당신은 주제를 찾고 있습니까 “jak obliczyć zachowek kalkulator – Jak sprawnie posługiwać się kalkulatorem na maturze!“? 다음 카테고리의 웹사이트 https://ppa.charoenmotorcycles.com 에서 귀하의 모든 질문에 답변해 드립니다: https://ppa.charoenmotorcycles.com/blog. 바로 아래에서 답을 찾을 수 있습니다. 작성자 Matura Matematyka 이(가) 작성한 기사에는 조회수 40,161회 및 좋아요 466개 개의 좋아요가 있습니다.
jak obliczyć zachowek kalkulator 주제에 대한 동영상 보기
여기에서 이 주제에 대한 비디오를 시청하십시오. 주의 깊게 살펴보고 읽고 있는 내용에 대한 피드백을 제공하세요!
d여기에서 Jak sprawnie posługiwać się kalkulatorem na maturze! – jak obliczyć zachowek kalkulator 주제에 대한 세부정보를 참조하세요
Kurs MatMatura: link
Facebook: link
Instagram: ling
✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎
Kurs MatMatura: link
Facebook: link
Instagram: ling
✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎✎
Lekcja
Wyciąganie przed nawias
Witam, dzisiaj pokażę Ci jak sprawnie posługiwać się kalkulatorem na maturze. Jest to bardzo przydatna umiejętność która przydaje się w wielu zadaniach, maturalnych i nie tylko.
jak obliczyć zachowek kalkulator 주제에 대한 자세한 내용은 여기를 참조하세요.
Kalkulator zachowku
W języku potocznym funkcjonuje wiele pojęć dotyczących dziedziczenia, które nie odpowiadają pojęciom prawnym takich jak: dziadkowizna, ojcowizna, dobra …
Source: zachowek.info
Date Published: 4/13/2021
View: 8257
Kalkulator zachowku – Trustree
Dane majątku zmarłego: wartość majątku (w złotych):. twój ustawowy udział w spadku: nie znasz swojego udziału w spadku? OBLICZ UDZIAŁ W NASZYM KALKULATORZE.
Source: trustree.pl
Date Published: 10/8/2021
View: 4721
Wysokość zachowku – jak obliczyć? – Zachowek
obliczenie substratu zachowku;; obliczenie konkretnej kwoty zachowku do zapłaty. 1. Udział w spadku. Pierwszym krokiem jest określenie udziału spadkowego …
Source: zachowek.org
Date Published: 12/3/2021
View: 6238
Jak obliczyć zachowek? – Spadek.info
Aby ustalić wartość zachowku należy obliczyć wartość spadku zgodnie z jego stanem z chwili śmierci spadkodawcy, następnie wartość tego …
Source: www.spadek.info
Date Published: 7/27/2022
View: 8573
Jak obliczyć wysokość zachowku? – e-prawnik.pl
Jak wyliczyć substrat zachowku? Ustalenie wysokości należnego zachowku. Prawo spadkowe wyposaża określone osoby (zstępnych, małżonka i w …
Source: e-prawnik.pl
Date Published: 3/5/2021
View: 3382
Jak obliczyć wysokość zachowku – krok po kroku – Łatwe Prawo
W poniższym artykule postaram się nieco przybliżyć Ci, drogi czytelniku, problematykę obliczania zachowku. Gwoli przypomnienia: roszczenie o …
Source: latweprawo.pl
Date Published: 5/13/2022
View: 223
Ile wynosi zachowek – przykłady – Adwokat Marlena Słupińska
Jak obliczyć zachowek gdy miały miejsce darowizny. Jak już wcześniej wspomniałam ustalając tzw. substrat zachowku do czystej wartości spadku …
Source: slupinska.eu
Date Published: 2/5/2021
View: 8336
Jak obliczyć zachowek? – Kancelaria Lexperiens
Wyliczając podstawę do obliczenia zachowku, należy odliczyć od niej długi, które wchodzą w skład masy spadkowej. Zachowek – ile lat po …
Source: lexperiens.pl
Date Published: 12/21/2021
View: 9154
JAK OBLICZYĆ ZACHOWEK ?
