elementów wysyłkowych scalonych na miejscu budowy przed wbudowaniem w obiekt.

Element wysyłkowy powinien mieć takie wymiary gabarytowe i taką masę, by można go było załadować na środek transportu, przewieźć z wytwórni na budowę oraz wyładować na miejscu. Ze względu na przeważający obecnie transport samochodowy – wymiary elementu wysyłkowego powinny być dostosowane do skrajni samochodowej.

Z analizy przepisów ustawy o drogach publicznych , wynika, że najmniejsze wymiary skrajni dotyczą dróg klasy D i wynoszą:

wysokość 3,5 m, a po odjęciu marginesu 0,5 m oraz wysokości podłogi samochodów niskopodwoziowych 0,5 m – H= 2,5 m, szerokość pasa ruchu B=2,5 m.

Długość ładunku zależy od długości naczepy i skrętności zestawu. Przyjmuje się zwykle długość do L=12 m, ale nowoczesne naczepy mogą przewozić ładunek do ok. L=15 m. W praktyce zakłada się, że maksymalna długość elementu wysyłkowego wynosi 12 m, a w przypadkach koniecznych po analizie dostępnych środków transportowych – można zwiększyć tę długość.

W przypadku konieczności zastosowania wymiarów ponadgabarytowych (ponadnormowych), należy uzyskać stosowane pozwolenia administracyjne, wydawane po sprawdzeniu trasy przejazdu i często z nałożeniem obowiązku oznakowania pojazdu oraz pilotowania przez pojazdy policyjne lub inne, co znacznie zwiększa koszty transportu.

Rzadziej stosuje się lądowy transport kolejowy lub łamany (drogowo-kolejowo-drogowy), albo też transport barkami i w takim przypadku przed zastosowaniem należy przeprowadzić specjalną analizę możliwości i wymogów, w szczególności pod względem skrajni transportowej i dostosowania do niej wymiarów elementów wysyłkowych konstrukcji stalowej.

Maksymalne masy podnoszonych ładunków zależą od sprzętu załadunkowego.

Sposoby montażu elementów wysiłkowych opisano w artykule Metody montażu konstrukcji stalowych. Maksymalne wymiary, ale przede wszystkim masy elementów montażowych zależą od sprzętu montażowego, wymaganego wysięgu ramienia żurawia i innych czynników. Wymagany jest projekt montażu, który opracowuje Wykonawca i przedstawia Projektantowi do uzgodnienia przed rozpoczęciem montażu. Opracowanie projektu montażu, w tym dobór urządzeń montażowych i elementów montażowych, nie jest zadaniem projektanta konstrukcji.

Standard rysunku warsztatowego

Standard rysunku warsztatowego konstrukcji stalowych jest w istocie standardem zakładowym, a podane niżej zasady są standardem Chodor-Projekt, sp. z o.o. W żaden sposób nie można przyjąć, że jest to standard uniwersalny.

Prezentowany standard jest zgodny z ogólnymi zasadami rysunku technicznego, a w szczególności:

Wymiarowanie zgodnie z normą , Oznaczenia uproszczone profili stalowych zgodnie z normą , Oznaczenia zespołów z częściami złącznymi zgodnie z normą , Oznaczanie spoin zgodnie z normą , Oznaczanie tolerancji kształtu i położenia zgodnie z normą , Oznaczanie uproszczone gwintów i śrub zgodnie z normą ,

a także innymi normami rysunkowymi.

Na rys.2. pokazano przykład prostego rysunku warsztatowego belki stalowej. Belka wykonana z profilu HEA300 jest umieszczona w systemie konstrukcyjnym między osiami D1-D2 i będzie łączona z istniejącym elementem IPE300. Informacyjnie zaznaczono, że na belce będzie ułożona blacha fałdowa.

Podstawowe zasady rysunkowe

Informacje na rysunku podajemy zgodnie z ogólnymi zasadami

, które można zamknąć w katalog:

Informację na rysunku należy podawać tylko jeden raz i w tym miejscu , w którym jest najbardziej oczekiwana i potrzebna. Nie należy podawać więcej informacji niż jest potrzebne do jednoznacznego określenia elementu lub jego części z maksymalnym wykorzystaniem zasady oczywistości i zasady symetrii. Rozmieszczenie wymiarów jest wynikiem wymagań konstrukcyjnych , które projektant przekazuje wykonawcy – p. pkt. 9.4. Linie wymiarowe konstrukcji stalowych kończymy zaczernionym grotem strzałki . Linie pomocnicze powinny być doprowadzone do punktu, który wymiarują, z małą przerwą i powinny być lekko przeciągnięte poza odpowiednią linię wymiarową. Pomocnicze linie należy rysować prostopadle do wymiarowanego elementu. W razie potrzeby można je rysować ukośnie, ale obie linie wymiarowe powinny być równoległe do siebie. Jako zasadę należy przyjąć nieprzecinanie linii wymiarowych . Odnośniki do pozycji w celu sygnalizacji nie budzącej wątpliwości zakończamy kropką, umieszczoną wewnątrz pozycji, o średnicy, stanowiącej 6-krotność grubości linii (czyli przy grubości linii 0,2 mm – d kropki =1,2 mm). Maksymalnie należy stosować skrócenia elementów , półwidoki – półprzekroje i inne środki umożliwiające zmniejszenie formatu arkusza rysunkowego. Dla równo oddalonych elementów (np. 6 elementów oddalonych od siebie o 20 mm) zaleca się wymiarowanie przez objęcie wszystkich elementów jedną linią wymiarową i podanie wymiaru w formie iloczynu i wyniku w nawiasie, np. 5×20(=100). Stusujemy z asadę „krókiego” wzroku” , to znaczy rysujemy linie w pierwszym planie, a w drugim planie tylko wówczas , gdy są istotne ze względu na czytelność rysunku. Linii w 3-cim planie zasadniczo nie rysujemy lub nanosimy bardzo cienką kreską. Liczby wymiarowe należy podawać nad linią wymiarową, cyframi o odpowiedniej wielkości, zapewniającej dobrą czytelność na wydruku . Zwykle przyjmuje się wysokość liczby na wydruku 2 mm. Liczby wymiarowe należy zawsze podawać tak, aby można je było czytać od dołu lub od prawej strony. Należy starać się używać arkuszy w znormalizowanym typoszeregu dla każdego wymiaru (od A0+ do A3) lub przynajmniej jednego boku arkusza. Każdy rysunek powinien być zaopatrzony w tabelkę rysunkową w prawym dolnym rogu arkusza, zawierającą podstawowe dane, opisane niżej. Elementy typowe, znormalizowane, takie jak śruby, spoiny , profile stalowe itp. rysujemy w III stopni uproszczenia, tzn z maksymalnie symbolicznie. Wyższe stopnie uproszczenia (II i I), tzn. dokładniejsze fotograficzne zobrazowanie stosujemy wyłącznie w celu polepszenia czytelności rysunku lub jego fragmentu (detalu), w zasadzie w podziałce 1:2 (wyjątkowo 1:1 lub 1:5). Do oznaczania poziomów, tolerancji kształtu i położenia oraz obróbki powierzchni należy stosować oznaczenia symboliczne w języku międzynarodowym , , oraz maksymalnie ograniczać wprowadzanie własnych symboli lub opisów. Wykaz stali sporządzamy na odrębnych od rysunku arkuszach A4.

Fundamentalnym, choć elementarnym zagadnieniem przy wykonywaniu rysunków rzeczywistych konstrukcji są zasady wymiarowania tolerancyjnego, które w skrócie przedstawiono w ostatnim punkcie opracowania (pkt 9, jako uzupełnienie do niniejszego standardu).

Rysunkowe stopnie uproszczenia

Rysunek budowlano -architektoniczna w szczególności konstrukcji stalowych wykonujemy w III stopniu uproszczenia, Elementy konstrukcji, a przede wszystkim elementy znormalizowane, typowe rysujemy symbolicznie. Rysowanie z fotograficzną wiernością traktowane jest jako błąd, ponieważ prowadzi do zmniejszenia czytelności rysunku i odwraca uwagę od elementów istotnych które są zobrazowane i które są przedmiotem rysunku.

Na rys.3 pokazano stopnie uproszczenia śrub. Należy zwrócić uwagę, że nawet przy najdokładniejszym przedstawieniu śruby (rys.3a) gwint oznacza się symbolicznie (cienka linia obok obrysu trzpienia) – nie jest przewidziane rysowanie gwintu z fotograficzną dokładnością. Na rys.3c przedstawiono symbol śruby z jedną podkładką i nakrętką (krzyż), a w widoku nakrętką z wytyczną zakręcania na montażu. Zwykle znak chorągiewki jest pomijany, bowiem przez domniemanie przyjmuje się, ze śruby są zakładane i nakrętki zakręcane na montażu. Stosujemy opisy symboliczne spoin, przedstawione w pkt. 3.8. Obecnie, do zabezpieczenia przed odkręceniem zwykle stosuje się jedną nakrętkę sprężaną na 50% . Można też stosować przeciwnakrętkę i wówczas we symbolu (rys.3c) wystąpiłyby dwa krzyże.

Na rys.4 pokazano stopnie uproszczenia spoin. W III stopniu uproszczenia nie rysujemy lica spoiny i grani, a w przekroju nie pokazuje się ukosowanie blach. Stosujemy opisy symboliczne spoin, przedstawione w pkt. 3.9.

Pozycjonowanie

Podstawową częścią rysunku warsztatowego jest pozycja, która jest obrobioną blachą lub kształtownikiem. Obróbka polega na przycięciu oraz owierceniu. Z pozycji, poprzez spawania lub łączenie innymi łącznikami, składany jest cały element. Do łączników zaliczamy również pasowania wciskane, zatrzaski, itd.

Każda pozycja powinna być jednoznacznie pokazana i zwymiarowana, celem jej wykonania. W tym miejscu, w którym pozycja jest najpełniej pokazana oraz zwymiarowana – należy ją opozycjonować, czyli opatrzeć numerem (symbolem) kolejnym oraz symbolem hutniczym. Takie miejsce z najważniejszymi informacjami o pozycji nazwiemy „wydaniem” pozycji. Przyjmujemy konwencję podkreślania numeru pozycji bez ujmowania jej w kółko. Kółko jest zarezerwowane dla oznaczenia osi systemowych. W miejscu „wydania” numer (symbol) jest opisany większą czcionką i jest podkreślony bardzo grubą linią. W innych miejscach występowania pozycji na rysunku oznacza się ją mniejszym numerem (symbolem) bez opozycjonowania (takie wystąpi tylko raz w całym pakiecie rysunków).

Należy dążyć do tego, by jednorazowość – unikalność „wydania” elementu dotyczyła całego pakietu rysunków, dotyczącego segmentu konstrukcji, bloku i całej konstrukcji. Bezwzględnie należy przestrzegać niepowtarzalności numeru (symbolu) pozycji w różnych elementach konstrukcji. Mogą wystąpić przerwy w numeracji, ale ten sam symbol nie może dotyczyć różnych pozycji. Taki sam element nie może mieć różnorodnych symboli. Jednym zadaniem wszystkie identyczne pozycje są „wydane” raz i tylko raz na wszystkich rysunkach konstrukcji, a dwa różne elementy nie mogą mieć różnej symboliki. Z tej zasady wynika zalecenie zgromadzenia wszystkich pozycji, które występują przynajmniej w dwóch elementach na jednym arkuszu rysunkowym o nazwie „Pozycje wspólne”.

Zasada niepowtarzalności dotyczy nie tylko pozycji, ale również elementów (wysyłkowych, montażowych), i innych fragmentów konstrukcji.

Element wysyłkowy z rys. 2. jest belką złożoną z jednej pozycji 1, oznaczonej jak na rys.5.

Symbolem hutniczym jest w tym przypadku HEA300-9552, gdzie 9552 oznacza długość profilu, która powinna być jawnie zwymiarowana. Ogólnie jawnie opisujemy te wymiary pozycji, które zalezą od wykonawcy – te, które powinien zmierzyć, wytrasować i poddać obróbce. Nie podajemy wymiarów niezależnych od wykonawcy, jak np. grubości blachy, która jest dostarczona z huty – wprowadzenie tego wymiaru oznaczałoby przekazanie wymogu projektowego doprowadzenia grubości blachy dostarczonej z huty do stanu zaprojektowanego, a to byłoby niezgodne z podstawowymi założeniami projektowymi.

Wymiarowanie

Stosuje się kilka grup wymiarów, o innym funkcjonalnym znaczeniu:

Wymiary systemowe, wskazujące na sposób umieszczenia elementu w systemie konstrukcyjnym , które będą istotne podczas wbudowania konstrukcji w sten system i które powinny być stosownie zwymiarowane. Z tego względu położenie elementów przyłączeniowych, w tym przypadku otworów Ø18 podano w sposób pośredni: podano wymiar 49 oznaczający odległość otworów od osi elementu przyłączanego i odległość 14 tej osi od krawędzi pokazanej belki. Wykonawca przez odjęcie wymiarów 49-14=35 może określić odległość otworów od krawędzi belki, co będzie potrzebne podczas trasowania położenia otworów. Sposób wymiarowania wskazuje mu natomiast wagę wymiarów i ich istotę – istotna jest możliwość wbudowania elementu w system, czyli odległość 49, a nie wymiar 35, który jest tylko wynikowy i w rzeczywistości może się różnić od podanego o dopuszczalne tolerancje, które w tym przypadku wyniosą ±2 mm. Wykonawca powinien skontrolować wymiar 49 na przykład przez montaż próbny, a wymiary potrzebne bezpośrednio do wykonania ma obowiązek wyliczyć z podanych jawnie na rysunku. Wymiary systemowe to również odległość 9518 między osiami D1 i D2 oraz 91 między osią przyłączanego elementu, a osią systemu. Wymiary gabarytowe elementu, w tym przypadku 9552, to znaczy gabarytową długość profilu, który należy zamówić i następnie poddać obróbce. Wyróżnik profilu HEA300 jednoznacznie identyfikuje takie wymiary jak: wysokość profilu 290, szerokość półki 300, grubość ścianek, promienie wyokrąglenia. itd. Takich wymiarów nie podaje się jawnie na rysunku. Taka zasada dotyczy również grubości blach – na przykład symbol bl. 10×200-300 oznacza, ze blacha ma grubość 10, szerokość 200 i długość 300. Wymiary szczegółowe, w tym przypadku, to wycięcia w środniku oraz półkach, a także położenie i średnice otworów.

Wymiary systemowe, gabarytowe oraz szczegółowe powinny być podawane w odrębnych ciągach wymiarów. Mogą się łączyć i przenikać tylko w szczególnych przypadkach, uzasadnionych zwiększeniem czytelności, jednoznaczności rysunku lub wymogami konstrukcyjnymi (projektowymi). Najważniejsze wymiary funkcjonalne, systemowe podajemy w ramce.

Spoiny, obróbkę powierzchni, tolerancje i inne oznaczenia, jeśli są wymagane – oznaczamy w sposób opisany niżej.

Oznaczanie obróbki mechanicznej powierzchni

Najczęściej w budowlanych konstrukcjach stalowych nie stosuje się mechanicznej obróbki powierzchni, takiej jak frezowanie, toczenie, szlifowanie. W przypadku, gdy takie zabiegi są projektowane, to stosujemy zasady rysunku maszynowego.

Na rys. 4. pokazano symbole rysunkowe jakości powierzchni specyfikowane zgodnie z normami maszynowymi (mechanicznymi). Na rysunkach stalowych konstrukcji budowlanych najczęściej można ograniczyć się do oznaczenia sposobu obróbki powierzchni (symbol d), np. frazować, szlifować. Natomiast nie są zwykle specyfikowane symbole a, b, c, e/f. W tych przypadkach stosuje się symbol podany na rys. 6 : znak pierwiastka bez zamknięcia z oznaczeniem typu obróbki skrawaniem, najczęściej: frezować, szlifować, itp.

Oznaczenie powłok natryskiwanych cieplnie

W przypadku zaprojektowania części konstrukcji z powierzchniami obrabianymi cieplnie (hartowanie, odpuszczanie, ulepszanie, itd.) w tym z powłokami natryskiwanymi (metalizowanie itd.) stosujemy zasady rysunku maszynowego. Na rys. 7. pokazano sposób oznaczania powłok powierzchniowych na elemencie.

Rodzaje powłoki, wyrażone w symbolu podstawowym mogą być m.in.:

TS – natryskiwanie cieplne,

CWS – natryskiwanie płomieniowe przy zastosowaniu drutu,

CPS – natryskiwanie płomieniowe przy zastosowaniu proszku,

AWS – natryskiwanie łukowe,

APS – natryskiwanie plazmowe.

Ważne dla rysunku budowlanego są oznaczenia powłok cynkowych na łącznikach, które opisano w pkt. 3.8.4.

Oznaczenia zabezpieczeń powierzchniowych

W stalowych konstrukcjach budowlanych najczęściej stosuje się jednorodne zabezpieczenie elementu powłokami antykorozyjnymi i ewentualnie przeciwpożarowymi (farbami pęczniejącymi).

Zdarza się również, że należy zastosować różne powłoki na częściach powierzchni elementu konstrukcyjnego, na przykład w sytuacji, gdy część elementu stalowego ma kontakt z gruntem, a pozostała tylko z powietrzem atmosferycznym. W takim przypadku standard przewiduje zastosowanie oznaczeń, które są pośrednie pomiędzy oznaczeniem powłoki powierzchniowej (pkt. 3.7) oraz symbolu zestawu (podobnie doz zestawu śrubowego pkt 3.8).

Na rys. 8 pokazano sposób zastosowania symbolu z rys. 7 w połączeniu z symbolem zestawu (rys.11) do oznaczenia zabezpieczenia powierzchniowego (TC). Zestawy zabezpieczeń definiowane są w uwagach na rysunku warsztatowym w sposób pokazany na rys. 9.

Oznaczenia śrub

System oznaczania śrub

W szczególnych przypadkach należy zastosować zabezpieczenia inne, jak na przykład betonem, co pokazano na rys. 10.

Na rys. 11 pokazano system oznaczania śrub wg

Oznaczanie śrub na rysunkach budowlanych

Na rysunku budowlanym śruby oznacza się najczęściej w sposób podany w przykładzie oznaczenia w pkt. System oznaczania śrub (rys.11) oraz nadaje śrubie kolejny numer, np. w sposób pokazany na rys. 12 (jest to uwaga zamieszczana na rysunku), w której zdefiniowano:

* śrubę jako kotwę wklejaną HILTI (oznaczenie wg producenta),

* śrubę metryczną M16 z gwintem na części długości, zgodnie z oznaczeniem systemowym i z dodanym członem 2p+1n (2 podkładki pod łeb i pod nakrętkę) oraz 50%M s , co oznacza sposób zabezpieczenia przed odkręceniem poprzez sprężenie do 50% pełnego momentu sprężenia M s , określonego w normie .

W podobny sposób oznaczane są inne elementy złączne: nity, zawleczki, zatrzaski, itd.

Na rys.13 pokazano sposób zastosowania oznaczeń zestawów śrub , zdefiniowanych w uwagach rysunkowych rys. 12. Symbol śruby obrazuje: łeb (-), podkładka (-), trzpień (|), podkładka (-), nakrętka (X) (p. również rys.3)

Typy śrub, a norma w symbolu

W konstrukcjach budowlanych najczęściej stosuje się śruby z łbem sześciokątnym w wykonaniu jednoznacznie identyfikowanym normą:

z gwintem na części trzpienia wg PN-EN ISO 4014:2011

W normie określono własności śrub z łbem sześciokątnym z gwintem od M1,6 do M64 włącznie, klasy dokładności A dla gwintów M1,6 do M24 o długościach nominalnych do 10 d lub 150 mm włącznie, w zależności od tego, która wartość jest mniejsza, i klasy dokładności B dla gwintów powyżej M24 lub o długościach nominalnych powyżej 10 d lub 150 mm, w zależności od tego, która wartość jest mniejsza. Jeżeli, w przypadkach szczególnych, konieczne jest spełnienie wymagań innych norm, w szczególności , , , , , ,

z gwintem na całej długości wg PN-EN ISO 4017:2011

Niniejszy typ wyrobu jest taki sam jak według ISO 4014, z tą różnicą, że ma gwint na całej długości i długość nominalną do 200 mm włącznie jako długość zalecaną.

śruby wysokowytrzymałe (HV) do sprężania wg PN-EN 14399-4 – śruby kl. 10.9, nakrętki kl. 10

– śruby kl. 10.9, nakrętki kl. 10 śruby wysokowytrzymałe (HR) do sprężania wg PN-EN 14399-3 – śruby kl. 8.8/10.9 , nakrętki kl. 8/9

W normie łącznie z , },{35AP4CTE}”], podano wymagania dla wysokiej wytrzymałości śrub i nakrętek konstrukcyjnych systemu HV odpowiednich do połączeń sprężanych z dużym wymiarem pod klucz, z gwintem od M12 do M36 włącznie i klasy własności 10.9/10. Zestawy śrubowe zostały zaprojektowane do umożliwienia sprężania śrub w celu uzyskania plastyczności przeważnie poprzez odkształcenie plastyczne współpracujących gwintów. W tym celu części mają następujące charakterystyki: A) wysokość nakrętki w przybliżeniu 0,8 d, b)śruba z krótkim gwintem. Zestawy śrubowe do zestawów do sprężania zawierają podkładki zgodne . Zwrócono uwagę na ważność zapewnienia, że w przypadku uzyskania zadowalających wyników zestawy śrubowe są prawidłowo używane. Jako zalecenie dotyczące prawidłowego użycia powołano EN 1090-2. Wymagania ogólne i wymagania dotyczące odpowiedniości sprężenia są określone w . Długości zacisków i długości uchwytów dla zestawów śrubowych podano w normatywnym Załączniku A do tej normy.

Oznaczenia cynkowania śrub

Łączniki powinny być cynkowane:

galwanicznie wg

Grubość powłoki od 5 do 25 μm

Oznaczenie Zn lub A (oraz dodatkowe oznaczenia)

Przykład A2P – powłoka cynkowa galwaniczna o grubości 5 μm

zanurzeniowo (ogniowo) wg

Grubość powłoki min 40 μm , średnio 50 μm

Oznaczenie tZn lub A (oraz dodatkowe oznaczenia)

Przykład tZn – powłoka cynkowa ogniowa o grubości min 40 μm

lub Fe/Zn40 – powłoka cynkowa (Zn) o grubości 40 μm na powierzchni stalowej

płatkowe wg

Grubość powłoki od 6 μm do 12 μm

Oznaczenie flZn (oraz dodatkowe oznaczenia)

Przykład flZn – powłoka cynkowa płatkowa o grubości 6 μm

Standardowo w konstrukcjach budowlanych stosuje się łączniki cynkowane ogniowo i oznaczenie Fe/Zn40.

Na powłokach cynkowych mogą być wykonywane dodatkowe powłoki konwersyjne lub lakierowe.

Gniazda pod klucz

Na rys. 14 pokazano wymagane gniazda pod klucze płaskie oraz nasadowe, wyznaczające wymagane odległości osi śruby od krawędzi elementu lub sąsiednich śrub.

Rozmiary klucza S stosuje się do średnic śrub zestawiono w tab.1.

Tab.1. Średnica śruby d pod klucz o rozwarciu S

Oznaczenia spoin

Ze względu na specyfikę stalowych konstrukcji budowlanych, duże gabaryty i duże spoin konstrukcyjnych – nie wymiaruje się na rysunkach wszystkich spoin, a tylko te, które są istotne z punktu widzenia nośności konstrukcji, jej użytkowalności lub funkcjonalności. Spoiny pozostałe są nieoznaczone i dla nich podaje się ogólne zalecenie w uwagach rysunkowych. Przyjmuje się zasadę, że każda linia styku pozycji powinna być zespawana zgodnie z ogólnymi zasadami, chyba że podano inne wytyczne, w tym, by spoin nie zakładać.

Podstawowe oznaczenia spoin

Budowę pełnego oznaczenia połączenia spawanego pokazano na rys. 15a.

Linia odniesienia jest złożona z półki oraz strzałki, którą doprowadza się do rzutu złącza w taki sposób, aby nie powodowało to zmniejszenia czytelności rysunku. Położenie strzałki względem złącza nie ma specjalnego znaczenia, ale w przypadku spoiny 1/2V, 1/2Y lub 1/2U powinna być skierowana do krawędzi, która jest przygotowana do spawania (zukosowana). Zalecane jest rysowanie półki odniesienia równoległe do dolnego brzegu arkusza, a jeśli nie jest to możliwe – prostopadle. Przykłady położenia strzałki i półki linii odniesienia podano na rys.15b.

Norma wymaga stosowania podwójnej linii odniesienia (linia ciągła -półka i przerywana – lina identyfikacyjna nad lub pod ciągłą). W przypadku spoin obustronnych stosuje się tylko jedną linię odniesienia. Linia identyfikacyjna spełnia dwie funkcje: 1) pierwsza informuje, że wskazane pozycje należy połączyć trwale przez spawania, 2) druga określa jak położyć spoinę – gdy linia identyfikacyjna znajduje się pod półką odniesienia, to grot strzałki wskazuje lico spoiny ; gdy linia identyfikacyjna znajduje się nad półką odniesienia, to grot strzałki wskazuje grań spoiny (rys. 15c).

W budowlanych konstrukcjach stalowych najczęściej wykorzystuje się pola 1,2,3 i czasami 5 lub 8 dla dodatkowych specyfikacji. Na załamaniu linii odniesienia (pole 5) często podaje się symbole chorągiewki lub kółka wg rys.15d.

Każdemu znakowi spoiny towarzyszy pewna liczb wymiarów. Wymiary zasadnicze podaje się na linii odniesienia w kolejności zilustrowanej na rys. 15e.

W przypadku spoin pachwinowych wymiar poprzeczny poprzedza się literą „a”(wysokość spoiny) lub „z”(bok spoiny) (rys 15e). W przypadku spoin pachwinowych z głębokim przetopem używa się symbolu „s” (rys.15f).

Umowne oznaczenia spoin i znaki dodatkowe

W tab.2. przedstawiono umowne znaki i zasady wymiarowania dla najczęściej występujących spoin w budownictwie, a w tab.3 wybrane znaki dodatkowe.

Tab.2. Znaki umowne i oznaczenia spoin ,tab. 8.5

Tab.3. Wybrane znaki dodatkowe w oznaczeniu spoin , fragment tab. 8.6

W normie podano dalsze informacje, w tym: przykłady zastosowania złączy bezotworowych liniowych i punktowych, a w Załączniku A podano wiele przykładów zastosowania znaków spoin.

Dalsze uwagi o specyfice konstrukcji budowlanych

Na rysunkach budowlanych konstrukcji stalowych podaje się uwagę:

Sposób ukosowania blach do spawania, technologia i parametry spawania, wymagania jakościowe i rodzaj elektrod -według zaleceń technologa.