Jeżeli uprawnionym do zachowku jest dalszy zstępny spadkodawcy, zalicza się na należny mu zachowek także zapis windykacyjny oraz darowiznę …
Source: www.adamczykkancelaria.pl
Date Published: 9/15/2022
View: 6989
Darowizna a zachowek oraz przykład wyliczenia kwoty …
Jak te wysokość wyliczyć? Po pierwsze najważniejsze dla tego wpisu to świadomość, że przy obliczaniu zachowku bierze się pod uwagę darowizny, jakie poczynił …
Source: prawna.eu
Date Published: 8/30/2021
View: 2483
주제와 관련된 이미지 jak obliczyć zachowek kalkulator
주제와 관련된 더 많은 사진을 참조하십시오 Jak sprawnie posługiwać się kalkulatorem na maturze!. 댓글에서 더 많은 관련 이미지를 보거나 필요한 경우 더 많은 관련 기사를 볼 수 있습니다.
주제에 대한 기사 평가 jak obliczyć zachowek kalkulator
- Author: Matura Matematyka
- Views: 조회수 40,161회
- Likes: 좋아요 466개
- Date Published: 2017. 6. 21.
- Video Url link: https://www.youtube.com/watch?v=LaJHaLveQsI
Jak obliczyć zachowek przykład?
Zachowek jaki przysługuje spadkobiercom to kwota 37.500 zł (1/2*1/2*150.000 zł=37.500 zł). Jeżeli córka byłaby małoletnia to wysokość zachowku ulegnie zmianie, gdyż zmieniamy ułamek na 2/3. W takiej sytuacji zachowek będzie wynosił 50.000 zł (2/3*1/2*150.000 zł=50.000 zł).
Jak się oblicza wysokość zachowku?
Zasadą jest, że zachowek należy się w wysokości 1/2 udziału spadkowego, który powinien przysługiwać osobie uprawnionej do otrzymania zachowku. 2/3 udziału spadkowego należy się osobom małoletnim oraz osobom trwale niezdolnym do pracy.
Jak obliczyć wartość nieruchomości do zachowku?
Z reguły jest to połowa wartości udziału jaki przypadałby uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym, prościej – połowa z tego co uprawniony by dostał gdyby nie był pominięty w spadku.
Ile należy się zachowku po rodzicach?
Zachowek po rodzicach stanowi 1/2 wartości spadku, która przysługiwałaby spadkobiercy w przypadku dziedziczenia ustawowego (czyli gdyby nie istniał testament). Gdy spadkobiercą jest osoba niepełnoletnia lub trwale niezdolna do pracy, wysokość zachowku wzrasta do 2/3 tej wartości.
Co jest wliczane do zachowku?
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę. Ustalanie wartości darowizn i zapisów windykacyjnych doliczanych do spadku może mieć zasadnicze znaczenie dla wysokości zachowku.
Jaka może być wysokość zachowku?
Jaka jest wysokość zachowku? Zgodnie z art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego jeśli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jeśli zstępny uprawniony jest małoletni, to zstępnym, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy należy się 2/3 wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym.
Od czego zależy kwota zachowku?
Podstawą do wyliczenia zachowku jest wartość masy spadku. Jednak to nie wszystko, bardzo istotne są również darowizny poczynione przez spadkodawcę za życia. W zależności od tego kto jest obdarowany – może zarówno zwiększyć nominalną kwotę zachowku, jak również ją znacząco zmniejszyć lub nawet znieść.
Od czego zależy wysokość zachowku?
Wartość zachowku zależy od kilku czynników m.in. od ilości osób, które mogą domagać się zachowku, ale także wartości dokonanych za życia przez spadkodawcę darowizn, treści testamentu, a także sytuacji osobistej uprawnionych do zachowku.
Co zrobić by nie płacić zachowku?
Wydziedziczenie, czyli pozbawienie prawa do zachowku
Pierwsza i najbardziej oczywista sytuacja, kiedy nie trzeba płacić zachowku, wiąże się z wydziedziczeniem. Jeśli spadkodawca dokonał go skutecznie, takiej osobie nie należy się ani spadek, ani nawet zachowek. Wydziedziczenia można jednak dokonać tylko w testamencie.