W polu [8] (rys.15a) wpisywane są instrukcje specjalne w sposób pokazany na rys.16. W przypadku konstrukcji budowlanych często wpisuje się symbol metody spawania. Oznaczenia numeryczne metody spawania są następujące:

11 – spawanie łukowe elektrodą metalową bez osłony gazów,

111 – spawanie łukowe elektrodą otuloną,

115 – spawanie łukowe elektrodą oplataną,

12- spawanie łukiem krytym,

14- spawanie łukowe elektrodą nietopliwą w atmosferze gazu ochronnego,

149 – spawanie łukowe łukowo-wodorowe,

15 – spawanie plazmowe,

31 – spawanie gazowo-tlenowe,

311 – spawanie acetylenowo- tlenowe,

312 – spawanie propanowo- tlenowe,

32 – spawanie gazowo-powietrzne,

75 – spawanie wiązką promieni świetlnych,

751 – spawanie laserowe.

W przypadku, gdy wymagana jest specjalna kontrola spoin, to rozwidlenie linii odniesienia , zamyka się prostokątem jak na rys. 12 i w miejsce A1 wpisuje parametry wymaganej kontroli, najczęściej:

RT – badać radiolologiczne (prześwietlać) ,

UT – badać ultradżwiękowo (defektoskopem),

VT – badać wizualnie (w tym przypadku należy podać dodatkowe parametry).

Należy ostrożnie postępować z polecaniem metody spawania. W zasadzie może to zrobić wyłącznie technolog warsztatu (podobnie jak cały rysunek warsztatowy).

Natomiast wymagana specjalna kontrola spoin najczęściej wynika z wymogów projektowych i powinna być zalec ona przez Projektanta w projekcie wykonawczym. na rysunku warsztatowym wymóg kontroli spoin nie może zostać złagodzony.

Przykład oznaczenia złącza spawanego

Na rys.17 podana przykładowy opis pełnego oznaczenia złącza spawanego wraz z określeniem zalecanych wielkości linii, znaków i cyfr. Podstawowa grubość linii i wysokość znaków „h” powinna być taka, jaką zastosowano do opisywania innych wymiarów.

Oznaczenia tolerancji liniowych

Odchyłki graniczne wymiarów liniowych na rysunkach budowlanych przyjmuje się najczęściej bez indywidualnych oznaczeń tolerancji, tzn. nie podaje się ich jawnie na rysunku, a odchyłki graniczne i tolerancje elementów konstrukcji stalowych podlegają ogólnym zasadom. W przypadku wymiarów od 0,5 do 4000 mm – reguluje to norma interdyscyplinarna . Dotyczy ona m.in. wymiarów liniowych, w stosunku do przedmiotów metalowych wykonanych metodą obróbki skrawaniem lub tłoczonych z blachy. Można je również stosować do wyrobów wykonanych z innych materiałów. Przyjmujemy tolerancje zgodnie z tab. 4. W budownictwie stosuje się klasę tolerancji „m” (średnio dokładną).

Tab. 4. Odchyłki graniczne wymiarów liniowych bez indywidualnych oznaczeń tolerancji

Według funkcjonalne tolerancje dla elementów składowych i otworów można przyjąć zgodnie z tab. 5. (dla klasy 1=EXC 1 lub 2 = EXC 2) Na przykład element wysyłkowy klasy EXC2 o długości 12500 mm, nie zakończony przyłączeniowymi blachami czołowymi może mieć długość $L=12500 \pm (\frac{12500}{10000}+2) = 12500 \pm 3,3 = 12504 \div 11996 $. Natomiast jeśli element jest zakończony blachami czołowymi, tolerancja wynosi $ \pm 1 mm $.

Tab. 5. Funkcjonalne tolerancje wytwarzania dla elementów składowych i otworów

Tolerancje na rysunkach konstrukcji stalowych zwyczajowo nie są podawane i wówczas przyjmuje się tolerancje określone w warunkach wykonania i odbioru konstrukcji stalowych , Zał. D.

Jeśli warunki funkcjonalne lub konstrukcyjne wymagają tolerancji wymiarów liniowych, to oznacza się w je w sposób pokazany na rys. 18. W przypadku konieczności tolerowania bardziej precyzyjnego należy stosować zasady rysunku maszynowego , .

Tolerowanie kształtu i położenia

Czasami konieczne jest podanie informacji o granicznych tolerancjach kształtu lub położenia. W takim przypadku stosujemy zasady . Na rys. 19 pokazano symbole tolerancji użyteczne w konstrukcjach budowlanych.

Zasadnicze oznaczenie tolerancji kształtu lub położenia składa się ze znaku rodzaju tolerancji i jej wartości liczbowej w milimetrach. Dane te wpisuje się w ramkę prostokątną podzieloną na dwa pola – w lewym polu umieszcza się znak tolerancji, w prawym jej wartość liczbową. w przypadku tolerancji położenia ramka ma często jeszcze trzecie pole. Ramkę oznaczenia tolerancji łączy się linią zakończoną grotem (strzałką) z linią zarysu (lub jej przedłużeniem) tego elementu przedmiotu, do którego odnosi się tolerancja. Ramkę należy rysować w zasadzie w położeniu poziomym, a ponieważ grot trzeba zawsze rysować w tym kierunku, w którym odchyłka ma być mierzona, więc linia łącząca musi być często załamana. W wyjątkowych przypadkach można ramkę umieścić pionowo, w sposób umożliwiający odczytanie tolerancji od prawej strony rysunku. Linię łączącą należy w zasadzie prowadzić od lewej części ramki, zaś od prawej części-tylko w razie konieczności. Jeżeli tolerancja dotyczy osi lub płaszczyzny symetrii jakiegoś elementu przedmiotu, to koniec linii łączącej powinien leżeć na przedłużeniu linii wymiarowej tego elementu, przy czym – gdy brak miejsca – grot linii łączącej może zastąpić grot linii wymiarowej. W ten sam sposób oznacza się tolerancję walca podziałowego gwintu. Gdy tolerancja dotyczyć wspólnej osi lub płaszczyzny symetrii dwóch elementów przedmiotu, a z rysunku wyraźnie wynika, dla których elementów oś lub płaszczyzna symetrii jest wspólna, to linię łączącą doprowadza się do osi lub do śladu płaszczyzny symetrii.

Jeżeli konieczne jest podanie rodzaju tolerancji nie ujętego na rys.15, to należy go podać w wymaganiach technicznych, w postaci tekstu zawierającego nazwę tolerancji i jej wartość liczbową w milimetrach, wskazanie (za pomocą oznaczenia literowego lub nazwy) powierzchni lub innego elementu, do którego ma się odnosić tolerancja, i ewentualne wskazanie elementu odniesienia (bazy), względem którego określa się tolerancję.

Oznaczanie tolerancji kształtu

Tolerancje kształtu określają wymagane dokładności wykonania kształtu powierzchni i składają się z symboli tolerancji i z liczbowej wartości odchyłki.

Na rys. 20 zilustrowano sposób mierzenia oraz oznaczenia odchyłek prostoliniowości: A – odchyłka mierzona równolegle do $\alpha$ i prostopadle do $a$; B – odchyłka mierzona równolegle do $\beta$ i prostopadle do do $b$. Odchyłki A i B muszą być podane na innych rzutach na których płaszczyzna #$\alpha$ lub $\beta$ jest w położeniu równoległym do rzutni. Na rys. 16b pokazano sposób tolerowania prostoliniowości tworzącej walca 0,03 mm na całej długości i 16c 0,02 mm na długości 300 mm.

Oznaczanie tolerancje płaskości, walcowatości i kołowości na pokazano na rys. 21.

Oznaczanie tolerancji położenia

W przeciwieństwie do tolerancji kształtu, która dotyczy tylko jednego elementu przedmiotu, tolerancja położenia jest zawsze związana z dwoma jego elementami: elementem tolerowanym i elementem odniesienia (bazą pomiarową), względem którego określa się tolerancję położenia elementu tolerowanego. Bazę oznacza się na rysunkach zaczernionym trójkątem równobocznym, i łączy cienką linią z ramką oznaczenia tolerancji. Gdy połączenie trójkąta z ramką jest niedogodne, to element odniesienia oznacza się wielką literą w ramce prostokątnej i tę samą literę wpisuje się w dodatkowe, trzecie pole ramki z oznaczeniem tolerancji.

Na rys. 22 zilustrowano sposób tolerowania równoległości i prostopadłości bezpośrednio i do bazy, a na rys. 23 sposób oznaczania tolerancji współosiowości i przecinania się osi.

Przykład zastosowania symboli rysunkowych

Na rys. 24 pokazano zastosowanie symboli spoin, chropowatości powierzchni oraz tolerancji położenia na przykładzie elementu śrubowego złącza kołnierzowego.

Ogólny symbol chropowatości umieszcza się obok tabelki rysunkowej i w przykładzie oznacza: wszystkie powierzchnie o chropowatości Ra=10μm uzyskać poprzez zdjęcie powierzchni (obróbkę skrawaniem), oprócz powierzchni oznaczonych na rysunku . Symbol w nawiasie oznacza, ze wystąpi na rysunku i będzie tam opisany.

Zadanie dla Czytelnika: odczytać pozostałe symbole zastosowane na rysunku.

Dokładność wykonania konstrukcji

Klasa wykonania konstrukcji

Klasę wykonania konstrukcji stalowych dobiera się w zależności od klasy konsekwencji zniszczenia konstrukcji (CC), kategorii użytkowania(SC) i kategorii produkcji PC wg tab. 6. Dla kategorii CC2 (tab.5), SC1 (tab.7) i PC2 (tab8) wymagamy klasy wykonania konstrukcji EXC2.

Tab. 6. Klasy wykonania konstrukcji stalowych , tab. B3

Kategorię konsekwencji zniszczenia (CC) ustala się zgodnie z tab.6. Dla przeciętnych warunków zagrożenia życia ludzkiego (powszechne w konstrukcjach stalowych) mamy klasę konsekwencji zniszczenia CC2.

Tab.7 Klasy konsekwencji zniszczenia konstrukcji ,Tab. B1

Kategorię użytkowania konstrukcji stalowej dobiera się na podstawie tab.6. Dla konstrukcji elementów projektowanych na oddziaływania przeważająco statyczne mamy SC1.

Tab.8. Kategorie użytkowania konstrukcji stalowej , tab. B1

Kategorię produkcji dobiera z tab. 7. Dla elementów spawanych wykonanych ze stali S355 mamy PC2. Obecnie najczęściej konstrukcje stalowe wykonuje się ze stali S355.

tab.7 Kategorie produkcji konstrukcji stalowej , tab. B2}”]

Wymagania związane z klasami wykonania

W zależności od klasy wykonania konstrukcji (pkt 3.10.1) mamy rozmaite wymagania dotyczące wszystkich etapów powstawania konstrukcji, zgodnie z , tab. A3.

Dla klasy wykonania konstrukcji EXC2 ustala się wymagania:

dokumentacja wykonawcy – potrzebne przy standardowych wymaganiach

Identyfikacja i dokumenty kontrolne – potrzebne przy standardowych wymaganiach

cięcie termiczne wg u- zakres 4, Rz5- zakres 4

wycięcia min promień 5 mm

scalanie owalizacja otworów w ramach tolerancji funkcjonalnych klasy 1

spawanie wg

kwalifikowanie technologii spawania wg , tab.12, 13,

kwalifikowanie spawaczy wg

kwalifikowanie operatorów wg

nadzór spawalniczy wiedza techniczna wg , tab.14 lub 15,

spoiny sczepne – kwalifikowana technologia spawania

spoiny czołowe – płytki dobiegowe i wybiegowe opcjonalnie

kryteria akceptacji poziom jakości C- ogólnie

transport i składowanie na budowie – udokumentowana procedura odnawiania

zakres kontroli po spawaniu – NDT wg , tab.24,

naprawa spoin – zgodnie z WPQ

kontrola połączeń śrubowych sprężanych

kontrola przed sprężeniem – sprawdzenie procedury sprężania

kontrola w trakcie i po sprężeniu – 2 etap sprężania. Kontrola metodą sekwencyjną typu A

Nie przewiduje się wymagań między innymi dla: identyfikacji w trakcie obróbki i scalania, prostowania termicznego, przygotowania brzegów, przyłączania tymczasowego, odchyłek i dopasowania przy montażu oraz prac na placu budowy lub badań produkcyjnych spawania.

Jakość spoin

Szczególnie istotne w stalowych konstrukcjach budowlanych są wymogi dotyczące jakości spoin, określone w normie . W normie ustalono poziomy jakości według niezgodności spawalniczych w złączach spawanych (z wyjątkiem spawanych wiązką) wszystkich rodzajów stali, niklu, tytanu i ich stopów. Jest ona stosowana do materiałów o grubości powyżej 0,5 mm, czyli w zasadzie wszystkich konstrukcji budowlanych. Norma dotyczy w pełni przetopionych spoin czołowych i wszystkich spoin pachwinowych, ale może być także zastosowana do spoin czołowych o niepełnym przetopieniu. W celu umożliwienia stosowania do szerokiego zakresu produkcji spawalniczej ustalono trzy poziomy jakości. Są one oznaczone symbolami B, C i D. Poziom jakości B odpowiada najwyższym wymaganiom wobec spoin ukończonych. Poziomy jakości odnoszą się do jakości produkcji, a nie przydatności użytkowej wytwarzanego wyrobu. Norma dotyczy wybranych procesów spawania i ich określonych odmian, o numerach zgodnie z (patrz również klazula 3.9.3): 11, 12, 14, 15, 31.

Wytyczne projektowe na rysunku

W zwykłych warunkach, określonych wyżej na rysunkach warsztatowych należy przytoczyć uwagi:

Klasa wykonania EXC2 wg ;

Jakość spoin C wg

Standard rysunku zestawczo-montażowego

Rysunek zestawczo-montażowy obrazuje konstrukcję po zespoleniu z elementów wysyłkowych i zawiera informacje, dotyczące umieszczenia elementów montażowych w konstrukcji .

Element wysyłkowy jest oznaczony symbolem złożonym z liter i cyfr, na przykład

EL12,

gdzie EL jest symbolem literowym grupy elementów, a 12 numerem kolejnym elementu w grupie. Zwyczajowo stosuje się oznaczenia grupy elementów jako inicjały z nazw, np.:

S – słupy

SO – słupki obudowy

Po- podciągi

B- Belki

P- płatwie , itd.

Przyjmuje się konwencję, że każdy element wysiłkowy powinien być na rysunku złożeniowym narysowany, bez wykorzystywania narzędzi rysunkowych takich jak : symetria, skróty itd. Każdy element powinien posiadać wpisany lub nadpisany symbol. Chodzi o to, że rysunek zestawczo-montażowy jest wykorzystywany podczas montażu i pracownicy powinni w dowolnym momencie montażu widzieć wszystkie elementy, mieć możliwość wpisania uwag (np. przewidywanej kolejności, oznaczenia już zamontowanych elementów, lub elementów do montażu. W każdym też momencie powinni mieć możliwość policzyć ręcznie liczbę elementów (wskazując „palcem” bez wyliczeń dodatkowych). Zwykle nie stosuje się innych oznaczeń elementów wysyłkowych , np. miejsca wbudowania oznaczenia, chyba że oznaczenia takie są wymagane ze względów funkcjonalnych lub wynikają z zaleceń próbnego montażu i dopasowania elementów.

Na rysunku zestawczo-montażowym powinny być oznaczone i zwymiarowane główne osie i poziomy obiektu. Inne wymiary nanosi się wyjątkowo, tylko w sytuacji, gdy jest to wymagane ze względów funkcjonalnych lub kontroli poprawności montażu.

Wykaz stali

Wykaz stali sporządza się w odrębnym od rysunku dokumencie na kartach formatu A4. Nie jest akceptowane umieszczania wykazu stali na arkuszu rysunkowym.

Wykaz stali rysunków warsztatowych powinien składać się z następujących części:

wykaz stali (wykaz zgodny z informacjami podawanymi na rysunkach warsztatowych),

zestawienie profili (wykaz stali posortowany i posumowany podług profili, występujących w projekcie),

zestawienie pozycji (wykaz stali posortowany i posumowany podług pozycji (części),

zestawienie elementów wysiłkowych (wykaz stali posortowany i posumowany podług elementów wysyłkowych),

zestawienie łączników (śrub) ( (wykaz stali posortowany i posumowany podług łączników).

Przykład zestawienia stali pokazano w pkt. 8.3.

Tabelka rysunkowa

Najważniejsze zasady:

Numer rysunku jest wieloczłonowy: Projekt-Faza-Branża-Nr rys.

Projekt jest symbolem projektu , w tym przypadku CDK= Centrum Dziedzictwa Kulturowego,

Faza jest oznaczeniem fazy projektu: KO=koncepcja, PB=projekt budowlany, PW=projekt wykonawczy, PR=projekt roboczy (rysunki warsztatowe) ;

Branża: A=Architektura, K=Konstrukcja, I=instalacje, D=drogi, Z=zieleń; podbranża: (.np. dla konstrukcji: F-fundamenty, Z- żelbetowe, S- stalowe itd);

Nr rysunku: dwa człony, w tym przypadku 1=1 kondygnacja, 112- kolejny rysunek;

Rew: symbol rewizji podawany po podkreśleniu, np. _K (rewizja K) Podziałka rysunku podstawowa 1:10 dotyczy wszystkich części rysunku. Tej podziałki nie powtarza się wewnątrz arkusza

Na rysunku występują fragmenty w podziałce podanej w nawiasie ( w tym przypadku w podziałce skażonej 1:25/20. Stosowne fragmenty rysunku muszą być oznaczone podziałką pomocniczą. Nad tabelką podano klasę stali. Wystarczający jest napis S235 bez zbędnych dalszych informacji, które mogą być podane w wykazie stali.

Plik rysunkowy (komputerowy) powinien mieć taką sama nazwę jak numer rysunku.

Rysunek stanowiący rewizję, oprócz uzupełnienia numeru o symbol rewizji (po pokreśleniu), powinien mieć opis rewizji rozbudowywany nad tabelką, a fragmenty rysunku rewidowane muszą być ujęte w chmurki rewizyjne. Jednocześnie należy usunąć chmurki rewizyjne z poprzednich wydań. Na dokumentację składają się wszystkie wydania rysunku i wszystkie wydania należy przechowywać w archiwum ( w tym w komputerowej bazie plików). Każde wydanie zawiera tylko swoje chmurki rewizyjne.

Przykład tabelki pokazano w pkt. 8.2.

Wykaz dokumentacji

Wykaz dokumentacji jest prowadzony w postaci dziennika wydań dokumentacji, obejmującej wszystkie opracowania graficzne i tekstowe, każda w oddzielnym wierszu. W kolumnach dziennika są ujawniane daty poszczególnych rewizji każdego składnika dokumentacji , np. rysunku CDK-PR-K-S-1-112 (rys. 16) . Z wykazu dokumentacji w prosty sposób można odczytać historię rewizji każdego rysunku lub opisu. Obowiązujące jest ostatnie wydanie. Data ostatniego wydania każdego z rysunków może być inna, nie praktykuje się publikowania kompletnej, aktualnej dokumentacji w jednej dacie. Wszystkie wydania składników dokumentacji powinny być przechowywane w bazie danych. Nie jest dopuszczalne trwałe usuwanie (niszczenie) raz wprowadzonego wydania dowolnego składnika. baza danych może tylko rozbudowywać się. Po zakończeniu budowy powinna być zarchiwizowana i przechowywana minimum 5 lat w archiwum: obiektu, wykonawcy inwestora i Projektanta.

Przykład rysunku warsztatowego i złożeniowego

Kompletny rysunek konstrukcji

Na rys. 25 podano kompletny przykład rysunku warsztatowego dla prostej konstrukcji stalowej. arkusz zawiera również rysunek złożeniowy.

Rysunek zawiera jako fragmenty rys. 5 do 7 i 9, 10 niniejszego opracowania.

Tabelka rysunkowa

Na rys. 26 pokazano tabelkę rysunkową do rysunku warsztatowego (rys. 25).

Wykaz stali i łączników i elementów wysyłkowych

Poniżej podano wykaz stali dla konstrukcji z rysunku 25.

Zasady wymiarowania tolerancyjnego

Zasady ogólne

Wymiary przedmiotów, podawane w dokumentacji technicznej, bądź innych dokumentach są określane, jako wymiary nominalne. W rzeczywistości, podczas produkcji elementów zawsze istnieć będzie pewien błąd między wymiarem nominalnym, a rzeczywistym. Tolerancje są odchyłkami (dopuszczalnych błędami) generowanymi w procesie produkcji. Każdy wymiar nominalny ma rzeczywistą wartość zawartą pomiędzy maksymalną i minimalną, akceptowaną z warunku wykonania elementu montażu konstrukcji z elementów oraz jej eksploatacji obiektu.

Na rys. 27 zilustrowano ogólną zasadę tolerowania brył. Zasada ta zakłada nieprzekraczalność granic pól tolerancji każdego wymiaru (wyjątek umowny dotyczy wymiarowania położenia otworów), przy czym odchyłki kształtu i położenia powinny się mieścić w polu tolerancji danego wymiaru i wówczas na rysunku nie podaje się ich na rysunku, albo mogą być tolerowane w ciaśniejszych granicach. W myśl tej zasady- bryła rzeczywista przedmiotu powinna mieścić się w wyobrażalnej bryle „maksimum materiału”, a jednocześnie wyobrażalna bryła „minimum materiału” powinna mieścić się w przedmiocie rzeczywistym. Rys. 28 przedstawia przypadek szczególny, gdy założone pole tolerancji jest tworzone przez bryły „maksimum materiału” i „minimum materiału” ustalone w stosunku do osi współrzędnych (x,y). Wymiar minimalny $H$ może być mniejszy od założonego wymiaru minimalnego $H_1=A-a$ ponieważ wykorzystano jednocześnie pola tolerancji wymiarowe $A$ i $B$, podczas gdy według zasady tolerowania wymiarów wolno wykorzystać tylko pole tolerancji wymiaru i w przypadku wymiaru $A$ zarysem granicznym może być odcinek $M_1 N_1$.

Oznaczenia związane z tolerowaniem wymiarów są normalizowane, przy czym odchyłki wymiarów wewnętrznych (otworów) podawane są dużymi literami, natomiast odchyłki wymiarów zewnętrznych (wałków) podawane są małymi literami:

Na rys.27 wprowadzono następujące oznaczenia:

$N$ – wymiar nominalny,

$A$ – dopuszczalny wymiar minimalny, zwany wymiarem górnym,

$B$ – dopuszczalny wymiar minimalny, zwany wymiarem dolnym,

$T$ – tolerancja wymiaru, będąca różnicą wymiaru B i A,

$ES$ – odchyłka górna dla wymiaru wewnętrznego,

$es$ – odchyłka górna dla wymiaru zewnętrznego,

$EI$ – odchyłka dolna dla wymiaru wewnętrznego,

$ei$ – odchyłka dolna dla wymiaru zewnętrznego.

Zgodnie z rys. 28 można zapisać następujące zależności:

Różnica między wymiarem maksymalnym $B$, a minimalnym $A$ to tolerancja wymiaru $T$

$T=B-A$,

Można ją również zapisać przy pomocy odchyłek, przy założeniu, że wymiar dolny ma wartość ujemną:

$T=ES-EI=es-ei$

Wymiar minimalny „A” to suma wymiaru nominalnego $N$ i odchyłki dolnej $EI$ lub $ei$ (wymiar dolny ma wartość ujemną):

$A=N+EI=N+ei$

Wymiar maksymalny $B$ to suma wymiaru nominalnego $N$ i odchyłki górnej $ES$ lub $es$:

$B=N+ES=N+es$

Rozróżnia się następujące rodzaje tolerowań:

tolerowanie symetryczne – obie odchyłki są jednakowe i różnią się tylko znakiem

np. 40±0,1. Wymiar ten oznacza, że wymiar rzeczywisty może się różnić od wymiaru nominalnego (40mm) o 0,1mm w górę lub w dół, czyli dopuszcza się wymiar od 39,9mm do 40,1mm,

np. 40±0,1. Wymiar ten oznacza, że wymiar rzeczywisty może się różnić od wymiaru nominalnego (40mm) o 0,1mm w górę lub w dół, czyli dopuszcza się wymiar od 39,9mm do 40,1mm, tolerowanie asymetryczne – jedna z odchyłek jest równa zero,

np. 40+0,1.Wymiar ten oznacza, że wymiar rzeczywisty może się różnić od wymiaru nominalnego (40mm) o 0,1mm tylko w górę, czyli dopuszcza się wymiar od 40mm do 40,1mm (40-0,1 oznacza dopuszczalny wymiar od 39,9mm do 40mm).

np. 40+0,1.Wymiar ten oznacza, że wymiar rzeczywisty może się różnić od wymiaru nominalnego (40mm) o 0,1mm tylko w górę, czyli dopuszcza się wymiar od 40mm do 40,1mm (40-0,1 oznacza dopuszczalny wymiar od 39,9mm do 40mm). tolerowanie asymetryczne dwustronne – dwie odchyłki o różnych znakach i wartościach,

np. , czyli dopuszcza się wymiar od 39,9mm do 40,2mm,

np. , czyli dopuszcza się wymiar od 39,9mm do 40,2mm, tolerowanie asymetryczne jednostronne – dwie odchyłki o jednakowym znaku, np. , czyli dopuszcza się wymiar od 40,1mm do 40,2mm.

Ze względu na sposób zapisu tolerowania wymiaru mogą być: znormalizowane lub swobodne, dobierane według uznania konstruktora. W konstrukcjach budowlanych używa się tolerowania swobodnego. Czasami jednak warto użyć tolerowania normalizowanego, szczególnie w przypadku zastosowania pasowań (np. wciskanego).

Tolerowanie normalizowane

W oznaczeniach związane z tolerowaniem normalizowanym:

odchyłki wymiarów wewnętrznych (otworów) podawane są dużymi literami, np.: 20H7

odchyłki wymiarów zewnętrznych (wałków) podawane są małymi literami, np.: 20 h7

Zastosowane wyżej symbole oznaczają:

20 wymiar nominalny (często nazywany normalnym),

H – symbol rodzaju tolerancji, określający położenie pola tolerancji względem wymiaru normalnego, zewnętrznego (wałka),

h -symbol rodzaju tolerancji, określający położenie pola tolerancji względem wymiaru normalnego, wewnętrznego (otworu)

7 – numer numer klasy dokładności wykonania, określającej wielkość pola tolerancji.

Położenie pól tolerancji względem wymiaru nominalnego pokazano na rys. 29.

W symbolowym oznaczaniu tolerancji wymiaru literą oznaczane jest położenie pola tolerancji. Przyjmuje się zasadę, że litery z początku alfabetu sytuują pole tolerancji w głąb materiału w stosunku do wymiaru nominalnego, a litery z końca alfabetu sytuują pole tolerancji na zewnątrz materiału w stosunku do wymiaru nominalnego.