Od jakiej daty liczy się zachowek?
Termin przedawnienia roszczenia o zachowek co jakiś czas jest modyfikowany, obecnie wynosi jednak 5 lat i liczony jest od ogłoszenia testamentu.
Jak obliczyć wartość starego domu?
Zwykle stosuje dwie metody: porównawczą lub dochodową. Ta druga pomaga określić szanse zarobku na danej nieruchomości. Tutaj należy pamiętać, że pośrednik nieruchomości pobiera prowizję od sprzedaży mieszkania. Wycena dokonywana przez rzeczoznawcę, czyli operat szacunkowy jest dokumentem urzędowym.
Ile za wycenę nieruchomości?
Zwykle widełki wynoszą 500-900 zł. Średni koszt wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę wynosi: za mieszkanie (nieruchomość lokalowa): 500-900 zł dom jednorodzinny: 600-1200 zł
Kiedy rodzeństwo nie ma prawa do zachowku?
Rodzeństwo spadkodawcy nie wlicza się do niego.
Interpretacja regulacji prawnej nie pozostawia w tym zakresie żadnych wątpliwości, bratu lub siostrze spadkodawcy nie przysługuje prawo do zachowku nawet w sytuacji, gdy łączyła ich bliska więź lub gdy sprawowali bezpośrednią opiekę nad zmarłym.
Czy muszę spłacić rodzeństwo?
Po śmierci rodziców brat może być zobowiązany do wypłaty Pani i drugiemu bratu zachowku, ale tylko wówczas, jeżeli gospodarstwo zostało mu przekazane umową darowizny. Wynika to z przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących dziedziczenia. Zgodnie z art.
Ile to jest 1 3 spadku?
Dzieci i małżonek spadkodawcy
Dziedziczą oni w częściach równych. Jednak ułamkowa część spadku przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4. Oznacza to, że jeśli mąż pozostawił po sobie żonę i dwoje dzieci, to wszyscy otrzymają po 1/3 spadku.
Co zrobić by nie płacić zachowku?
Wydziedziczenie, czyli pozbawienie prawa do zachowku
Pierwsza i najbardziej oczywista sytuacja, kiedy nie trzeba płacić zachowku, wiąże się z wydziedziczeniem. Jeśli spadkodawca dokonał go skutecznie, takiej osobie nie należy się ani spadek, ani nawet zachowek. Wydziedziczenia można jednak dokonać tylko w testamencie.
Od czego zależy wysokość zachowku?
Wartość zachowku zależy od kilku czynników m.in. od ilości osób, które mogą domagać się zachowku, ale także wartości dokonanych za życia przez spadkodawcę darowizn, treści testamentu, a także sytuacji osobistej uprawnionych do zachowku.
Po jakim czasie od darowizny nie należy się zachowek?
Jeśli darowizna została dokonana na co najmniej 10 lat przed otwarciem spadku, to nie uwzględnia się jej przy ustalaniu wysokości zachowku, a także obdarowany nie ponosi odpowiedzialności za roszczenie o uzupełnienie zachowku.
Jak przepisać dom bez prawa do zachowku?
Istnieją trzy sposoby przepisania majątku za życia na jedno z dzieci, są to: umowa darowizny, umowa dożywocia. oraz testament.
4 kroki do ustalenia ile zachowku się należy
Jak rozumieć wysokość zachowku?
Pojęcie wysokości zachowku może być rozumiane na dwa sposoby:
jako wysokość ułamka należnego w majątku spadkodawcy, jako konkretna kwota zachowku należnego do zapłaty (dobrowolnie lub na skutek wyroku sądu).
W tym miejscu przedstawię ten drugi sposób rozumienia wysokości zachowku. W innym artykule można znaleźć informacje o tym komu należy się wyższy zachowek.
Aby obliczyć wysokość zachowku (rozumianego jako wysokość kwoty należnej do zapłaty), należy dokonać kilku operacji szczegółowo uregulowanych w przepisach Kodeksu cywilnego. wysokość udziału w spadku
ustalenie wysokości udziału, który przysługiwałby (lub przysługuje) w spadku na skutek dziedziczenia ustawowego; ustalenie wysokość zachowku należnego dla danej kategorii osób (przyjęcie odpowiedniego ułamka – 1/2 albo 2/3); obliczenie substratu zachowku; obliczenie konkretnej kwoty zachowku do zapłaty.
1. Udział w spadku
Pierwszym krokiem jest określenie udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczenia wysokości zachowku. Na początku ustalamy udział, w którym uprawniony powinien być powołany do dziedziczenia ustawowego. Kolejność dziedziczenia określają przepisy kodeksu cywilnego.
W pierwszej kolejności do spadku z ustawy powołane są dzieci spadkodawcy oraz małżonek. Jeśli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział, który by mu przypadał przypada jego zstępnym.
W braku zstępnych spadkodawcy do dziedziczenia powołani są jego małżonek i rodzice. Jeśli nie ma małżonka cały spadek przypada rodzicom w częściach równych. Jeśli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, jego udział spadkowy przypadka rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeśli zaś rodzeństwo spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku jego udział spadkowy przypada jego zstępnym. Jeśli jednio z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, brak jest rodzeństwa oraz jego ich zstępnych, żyjący rodzic dziedziczy po połowie wraz z małżonkiem. Jeśli nie ma zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa ani ich zstępnych cały spadek przypada małżonkowi.
W braku wszystkich wcześniej wymienionych zstępnych oraz małżonka cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy w częściach równych. Zgodnie z przedstawionym powyżej schematem, jeśli którekolwiek z dziadków nie dożyło otwarcia spadku ich udział spadkowy przypada ich zstępnym. Jeśli wystąpiłby brak wszystkich wymienionych powyżej członków rodziny zmarłego do dziedziczenia spadku mogłyby dojść dzieci współmałżonka spadkodawcy.
W ostatniej kolejności w braku któregokolwiek ze wskazanych krewnych spadkodawcy spadek dziedziczy gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.
Uwzględnia się przy obliczaniu udziału spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.
2. Wysokość zachowku – 1/2 albo 2/3
Następnie, aby obliczyć wysokość zachowku należy pomnożyć:
udział spadkowy należny osobie uprawnionej do zachowku; przez
ułamek 1/2 lub 2/3 określający wysokość zachowku należący się danej kategorii osób.
Zasadą jest, że zachowek należy się w wysokości 1/2 udziału spadkowego, który powinien przysługiwać osobie uprawnionej do otrzymania zachowku. 2/3 udziału spadkowego należy się osobom małoletnim oraz osobom trwale niezdolnym do pracy.
3. Substrat zachowku
Kolejnym krokiem do ustalenia wysokości zachowku jest obliczenie substratu zachowku. Substrat zachowku jest wartością będącą podstawą do obliczenia konkretnej sumy wyrażającej należny uprawnionemu zachowek.
Aby ustalić ile wynosi substrat zachowku musimy:
określić tzw. „czystą wartość spadku”; doliczyć do niej wartość darowizn oraz zapisów windykacyjnych dokonanych przez spadkodawcę
Czysta wartość spadku
Czysta wartość spadku to różnica między:
stanem czynnym spadku, czyli wartością wszystkich praw należących do spadku, według ich stanu z chwili otwarcia spadku i cen z chwili orzekania o zachowku; oraz stanem biernym spadku, to jest sumą długów spadkowych, z pominięciem długów wynikających z zapisów zwykłych i poleceń.
Doliczenie zapisów i darowizn
Następnym krokiem do ustalenia wysokości zachowku jest doliczenie do czystej wartości spadku wartości zapisów windykacyjnych oraz darowizn dokonanych przez spadkodawcę. Należy mieć jednak na uwadze, że nie wszystkie zapisy oraz darowizny dokonane przez spadkodawcę będą podlegały doliczeniu do substratu zachowku.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się zapisów zwykłych oraz poleceń. Do substratu zachowku dolicza się wszystkie zapisy windykacyjne, oraz niektóre darowizny.