W przypadku wymiarów wewnętrznych (otworów):

pola tolerancji oznaczane literami od A do G są usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji będzie zawsze większy od nominalnego wymiaru wewnętrznego (otworu),

do są usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji będzie zawsze większy od nominalnego wymiaru wewnętrznego (otworu), pole tolerancji oznaczone literą H jest usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tego pola tolerancji będzie zawsze większy lub równy wewnętrznemu wymiarowi (otwór) nominalnemu (N),

jest usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tego pola tolerancji będzie zawsze większy lub równy wewnętrznemu wymiarowi (otwór) nominalnemu (N), pole tolerancji oznaczone literami JS jest dzielone przez wymiar nominalny na połowę,

jest dzielone przez wymiar nominalny na połowę, pola tolerancji J i K są usytuowane w ten sposób, że wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji może być większy lub mniejszy od nominalnego wymiaru wewnętrznego (otworu),

i są usytuowane w ten sposób, że wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji może być większy lub mniejszy od nominalnego wymiaru wewnętrznego (otworu), pola tolerancji od M do Z oraz ZA, ZB i ZC są usytuowane w ten sposób, że wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji będzie zawsze mniejszy od nominalnego wymiaru wewnętrznego (otworu).

W przypadku wymiarów zewnętrznych (wałów) sytuacja jest odwrotna:

pola tolerancji oznaczane literami od a do g są usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji będzie zawsze mniejszy od nominalnego wymiaru zewnętrznego (wałka),

do są usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji będzie zawsze mniejszy od nominalnego wymiaru zewnętrznego (wałka), pole tolerancji oznaczone literą h jest usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tego pola tolerancji będzie zawsze mniejszy lub równy zewnętrznemu wymiarowi (wałek) nominalnemu (N),

jest usytuowane w ten sposób, że każdy wymiar rzeczywisty z tego pola tolerancji będzie zawsze mniejszy lub równy zewnętrznemu wymiarowi (wałek) nominalnemu (N), pole tolerancji oznaczone literami js jest dzielone przez wymiar nominalny na połowę,

jest dzielone przez wymiar nominalny na połowę, pola tolerancji j i k są usytuowane w ten sposób, że wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji może być większy lub mniejszy od nominalnego wymiaru zewnętrznego (wałka),

i są usytuowane w ten sposób, że wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji może być większy lub mniejszy od nominalnego wymiaru zewnętrznego (wałka), pola tolerancji od m do z oraz za, zb i zc są usytuowane w ten sposób, że wymiar rzeczywisty z tych pól tolerancji będzie zawsze większy od nominalnego wymiaru zewnętrznego (wałka).

Pasowania normalizowane

Pasowanie wymiaru jest to połączenie dwóch elementów o jednakowej wartości wymiaru nominalnego (wewnętrznego i zewnętrznego) i różnych odchyłkach.

Rozróżnia się następujące rodzaje pasowań:

Pasowanie luźne (ruchowe) – jest to połączenie, w którym bez względu na rzeczywistą wartość wymiaru wewnętrznego i zewnętrznego (mieszczące się w granicach tolerancji) występuje luz. Elementy pasowane mogą się przemieszczać względem siebie nawet w przypadku największego wymiaru wałka z pola tolerancji i najmniejszego wymiaru otworu w polu tolerancji. Wymiar otworu (wewnętrzny) będzie w każdym wypadku większy od wymiaru wałka (zewnętrznego).

– jest to połączenie, w którym bez względu na rzeczywistą wartość wymiaru wewnętrznego i zewnętrznego (mieszczące się w granicach tolerancji) występuje luz. Elementy pasowane mogą się przemieszczać względem siebie nawet w przypadku największego wymiaru wałka z pola tolerancji i najmniejszego wymiaru otworu w polu tolerancji. Wymiar otworu (wewnętrzny) będzie w każdym wypadku większy od wymiaru wałka (zewnętrznego). Pasowanie mieszane – jest to połączenie, w którym może wystąpić niewielki luz w przypadku minimalnego wymiaru wałka i maksymalnego otworu lub niewielki wcisk (luz ujemny) w przypadku maksymalnego wymiaru wałka i minimalnego otworu.

– jest to połączenie, w którym może wystąpić niewielki luz w przypadku minimalnego wymiaru wałka i maksymalnego otworu lub niewielki wcisk (luz ujemny) w przypadku maksymalnego wymiaru wałka i minimalnego otworu. Pasowanie ciasne – jest to połączenie, w którym bez względu na rzeczywistą wartość wymiaru wewnętrznego i zewnętrznego (mieszczące się w granicach tolerancji) występuje wcisk. Elementy pasowane nie mogą się przemieszczać względem siebie nawet w przypadku najmniejszego wymiaru wałka z pola tolerancji i największego wymiaru otworu w polu tolerancji. Wymiar otworu (wewnętrzny) będzie w każdym wypadku mniejszy od wymiaru wałka (zewnętrznego).

Stosowane są dwa sposoby pasowania elementów:

Pasowanie na zasadzie stałego otworu – gdzie wymiar wałka (zewnętrzny) jest dopasowywany do wymiaru otworu (wewnętrznego). W tym wypadku średnicę otworu toleruje się zawsze w głąb materiału, a więc EI=0 (położenie pola tolerancji H), a żądane pasowanie uzyskuje się poprzez dobranie odchyłek dla wałka, np.: 20H7/f6 – pasowanie luźne , 20H7/p6 – pasowanie ciasne. Zasada ta jest najczęściej stosowana ze względu na łatwiejszą obróbkę powierzchni zewnętrznych (wałków) niż otworów, co umożliwia zmniejszenie ilości użytych narzędzi i sprawdzianów do pomiaru otworów.

– gdzie wymiar wałka (zewnętrzny) jest dopasowywany do wymiaru otworu (wewnętrznego). W tym wypadku średnicę otworu toleruje się zawsze w głąb materiału, a więc EI=0 (położenie pola tolerancji H), a żądane pasowanie uzyskuje się poprzez dobranie odchyłek dla wałka, np.: , Zasada ta jest najczęściej stosowana ze względu na łatwiejszą obróbkę powierzchni zewnętrznych (wałków) niż otworów, co umożliwia zmniejszenie ilości użytych narzędzi i sprawdzianów do pomiaru otworów. Pasowanie na zasadzie stałego wałka – gdzie wymiar otworu (wewnętrzny) jest dopasowywany do wymiaru wałka (zewnętrznego). W tym wypadku średnicę wałka toleruje się zawsze w głąb materiału, es=0 (położenie pola tolerancji h), a żądane pasowanie uzyskuje się poprzez dobranie odchyłek dla otworu, np.: 20F7/h6 – pasowanie luźne, 20S7/h6 – pasowanie ciasne. Zasadę tą stosuje się np. w przypadku potrzeby osadzenia wielu elementów na jednej średnicy wałka.

Symbole położenia pól tolerancji i odpowiadające im nazwy pasowań wymiarów są następujące:

A, a – przestronne, bardzo luźne,

B, b – przestronne luźne,

C, c – przestronne zwykłe,

D, d – obrotowe bardzo luźne,

E, e – obrotowe luźne,

F, f – obrotowe zwykłe,

G, g – obrotowe ciasne,

H, h – suwliwe, podstawowe,

Js, js – przylgowe symetryczne,

J, j – przylgowe,

K, k – lekko wciskane,

M, m – wciskane,

N, n – mocno wciskane,

P, p – bardzo lekko wtłaczane,

R, r – lekko wtłaczane,

S, s – wtłaczane,

T, t – mocno wtłaczane,

U – ZC, u – zc – bardzo mocno wtłaczane.

W opracowaniu zestawiono typowe pasowania normalizowane:

W stalowych konstrukcjach budowlanych wykorzystanie pasowań normalizowanych nie jest powszechne, bo nie jest potrzebne ze względu na specyfikę tych konstrukcji. W razie potrzeby, pasowania stosować przez analogię do konstrukcji maszyn.

Zasady nanoszenia wymiarów

Na rys. 30 pokazano trzy podstawowe zasady wymiarowania płaszczyzn: równoległy, szeregowy oraz mieszany.

Spośród sposobów wymiarowania pokazanych na rys. 29 najczęściej stosuje się sposób mieszany, ponieważ najbardziej odpowiada warunkom współpracy w zespole, a także umożliwia wskazanie wymiarów istotnych (funkcjonalnych) i zależnych, a także „zgubienia” odchyłek w najbardziej odpowiednim miejscu, co wynika z prawidłowych zasad tolerowania wymiarów. Przy tym kolejność przygotowania wyrobu prowadzi do modyfikacji, np. wskazywania wymiarów gabarytowych , potrzebnych do przygotowania materiału surowego, przeznaczonego do dalszej obróbki sformułowano zasady:

wymiarów koniecznych ,

niepowtarzanie wymiarów,

niezamykanie łańcuchów wymiarowych,

pomijanie wymiarów oczywistych.

Zasada wymiarów koniecznych

Zawsze podajemy wymiary gabarytowe (zewnętrzne). Wymiary mniejsze rysujemy bliżej rzutu przedmiotu. Zawsze podajemy tylko tyle i takich wymiarów które są niezbędne do jednoznacznego określenia wymiarowego przedmiotu. Każdy wymiar na rysunku powinien dawać się odmierzyć na przedmiocie w czasie wykonywania czynności obróbkowych (rys. 31)

Zasada niepowtarzania wymiarów

Wymiarów nie należy nigdy powtarzać ani na tym samym rzucie, ani na różnych rzutach tego samego przedmiotu. Każdy wymiar powinien być podany na rysunku tylko raz i to w miejscu, w którym jest on najbardziej zrozumiały, łatwy do odszukania i potrzebny ze względu na przebieg obróbki(rys.32).

Zasada niezamykania łańcuchów wymiarowych

Łańcuchy wymiarowe stanowią szereg kolejnych wymiarów równoległych (tzw. łańcuchy wymiarowe proste – rys. 33a) lub dowolnie skierowanych (tzw. łańcuchy wymiarowe złożone – rys. 33b). W obu rodzajach łańcuchów nie należy wpisywać wszystkich wymiarów, gdyż łańcuch zamknięty zawiera wymiary zbędne wynikające z innych wymiarów. Łańcuchy wymiarowe powinny więc pozostać otwarte, przy czym pomija się wymiar najmniej ważny.

Zasada pomijania wymiarów oczywistych

Pomijanie wymiarów oczywistych dotyczy przede wszystkim wymiarów kątowych, wynoszących 0o lub 90o, tj. odnoszących się do linii wzajemnie równoległych lub prostopadłych (rys.34).

Łańcuchy wymiarowe

Łańcuch wymiarowy stanowi umowną nazwę układu wymiarów liniowych i kątowych, odnoszących się do jednej lub kilku części i określających wzajemne położenie ich powierzchni, płaszczyzn lub osi.

Wymiary równoległe do siebie tworzą łańcuchy wymiarowe proste. Wymiary dowolnie skierowane, ale leżące w jednej płaszczyźnie tworzą łańcuchy wymiarowe płaskie. Wymiary kątowe leżące w jednej płaszczyźnie zalicza się do łańcuchów kątowych prostych.

Wybór wyjściowej bazy wymiarowej, od której zaczyna się budowa łańcucha wymiarowego jest obojętny, bowiem jeden z wymiarów uznaje się za wypadkowy. Przyjmuje się, że jest to wymiar zamykający łańcuch, który po stolerowaniu jednostronnie lub dwustronnie ogranicza możliwość tolerowania składowych łańcucha. W takim przypadku cały łańcuch wymiarowy staje się roboczy. W praktyce musimy stosować łańcuch wymiarowe swobodne, to znaczy takie, w których wymiar wypadkowy jest swobodny. Oznacza to , że wymiaru wypadkowego nie wpisuje się liczbowo.

Każdy zespół elementów charakteryzuje przestrzenna siatka wymiarowa złożona z łańcuchów wymiarowych, powiązanych ze sobą za pomocą wymiarów wspólnych. Poszczególne wymiary mogą wchodzić jednocześnie w skład dwóch lub więcej łańcuchów, które przez to staja się współzależne. zmiana wartości wymiaru wspólnego powoduje jednocześnie zmiany wymiarów wypadkowych łańcuchów współpracujących.

Wymiary wspólne powinny mieć możliwie małe tolerancje. W praktyce wymiary wspólne nazywa się systemowymi i oznacza ujęciem ich w obramowanie.

Należy wymiarować części zespołu w złożeniu w układzie charakterystycznym dla danego działania w ten sposób, by otrzymać najkrótsze łańcuchy wymiarowe, to znaczy o najmniejszej liczbie wymiarów (ogniw).

Za bazę wymiarową na rysunkach złożeniowych należy obierać powierzchnie współpracujących części, którymi stykają się, czyli powierzchnie rzeczywiste, które następnie mogłyby służyć za bazy obróbkowe i pomiarowe.

W praktyce rysunku budowlanego często stosuje się wymiarowanie od powierzchni teoretycznych (baz wyobrażalnych), którymi są osie systemu , zwane osiami architektonicznymi, lub konstrukcyjnymi lub modularnymi.

Taki przypadek wymiarowania (od osi wyobrażalnych) pociąga za sobą konieczność zacieśnienia tolerancji wykonawczych w stosunku do sytuacji przyjęcia baz powierzchni rzeczywistych. Tym bardziej ważne jest wyróżnienie wymiarów systemowych (ujętych w ramki). W ogólności wymiarowanie od powierzchni teoretycznych (osi wyobrażalnych) wymaga przeliczenia wymiarów w stosunku do powierzchni

Rozróżnia się systemowe łańcuchy wymiarowe, to znaczy łańcuchy najkrótsze które należy dotrzymać w celu prawidłowego złożenia i współpracy zespołu elementów. Takie łańcuchy określa Konstruktor, którego nazwaliśmy Projektantem (przez duże „P”).

Łańcuchy systemowe należy odróżnić od łańcuchów technologicznych, które służą do wykonania elementu (części) w danych warunkach produkcyjnych. Łańcuchy technologiczne określa Technolog (projektant rzez małe „p”), przy czym jednemu wymiarowi konstrukcyjnemu (systemowemu lub funkcjonalnemu) może odpowiadać kilka różnych sposobów wymiarowania technologicznych (warsztatowych). Prawidłowy sposób wymiarowania warsztatowego wymaga znajomości kart technologicznych i innych uwarunkowań zakładu (wytwórni konstrukcji stalowych). Gdy różne zakłady produkują ten sam wyrób , całkowita zamienność międzyzakładowa możliwa jest tylko przy identycznych rysunkach warsztatowych. Tożsamość wymiarowania tolerancyjnego należy rozumieć w ten sposób, iż wymiar systemowy może być jednocześnie wymiarem technologicznym lub może być wymiarem wypadkowym wymiarów technologicznych. Gdy ten warunek nie jest spełniony, traci się zamienność międzyzakładową.

Ponieważ warunek powyższy w istocie nigdy nie jest spełniony, to udowodniliśmy tezę, że rysunki warsztatowe opracowuje technolog KONKRETNEJ wytwórni na podstawie projektu konstrukcyjnego (budowlanego i wykonawczego). Projekt konstrukcyjny powinien zawierać jako wytyczne obowiązujące wyłącznie wymiary funkcyjne (systemowe) i te powinny być bezwzględnie zachowane w rysunkach warsztatowych, a inne (szczegółowe, technologiczne) wymiary dostosowane są do potrzeb wytwórni – na przykład inne są potrzeby do obrabiarek numerycznie sterowanych, inne dla procesu półautomatycznego i inne dla tradycyjnych procesów technologicznych i wytwórczych.

Like this: Like Loading…

Podobne artykuły

Bibliografia artykułu _______________Koniec

Rysunek techniczny w konstrukcjach metalowych.

Rysunek techniczny w konstrukcjach metalowych.

Dodał: Konstrukcje stalowe | Tagi: norma rysunkowa, norma do rysowania konstrukcji stalowych, PN-EN ISO 5261:2002

Wykonywanie rysunków technicznych powinno odbywać się w zgodzie z wytycznymi zawartmi w odpowiednich normach projektowych. Konstrukcje stalowe również posiadają swoją normę, na podstawie której sporządzane są rysunki techniczne.

Rysunek techniczny w budownictwie stalowym/

Każdy rysunek techniczny obiektów budowlanych powinien być wykonywany na podstawie obliczeń inżynierskich, na zasadzie których jesteśmy w stanie określić wielkość przekrojów poszczególnych elementów. Wykonanie samego rysunku, najczęściej odbywa się przy udziale programów komputerowych wspomagających proces kreślenia – metoda tradycyjna wykorzystująca rapidografy, linijki, cyrkle należy do rzadkości i stosowana jest najczęściej w ramach zajęć z rysunku technicznego na uczelniach technicznych.

Wykonywanie rysunku technicznego określone jest przez odpowiednie normy opisujące sposób kreślenia, wymiarowania. Dodatkowo, w zależności od rodzaju zastosowanego w projekcie materiału dysponujemy zestawem norm specjalistycznych, które podają sposoby opisywania, wymiarowania i oznaczania poszczególnych elementów. Przykładem normy opisującej sposób podejścia do rysunku technicznego konstrukcji stalowej jest norma PN-EN ISO 5261:2002, która zastąpiła dotychczas stosowaną normę z roku 1994 oznaczoną PN-ISO 5261:1994. Pełne oznaczenie normy wraz z jej tytułem to: PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny – Przedstawianie uproszczone prętów i kształtowników.

Podstawowe punkty normy odnoszące się do poszczególnych elementów konstrukcyjnych to:

Rozdział 3 – przedstawienie otworów, śrub i nitów.

Rozdział 4 – wymiarowanie ścięć.

Rozdział 5 – wymiarowanie łuków.

Rozdział 6 – oznaczenie prętów, kształtowników oraz blach.

Rozdział 7 – Wymiarowanie blach węzłowych.

Rozdział 8 – Przedstawienie schematyczne.

Przy wykonywaniu rysunków konstrukcji metalowych / stalowych należy pamiętać, że przyjęte zostało stosowanie wymiarów w jednostce [mm]. Informacje na temat grubości linii, odstępów między literami, skrótami możemy znaleźć w odpowiednich normach podanych między innymi w załączniku krajowym oraz normach powołanych do PN-ISO 5261.

Zapraszamy do przeszukania naszego serwisu, w celu odnaleźenia innych artykułów i informacji:

rysunki konstrukcji stalowych

Wybierz kategorię ————————- Motoryzacja Nieruchomości Moda i Styl Dom i Ogród Dla Dziecka Elektronika Kultura i Rozrywka Antyki, Sztuka, Kolekcje Biznes i Przemysł Zegarki i Biżuteria Sport i Wypoczynek Rolnictwo Zwierzęta Zdrowie i Uroda Usługi Praca Delikatesy

Szukaj

Rysunki robocze – Hale Stalowe

Rysunki robocze

Rysunki robocze wykonuje się z zasady oddzielnie dla poszczególnych elementów wysyłkowych. Są to podstawowe rysunki umożliwiające warsztatowe wykonanie elementu, stąd też często nazywa się je warsztatowymi. Sporządza się je w skali 1:10 (rzadziej 1:5 lub 1:20). Muszą zawierać wszystkie informacje niezbędne do wykonania elementu wysyłkowego. Na rysunkach roboczych powinny być pokazane wszystkie pozycje (części) składające się na dany element oraz jego połączenia z sąsiednimi elementami, w nawiązaniu do głównych osi, poziomów i węzłów. Przez pozycje należy rozumieć podstawowe elementy konstrukcji, które mogą być wykonane bez zastosowania łączników (spoin, śrub, zgrzelin). Na rysunku tym poszczególne pozycje muszą być zwymiarowane, oznaczone numerami i opisane. Każda pozycja powinna być oznaczona kolejnym numerem (z zastosowaniem cyfr arabskich).

Przykład nieprawidłowego (a) i prawidłowego (b) wymiarowania belki.

Rysunek roboczy może przedstawiać konstrukcję składającą się z wielu pozycji lub może zawierać tylko jedną pozycję (np. pojedynczy pręt stężenia).

Do każdego elementu wysyłkowego wykonuje się na odpowiednim formularzu zestawienie materiałowe, które stanowi istotne uzupełnienie rysunku roboczego. Zawiera ono wykaz wszystkich pozycji, które składają się na element wysyłkowy, z podaniem ich oznaczeń, wymiarów, masy oraz rodzaju i gatunku materiału. Na treść rysunków roboczych składają się:

— wszystkie potrzebne rzuty, przekroje i szczegóły,

— dokładne wymiary elementów,

— rozmieszczenie i oznaczenie śrub, nitów, spoin, a także otworów na śruby i nity,

— oznaczenie stanu powierzchni,

— oznaczenie elementów (zespołów) wysyłkowych,

— uwagi i wyjaśnienia potrzebne w wytwórni konstrukcji stalowych lub na montażu.

Rysunki robocze elementów kratowych powinny być objaśnione przez narysowanie w zmniejszeniu geometrycznej siatki kratownicy i naniesieniu na nią teoretycznych długości prętów.

RYSUNEK TECHNICZNY BUDOWLANY RYSUNEK KONSTRUKCYJNY KONSTRUKCJE BETONOWE KONSTRUKCJE METALOWE KONSTRUKCJE DREWNIANE

Transkrypt

1 RYSUNEK TECHNICZNY BUDOWLANY RYSUNEK KONSTRUKCYJNY KONSTRUKCJE BETONOWE KONSTRUKCJE METALOWE KONSTRUKCJE DREWNIANE

2 MOJE DANE dr inż. Sebastian Olesiak Katedra Geomechaniki, Budownictwa i Geotechniki Pokój 309, pawilon A-1 (poddasze) WWW

3 LITERATURA DO PRZEDMIOTU 1. Miśniakiewicz E., Skowroński W.: Rysunek techniczny budowlany. Arkady, Warszawa Mazur J., Tofiluk A.: Rysunek budowlany. WSiP, Warszawa Januszewski B. i inni: Rysunek techniczny w projektowaniu sieci i instalacji sanitarnych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów Bieniasz J., Januszewski B., Piekarski M.: Rysunek techniczny w budownictwie. Redakcja Wydawnictw Uczelnianych Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów Wojciechowski L.: Rysunek budowlany. WSiP, Warszawa Wojciechowski L.: Zawodowy rysunek budowlany. WSiP, Warszawa Ochoński S.: Rysunek techniczny budowlany. Politechnika Częstochowska, Częstochowa Samujłło H., Samujłło J.: Rysunek techniczny i odręczny w budownictwie. Arkady, Warszawa 1987.

4 RYSUNEK KONSTRUKCYJNY Rysunek schematyczny, na którym pokazany jest ogólny układ konstrukcyjny obiektu, jego podstawowe wymiary, jak rozstawy osi koordynacyjnych czy poziomy usytuowania głównych ustrojów konstrukcyjnych. Rysunki schematyczne powstają na etapie opracowywania koncepcji konstrukcyjno-technologicznych planowanej budowli. Są to widoki, przekroje i rzuty, ukazujące strukturę przestrzenną konstrukcji w sposób uproszczony ale zapewniający jednoznaczność zrozumienia. Kreśli się je w skalach 1:100, 1:200 lub 1:500.

5 RYSUNEK KONSTRUKCYJNY Rysunek zestawieniowy (montażowy), to widoki, przekroje i rzuty na których przedstawia się rozmieszczenie elementów konstrukcji. Rysunek zestawieniowy może dotyczyć całego obiektu lub jedynie wydzielonego podzespołu konstrukcyjnego. Elementy konstrukcyjne, w zależności od stopnia ich złożoności oraz zastosowanej podziałki rysunku, przedstawia się na rysunkach zestawieniowych (montażowych) symbolicznie. Do przedstawienia elementu stosuje się jedną bardzo grubą linią ciągłą lub obrysowuje się brzegi rzutów elementów grubymi liniami ciągłymi. Poszczególne elementy opisuje się symbolami przyporządkowanymi przez nie elementom, złożonym z liter i/lub cyfr (duże litery alfabetu łacińskiego i cyfry arabskie). Usytuowanie przedstawianych na rysunkach zestawieniowych elementów wymiaruje się w nawiązaniu do osi koordynacyjnych lub do innych elementów. Wymagane jest także podawanie rzędnych wysokości charakterystycznych poziomów konstrukcji. Rysunek zestawieniowy (montażowy) powinien zawierać informacje o numerach rysunków roboczych, na których poszczególne elementy konstrukcyjne rozrysowano dokładnie. Rysunki zestawieniowe (montażowe) wykonuje się w zależności od wielkości konstrukcji w skalach 1:50, 1:100 lub 1:200.

6 RYSUNEK KONSTRUKCYJNY

7 RYSUNEK KONSTRUKCYJNY Rysunek roboczy, czyli rysunek elementu (elementów) zawierający dokładne informacje niezbędne do jego wykonania, w tym wykaz materiałów. Rysunek każdego elementu zaleca się wykonywać na oddzielnym arkuszu. Wyjątkiem są rysunki robocze elementów podobnych, np. różniących się od siebie długością. Takie elementy należy przedstawiać na jednym rysunku, a odpowiednie, różnicujące te elementy liczby wymiarowe wpisywać w nawiasach. Jeżeli element konstrukcyjny nie jest wykonany z jednego kawałka materiału, lecz składa się z kilku części, to należy wykreślić tzw. rysunek złożeniowy tego elementu, na którym określa się wzajemne usytuowanie i sposób połączenia tych części. Rysunki robocze elementów konstrukcyjnych są rysowane w zależności od rodzaju materiału, z którego będą wykonywane elementy w skalach 1:10, 1:20, 1:50. Elementy na rysunkach roboczych należy opisywać takimi samymi symbolami, jakimi opisano je na rysunkach zestawieniowych (montażowych). Obok symbolu podaje się dodatkowo numer pozycji obliczeń statyczno-wytrzymałościowych dotyczących przedstawianego elementu. Rysunki robocze oprócz kompletnych informacji o właściwościach geometrycznych elementów konstrukcyjnych, powinny zawierać wykaz materiałów, sporządzany najczęściej w formie odpowiednich tabel i informacji tekstowych.

8 RYSUNEK KONSTRUKCYJNY

9 RYSUNEK KONSTRUKCYJNY Rysunek szczegółów (połączeń montażowych), którym uzupełnia się rysunek zestawieniowy (montażowy), przedstawia niektóre istotne fragmenty konstrukcji (najczęściej połączenia) w dokładniejszej, większej skali. Jeżeli rysunki szczegółów są wykonywane na oddzielnych arkuszach, to na rysunku zestawieniowym (montażowym) należy umieścić odpowiednie odsyłacze. Rysunki szczegółów w zależności od wielkości i złożoności fragmentu konstrukcji (połączenia) przedstawia się w skalach 1:1, 1:2, 1:5 lub 1:10.

10 KONSTRUKCJE BETONOWE Na rysunkach zestawieniowych (montażowych) konstrukcji betonowych, oprócz przedstawienia i zwymiarowania wzajemnego usytuowania elementów i ich połączeń należy podać rozmieszczenie dylatacji. Na rysunkach konstrukcji monolitycznych zaleca się wskazać kierunek zbrojenia głównego płyt stropowych oraz rozmieszczenie elementów konstrukcyjnych (belki, podciągi).

11 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Rysunki robocze poszczególnych elementów konstrukcji z betonu zawierają przede wszystkim informacje określające kształt i liczbę wkładek zbrojeniowych. Elementy przedstawia się najczęściej za pomocą jednego charakterystycznego widoku uzupełnionego przekrojami w liczbie niezbędnej do jednoznacznego określenia kształtu elementu oraz kształtu i rozmieszczenia zbrojenia. Tylko w nielicznych przypadkach zachodzi konieczność rysowania większej liczby widoków lub rzutu aksonometrycznego elementu. Ze względu na rozmieszczenie prętów zbrojenia we wnętrzu elementu betonowego, na rysunkach widoków takiego elementu beton traktuje się jako materiał przeźroczysty, przez który widać ułożenie poszczególnych prętów, cięgien i kabli. Rzuty krawędzi widocznych przedstawianego elementu należy kreślić cienką linią ciągłą, natomiast rzuty krawędzi niewidocznych cienką linią kreskową. Rzuty prętów zbrojenia zwykłego rysuje się linią ciągłą bardzo grubą stosując odpowiednie oznaczenia, a w szczególnych przypadkach linią kreskową bardzo grubą. Jeżeli średnice poszczególnych prętów zbrojeniowych znacznie się różnią między sobą, to rzuty tych prętów zaleca się kreślić liniami grubości proporcjonalnej do średnic prętów.

12 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA RZUTY: ogólny sposób przedstawienia pręta za pomocą bardzo grubej linii ciągłej, pręt odgięty przedstawiany jako linia ciągła wielokątna, pręt odgięty przedstawiany jaki linia ciągła utworzona przez odcinki proste i łuki, wiązka prętów rysowanych za pomocą pojedynczych linii z oznakowaniem końców wskazujących na liczbę prętów w wiązce.

13 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA PRZEKRÓJ: pręt pojedynczy, wiązka składająca się z dwóch prętów, wiązka składająca się z trzech prętów.

14 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA PRĘT Z HAKIEM KOTWIĄCYM: widok pręta zakończonego hakiem prostym o kącie zagięcia 90, widok pręta zakończonego hakiem półokrągłym o kącie zagięcia od 90 do 180, widok pręta zakończonego pętlą o kącie zagięcia 180.

15 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA Pręty proste leżące w jednym rzędzie lub jednej płaszczyźnie ze wskazaniem za pomocą ukośnych linii końców prętów wraz z podaniem ich oznaczenia.

16 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA ZAKOTWIENIE PRĘTA ZA POMOCĄ PŁYTKI: widok lub rzut, przekrój lub widok czołowy.

17 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA Pręt zagięty pod kątem prostym w kierunku patrzącego. Pręt zagięty pod kątem prostym w kierunku od patrzącego.

18 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA POŁĄCZENIE NA ZAKŁAD PRĘTÓW ZBROJENIA: bez oznaczeń końców pręta za pomocą ukośnych kresek oraz oznaczeń prętów, z oznaczeniem końców pręta za pomocą ukośnych kresek wraz z oznaczeniem pręta.

19 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA PRĘTY ŁĄCZONE ZA POMOCĄ ŁĄCZNIKÓW MECHANICZNYCH: łącznik rozciągany, łącznik ściskany.

20 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA ZESTAW PRĘTÓW JEDNAKOWYCH: każdy zestaw prętów jednakowych o równych rozstawach przedstawiamy za pomocą symbolu jednego pręta lub strzemiona narysowanego bardzo grubą linią ciągłą z linią wymiarową długości zestawu prętów (kółko rysowane cienką linią ciągłą wiąże symbol pręta z linią wymiarową), równoliczne zestawy jednakowych prętów o jednakowym rozstawie, linia wymiarowa dotyczy wymiaru długości wszystkich zestawów.

21 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA Pręty z określeniem średnicy lub promienia zagięcia o ile są one różne od wartości minimalnych.

22 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA POŁOŻENIE WARSTW ZBROJENIA NA RZUTACH: warstwy, dolna i górna pokazane na oddzielnych rzutach, warstwy, dolna i górna pokazane na tym samym rzucie (dolną warstwę należy przedstawić bardzo grubą linią kreskową) B jest warstwą dolną T jest warstwą górną 1 jest warstwą najbliższą powierzchni betonu 2 jest warstwą następną w stosunku do powierzchni betonu

23 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA POŁOŻENIE WARSTW ZBROJENIA NA WIDOKACH: zbrojenie bliższe i dalsze w stosunku do powierzchni pokazane na oddzielnych widokach, zbrojenie bliższe i dalsze w stosunku do powierzchni pokazane na tym samym widoku (warstwę dalszą należy przedstawić bardzo grubą linią kreskową) N jest warstwą bliżej powierzchni F jest warstwą dalszą od powierzchni 1 jest warstwą najbliższą powierzchni betonu 2 jest warstwą następną w stosunku do powierzchni betonu

24 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania prętów zbrojenia. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA Jeżeli układ zbrojenia w przekroju nie jest przedstawiony w sposób przejrzysty, to może być sporządzony dodatkowy rysunek zbrojenia poza przekrojem lub widokiem.

25 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Wymagania dotyczące zbrojenia na rysunkach budowlanych. Na rysunkach roboczych konstrukcji betonowych i żelbetowych należy podać: wymaganą klasę betonu i inne informacje dotyczące betonu i betonowania (np. rozmieszczenie przerw roboczych podczas betonowania), grubość poszczególnych warstw betonu wynikająca z nominalnej grubości otuliny zbrojenia, rodzaj zastosowanej stali zwykłej, oznaczenie, liczbę, średnicę, kształt, położenie prętów, rozstaw prętów i długość zakładu w połączeniach prętów, wymiary, rozmieszczenie i sposób spajania prętów (akcesoria, specyfika łączonych metali), wymagania dla zapewnienia położenia prętów zbrojenia zwykłego (np. rodzaj i rozmieszczenie podparć prętów, rozmieszczenie i wymiary strzemion).

26 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Opis zbrojenia. Informacje dotyczące zbrojenia należy umieszczać na rysunku wzdłuż osi pręta lub wzdłuż osi odniesienia oznaczających opisywane pręty.

27 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Wymiarowanie elementów konstrukcji z betonu polega na niezależnym od siebie określaniu: wymiarów korpusu betonowego elementu (tożsamymi z wymiarami wewnętrznej strony deskowania lub formy użytych do wykonania elementu), wymiarów pojedynczych prętów zbrojeniowych i innych części stalowych wbudowanych w element (haki, kotwy, marki), rozmieszczenia w przedstawianym elemencie poszczególnych prętów zbrojenia i ewentualnych części wbudowanych.

28 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Rysunek roboczy konstrukcji betonowej.

29

30 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania zbrojenia siatkami zbrojeniowymi. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA RZUTY Arkusz siatki spajanej pokazany w rzucie (jeżeli jest wymagane, to kierunek prętów zbrojenia głównego można wskazać za pomocą kreski przecinającej przekątną)

31 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania zbrojenia siatkami zbrojeniowymi. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA JEDNAKOWE ARKUSZE SIATKI SPAJANEJ UŁOŻONE W SZEREGU: z pokazaniem pojedynczych siatek z pokazaniem całego zbrojenia utworzonego z siatek

32 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania zbrojenia siatkami zbrojeniowymi. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA SIATKA SPAJANA W PRZEKROJU: uproszczone przedstawienie za pomocą bardzo grubej linii punktowej przedstawienie w sposób typowy

33 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania zbrojenia siatkami zbrojeniowymi.

34 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania zbrojenia sprężającego. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA Pręt lub kabel sprężający (cięgno), bardzo gruba linia dwupunktowa Przekrój kabla w osłonie (linia gruba) Przekrój struny (linia gruba)

35 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania zbrojenia sprężającego. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA ZAKOTWIENIE: zakotwienie od strony czynnej (linia gruba), zakotwienie od strony biernej (linia gruba), widok czołowy zakotwienia (linia gruba).

36 KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu. Sposoby przedstawiania zbrojenia sprężającego. OPIS SPOSÓB PRZEDSTAWIANIA ŁĄCZNIKI: połączenie ruchome, połączenie nieruchome.

37 Belka sprężona kablobetonowa. KONSTRUKCJE BETONOWE PN-EN ISO 3766:2006 Rysunek budowlany. Uproszczony sposób przedstawiania zbrojenia betonu.

38 KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. Na rysunkach schematycznych (rzuty, przekroje i widoki) przedstawia się ogólny zarys konstrukcji z naniesionymi osiami zasadniczych elementów konstrukcyjnych i stężeń. Elementy konstrukcyjne oznacza się pojedynczą linią ciągłą grubą. Na rysunkach schematycznych nie przedstawia się połączeń pomiędzy elementami, a wymiarowanie ogranicza się do podania najważniejszych wymiarów, wymiarów osiowych i charakterystycznych poziomów. Na rysunkach hal należy ponadto pokazać usytuowanie suwnic i innych dźwigów, z podaniem ich zasadniczych parametrów.

39 KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. Rysunki schematyczne kratownic wymiaruje się dodatkowo wewnątrz figur (np. trójkątów), podając odległości między punktami przecięć osi prętów bezpośrednio nad tymi prętami.

40 KONSTRUKCJE METALOWE Na rysunkach zestawieniowych (montażowych) konstrukcji metalowych (rzuty, przekroje i widoki) należy wyodrębnić wszystkie elementy, zwymiarować ich wzajemne usytuowanie oraz określić rzędne wysokości poziomów wyróżniających się w konstrukcji. Rysunek powinien być wykonany na jednym arkuszu.

41 KONSTRUKCJE METALOWE Na rysunkach zestawieniowych przedstawia się wszystkie zespoły konstrukcyjne, takie jak: estakady suwnic, pomosty, ściany ryglowe, wiązary, stężenia ścienne i dachowe nadając im odpowiednie oznaczenia (np. W3 wiązar dachowy, S2 słup itp.), uzupełnione o numery obliczeń statycznych elementów.

42 KONSTRUKCJE METALOWE Elementy należy przedstawiać w sposób uproszczony, pomijając grubości środników i półek, rysując liniami ciągłymi grubymi rzuty elementów o znacznych wymiarach przekrojów poprzecznych z wyeksponowaniem jedynie ich linii brzegowych, a drobne profile zaznaczając pojedynczą bardzo grubą linią ciągłą lub przerywaną (np. stężenia).

43 KONSTRUKCJE METALOWE Uzupełnieniem rysunków zestawieniowych (montażowych) są rysunki szczegółów (połączeń montażowych). Na rysunkach w sposób jednoznaczny opisuje się sposoby łączenia elementów wysyłkowych na placu budowy, w tym długość i grubość spoin, rodzaje łączników itp.

44 KONSTRUKCJE METALOWE Rysunki robocze powinny przedstawiać wszystkie elementy konstrukcji obiektu za pomocą rzutów, przekrojów i szczegółów rysowanych w odpowiednich skalach, najczęściej 1:10 (wyjątkowo 1:5). Na jednym arkuszu rysunkowym powinny znajdować się informacje dotyczące jednego elementu wysyłkowego (np. rysunek stropu stalowego może składać się z rysunku belki, rysunku podciągu, rysunku słupa itd.) Rysunek kreśli się liniami ciągłymi grubym z zaczernieniem lub zakreskowaniem elementów w przekroju.

45 KONSTRUKCJE METALOWE Elementy wysyłkowe zestawia się według kolejności oznaczeń w wykazie elementów wysyłkowych. Wykaz musi zawierać wszystkie występujące na rysunku obiektu elementy. W razie małej ich liczby, wykaz umieszcza się nad tabliczką rysunkową, a gdy liczba elementów jest duża, to wykaz umieszcza się na oddzielnym arkuszu załączonym do odpowiedniego arkusza rysunkowego.

46 KONSTRUKCJE METALOWE Rysunki robocze powinny zawierać wszystkie pozycje składowe, nawiązane do głównych osi, poziomów, węzłów itd., z zastosowaniem odpowiedniej numeracji pozycji. Numerację pozycji, zwaną też pozycjonowaniem, należy stosować jednolitą dla całego projektu. Części (pozycje) elementów wysyłkowych oznacza się kolejnymi numerami umieszczonymi w kółkach o średnicy 8-10 mm. Oznaczenia pozycji elementu należy prowadzić kolejno i konsekwentnie dla całego obiektu. Gdy w jednym elemencie ta sama pozycja występuje kilka razy, to opisuje się ją tylko raz tam gdzie została zwymiarowana. W pozostałych miejscach umieszcza się kółko z numerem pozycji. Nie należy stosować tych samych numerów dla elementów, nawet w niewielkim stopniu różniących się od ciebie (np. liczbą lub rozstawem otworów). Można natomiast stosować cyfry z dodatkiem małej litery alfabetu (np. 3a).

47 KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. Poszczególne pozycje opisuje się, umieszczając nad linią odniesienia umowne oznaczenie określające kształt i wymiary wyrobu hutniczego. W razie potrzeby mogą być one uzupełnione długością po kresce oddzielającej (np. L100x100x ) lub pod linią odnośnika.

48 Umowne oznaczenia prętów. KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. RODZAJ ELEMENTU OZNACZENIE SYMBOL WYMIARY ZNACZENIE WYMIARÓW Przekrój okrągły pełny d Rura d x t Przekrój kwadratowy pełny b Przekrój kwadratowy zamknięty b x t

49 Umowne oznaczenia prętów. KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. RODZAJ ELEMENTU OZNACZENIE SYMBOL WYMIARY ZNACZENIE WYMIARÓW Przekrój prostokątny pełny (PŁASKOWNIK) b x h Przekrój prostokątny zamknięty b x h x t Przekrój sześciokątny pełny s Przekrój sześciokątny zamknięty s x t

50 Umowne oznaczenia prętów. KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. RODZAJ ELEMENTU OZNACZENIE SYMBOL WYMIARY ZNACZENIE WYMIARÓW Przekrój trójkątny pełny b Przekrój półokrągły pełny b x h

51 Umowne oznaczenia kształtowników. KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. RODZAJ ELEMENTU Kątownik OZNACZENIE SYMBOL LITERA WYMIARY L Teownik I – dwutwownik H – dwuteownik T I H Kształtowniki należy opisywać za pomocą ich katalogowych wyróżników wymiarowych, poprzedzonych odpowiednim symbolem np. L120x120x12 Ceownik U

52 Umowne oznaczenia kształtowników. KONSTRUKCJE METALOWE PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny. Przedstawienie uproszczone prętów i kształtowników. RODZAJ ELEMENTU Zetownik Szyna Kątownik łebkowy OZNACZENIE SYMBOL LITERA WYMIARY Z Kształtowniki należy opisywać za pomocą ich katalogowych wyróżników wymiarowych, poprzedzonych odpowiednim symbolem np. L120x120x12 Płaskownik łebkowy

53 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Na rysunkach roboczych podaje się dokładne wymiary elementów, rozmieszczenie i oznaczenia otworów, śrub, nitów, oznaczenia stanu powierzchni, stopnia obróbki i dopasowania oraz wszelkie uwagi i wyjaśnienia kierowane do wytwórców oraz na montaż.

54 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Wymiarowanie niektórych detali i elementów konstrukcyjnych podlega dodatkowym unormowaniom, np. ścięcia należy wymiarować tylko za pomocą wymiarów liniowych.

55 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Na rysunkach roboczych stosuje się najczęściej umowne przedstawienia otworów na łączniki. Symbolika uwzględnia miejsce wiercenia otworów i osadzania łączników. W WIDOKU Z GÓRY (w kierunku osi otworu)

56 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Na rysunkach roboczych stosuje się najczęściej umowne przedstawienia otworów na łączniki. Symbolika uwzględnia miejsce wiercenia otworów i osadzania łączników. W PRZEKROJU LUB WIDOKU Z BOKU (w kierunku prostopadłym do osi otworu)

57 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Wymiarowanie obejmuje położenie otworów względem linii środkowych (osi), a także odległości między brzegiem elementu a osiami otworów. Średnicę otworu opisuje się za pomocą linii odniesienia.

58 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Na rysunkach roboczych konstrukcji metalowych dominuje przedstawianie umowne połączenia na śruby i nity. Symbolika uwzględnia miejsce wiercenia otworów i osadzania łączników. W WIDOKU Z GÓRY (w kierunku osi otworu)

59 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Na rysunkach roboczych konstrukcji metalowych dominuje przedstawianie umowne połączenia na śruby i nity. Symbolika uwzględnia miejsce wiercenia otworów i osadzania łączników. W PRZEKROJU LUB WIDOKU Z BOKU (w kierunku prostopadłym do osi otworu)

60 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 5261:1994 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych. Niezależnie od sposobu przedstawiania, oznaczenia graficzne łącznika powinno być uzupełnione opisem określającym w przypadku śruby rodzaj gwintu, długość trzpienia oraz klasę jej właściwości mechanicznych (np. M16x80-4.8), a w przypadku nitu średnicę nitu i jego długość (np. Ø12×60). W przypadku grupy jednakowych łączników opis uzupełniający można odnieść do jednego skrajnego symbolu, poprzedzając go liczbą śrub lub nitów stanowiących grupę.

61 Oznaczenie spoiny składa się ze: strzałki linii odniesienia, półki linii odniesienia, linii identyfikacyjnej, znaku spoiny, wymiaru głównego, wymiaru wzdłużnego, oznaczeń uzupełniających. KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach.

62 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Półkę linii odniesienia zaleca się rysować równolegle do dolnego brzegu arkusza rysunkowego i należy ją połączyć ze strzałką linii odniesienia tak, aby tworzyły kąt o mierze równej od 0 do 90. Linię identyfikacyjną, która wraz z półką linii odniesienia identyfikuje stronę połączenia spawanego. Można ją rysować zarówno pod, jak i nad półką linii odniesienia. Linię identyfikacyjną można pomijać, jeżeli nie jest ona konieczna do jednoznacznego określenia położenia spoiny, a bezwzględnie należy pomijać w przypadku spoin symetrycznych. Znak spoiny jest umownym symbolem zależnym od kształtu spoiny i może się składać z pojedynczego znaku elementarnego lub kombinacji takich znaków, a w przypadku potrzeby dokładnego oznaczenia kształtu spoiny również znaków dodatkowych. Znak spoiny umieszcza się po stronie półki odniesienia, jeżeli lico spoiny jest od strony strzałki lub po stronie linii identyfikacyjnej, jeżeli lico spoiny jest po stronie przeciwnej.

63 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Znaki elementarne charakteryzujące wybrane spoiny. NAZWA SPOINY KSZTAŁT SPOINY ZNAK UMOWNY I Spoina czołowa V ½ V

64 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Znaki elementarne charakteryzujące wybrane spoiny. NAZWA SPOINY KSZTAŁT SPOINY ZNAK UMOWNY Y Spoina czołowa ½ Y U

65 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Znaki elementarne charakteryzujące wybrane spoiny. NAZWA SPOINY KSZTAŁT SPOINY ZNAK UMOWNY Spoina czołowa ½ U Spoina otworowa Spoina pachwinowa

66 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Wybrane kombinacje znaków elementarnych. NAZWA SPOINY KSZTAŁT SPOINY ZNAK UMOWNY Spoina X Spoina K Spoina 2U

67 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Znaki dodatkowe charakteryzują wybrane kształty powierzchni spoiny.

68 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Wymiar główny spoiny, odnosi się do jej przekroju poprzecznego, podaje się go po lewej stronie znaku spoiny. W przypadku spoin czołowych wymiar główny spoiny s, jest głębokością przetopienia, ale nie większą od grubości cieńszej z łączonych elementów. Można go pomijać w przypadku spoin czołowych z krawędziami przetopionym całkowicie.

69 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Wymiar główny spoiny, odnosi się do jej przekroju poprzecznego, podaje się go po lewej stronie znaku spoiny. Spoiny o przekroju trójkątnym (pachwinowe) można wymiarować, podając długość boku trójkąta lub jego wysokość, a w zależności od tego wartość wymiaru należy poprzedzać odpowiednią literą a lub z.

70 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Wymiar wzdłużny spoiny, podaje się po prawej stronie znaku spoiny. Brak wymiaru wskazuje, że spoina występuje na całej długości połączenia. Gdzie: l długość spoiny (e) odległość między sąsiednimi odcinkami spoiny n liczba odcinków spoiny OZNACZENIE:

71 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach. Oznaczenia uzupełniające, dotyczą spoin wykonywanych w miejscu montażu oraz spoin obwodowych.

72 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach.

73 KONSTRUKCJE METALOWE PN-ISO 2553:1997 Rysunek techniczny. Połączenia spawane, zgrzewane i lutowane. Umowne przedstawienie na rysunkach.

74 KONSTRUKCJE METALOWE Każdy element na rysunku roboczym opisuje się w oddzielnym wykazie materiałów z zachowaniem kolejności poszczególnych elementów wysyłkowych. Zestawienie powinno zawierać wymiary, masę i gatunek materiału. Wykaz należy opracować na formacie A4. Obliczając masę w wykazie stali profilowanej uwzględnia się dodatek: na spoiny równy 1,8% (dla konstrukcji całkowicie spawanych), na spoiny i łby nitów 3,0% (w konstrukcjach całkowicie nitowanych). Śruby wraz z podkładkami i nakrętkami zestawia się w wykazie materiałów przy właściwym elemencie wysyłkowym bez pozycjonowania. Śruby, nakrętki i podkładki niezależnie od umieszczenia w ogólnym wykazie materiałów zestawia się w odrębnym wykazie śrub. Nity również specyfikuje się w oddzielnych wykazach nitów, podając gatunek stali i kształt nitu.

75 Wykaz materiałów. KONSTRUKCJE METALOWE

76 Wykaz stali profilowanej. KONSTRUKCJE METALOWE

77 Wykaz śrub, podkładek i nakrętek. KONSTRUKCJE METALOWE

78 Wykaz nitów. KONSTRUKCJE METALOWE

79 KONSTRUKCJE DREWNIANE PN-B-01042:1999 Rysunek konstrukcyjny budowlany. Konstrukcje drewniane. Na rysunkach schematycznych ustrojów i konstrukcji drewnianych należy przedstawić tylko zasadnicze elementy konstrukcyjne oznaczając je symbolicznie na widokach i przekrojach grubymi liniami ciągłymi. Podaje się tylko zasadnicze wymiary obiektu i rozstawy zasadniczych elementów. Na rysunkach nie oznacza się łączników, a przedstawiając elementy drugorzędne (nakładki, przekładki) stosuje się linie na przekrojach podłużnych i widokach oraz kropki na przekrojach poprzecznych.

Rysunki hali o konstrukcji stalowej

Rysunki hali o konstrukcji stalowej

Wprowadzenie

Dokumentacja techniczna hali o konstrukcji stalowej w odniesieniu do jej czę­ści budowlanej zawiera: opis techniczny, obliczenia statyczno-wytrzymałościowe oraz część rysunkową projektu. Tematem tego rozdziału są rysunki budynku ha­lowego o konstrukcji stalowej.

Zasady sporządzania rysunków konstrukcji budowlanych są podane w PN-B–01040:1994 „Rysunek konstrukcyjny budowlany. Zasady ogólne” [83]. Zasa­dy sporządzania rysunków konstrukcji stalowych są zawarte w PN-64/B-01043 „Rysunek konstrukcyjny budowlany. Konstrukcje stalowe” [84]. W odniesieniu do rysunków roboczych elementów i szczegółów konstrukcji stalowych można się posługiwać dodatkowo międzynarodową normą uzupełniającą PN-ISO 5261 „Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych” z grudnia 1994 r. [85]. W wy­mienionych normach określono rodzaje rysunków, szczegółowe zasady przedsta­wiania i wymiarowania elementów w rzutach, widokach i przekrojach, podano oznaczenia graficzne wyrobów hutniczych, łączników, otworów na śruby i nity, przykłady wykazów materiałowych, kodowanie elementów itp.

W ogólnych zasadach wykonywania rysunków konstrukcji stalowych wyróż­niono rysunki schematyczne, robocze oraz zestawieniowe i montażowe.

Na etapie projektowym kształtowania ustroju nośnego obiektu sporządza się rysunki schematyczne. Są one prezentacją graficzną systemu konstrukcyjnego, którą wykorzystuje się w analizach statyczno-wyttzymałościowych oraz w trakcie sporządzania rysunków zestawieniowych. Do bezpośredniej realizacji budynku halowego służą rysunki robocze (warsztatowe) oraz zestawieniowe i montażowe. Na ich podstawie można w wytwórni konstrukcji stalowych wykonać elementy składowe ustroju, tzw. elementy wysyłkowe, połączyć je w podzespoły i układy na placu budowy oraz zmontować w całość konstrukcji obiektu budowlanego.

Elementem wysyłkowym nazywa się podzespół montażowy, tj. fragment kon­strukcji wykonany w wytwórni i dostarczony na budowę transportem drogowym, kolejowym lub wodnym. Przez zespół montażowy należy rozumieć fragment kon­strukcji przygotowany do montażu przez scalenie kilku podzespołów (elementów wysyłkowych) na placu budowy. Przestrzenna, wielkogabarytowa konstrukcja hali już w projekcie powinna być podzielona na elementy wysyłkowe, o wymiarach dogodnych do celów transportowych. Dokonując podziału ustroju nośnego hali, należy dążyć do tego, aby skomplikowane prace konstrukcyjne zostały wykonane w wytwórni, na budowie zaś odbywał się tylko montaż. Elementy wysyłkowe oznacza się symbolami literowo-cyfrowymi, np. słupy SI, S2, wiązary Wl, W2 itp. Gdy element konstrukcyjny składa się z kilku elementów wysyłkowych, wów­czas oznacza się je kodem utworzonym z liter łacińskich i dwóch cyfr arabskich. … zobacz całą notatkę

키워드에 대한 정보 rysunki techniczne konstrukcji stalowych

다음은 Bing에서 rysunki techniczne konstrukcji stalowych 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.

이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!

사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 EDU – TeWy #03 Czytanie rysunku konstrukcyjnego – proces technologiczny

• techniki wytwarzania
• technologia
• proces produkcyjny
• proces technologiczny
• proces obróbkowy
• obróbka
• uczelnie wyższe
• inżynier
• technolog
• rysunek konstrukcyjny
• czytanie rysunku konstrukcyjnego
• technologiczność konstrukcji
• dokładność wymiarów geometrycznych
• chropowatość powierzchni
• powierzchnie funkcjonalne
• powierzchnie nieobrabiane

EDU #- #TeWy ##03 #Czytanie #rysunku #konstrukcyjnego #- #proces #technologiczny

---

YouTube에서 rysunki techniczne konstrukcji stalowych 주제의 다른 동영상 보기

주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 EDU – TeWy #03 Czytanie rysunku konstrukcyjnego – proces technologiczny | rysunki techniczne konstrukcji stalowych, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.