Wartość przedmiotu zapisu windykacyjnego na potrzeby ustalania wysokości zachowku jest obliczana według stanu z chwili otwarcia spadku, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku. Przy doliczeniu darowizn w trakcie ustalania wysokości zachowku stosuje się następujące zasady:
darowizny na rzecz osób będących spadkobiercami lub uprawnionymi do zachowku dolicza się do spadku bez względu na to, kiedy zostały uczynione;
nie dolicza się do spadku darowizn na rzecz innych osób niż, spadkobiercy i uprawnieni do zachowku, jeżeli zostały one uczynione przed więcej niż dziesięcioma laty, licząc wstecz od otwarcia spadku;
przy obliczaniu zachowku dla zstępnego (dziecka lub wnuka) nie dolicza się darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy jeszcze nie miał zstępnych, chyba, że darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego;
przy obliczaniu zachowku dla małżonka nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa;
nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych;
dla zasady doliczania darowizn nie ma znaczenia, że w chwili otwarcia spadku przedmiot darowizny już nie istnieje lub że wyszedł z majątku obdarowanego.
4. Kwota zachowku do zapłaty
Ostatnią operacją prowadzącą do obliczenia wysokości zachowku jest pomnożenie:
substratu zachowku, ułamkową wysokość zachowku należną dla danej grupy osób (odpowiednio ½ lub 2/3).
Otrzymany wynik będzie stanowił rzeczywistą wysokość zachowku osoby uprawnionej do jego otrzymania. Zachowek obliczamy na podstawie wartości spadku ustalonej według cen z daty orzekania o roszczeniach z tego tytułu.
Ile wynosi zachowek – przykłady
W poniższym artykule wyjaśnię Ci jak liczyć zachowek. Posłużę się przystępnymi przykładami. Zapraszam do przeczytania artykułu „Ile wynosi zachowek – przykłady”.
Pamiętaj, że jeśli walczysz o spadek lub chcesz uregulować sprawy spadkowe po zmarłej osobie, to możesz skorzystać z moich usług. Doradzam klientom z całej Polski, w tym w formie porad online oraz porad telefonicznych. Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą ( Adwokat Sprawy Spadkowe ) oraz do kontaktu.
Imię i nazwisko
Numer telefonu
Krótki opis sprawy
Δ
Czym jest zachowek i komu przysługuje
Zachowek to instytucja prawa spadkowego, która chroni najbliższych krewnych spadkodawcy na wypadek, gdyby zostali pominięci w testamencie, albo gdyby spadkodawca za życia rozporządził znaczną częścią swojego majątku w formie darowizn na rzecz innych osób. Zachowek wówczas umożliwia otrzymanie części spadku, którą spadkobierca otrzymałby przy dziedziczeniu ustawowym.
Prawo do zachowku przysługuje zstępnym (dzieciom, wnukom, prawnukom), małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Jednakże nie przysługuje on tym wszystkim osobom jednocześnie, wpływ na uprawnienie do zachowku ma kolejność dziedziczenia. Jeżeli spadkodawca miał dzieci oraz był w związku małżeńskim, to jego rodzice nie mogą żądać zapłaty zachowku, gdyż nie są ustawowymi spadkobiercami – zgodnie z kolejnością dziedziczenia w pierwszej kolejności dziedziczą małżonek oraz dzieci spadkodawcy.
Przykład nr 1
Zmarł pan Jan, który miał syna, córkę oraz żonę. W testamencie cały swój majątek przepisał na żonę, całkowicie pomijając swoje dzieci. W takiej sytuacji prawo do zachowku przysługuje jego dzieciom. Jeżeli jednak pan Jan nie miałby dzieci, to z roszczeniem o zapłatę zachowku mogliby wystąpić jego rodzice, gdyż są oni jego spadkobiercami w dalszej kolejności.
Zasady obliczania zachowku
Obliczenie zachowku nie jest skomplikowanym działaniem matematycznym. Należy ustalić tzw. substrat zachowku, czyli wyliczyć czystą wartość spadku i powiększyć ją o ewentualne darowizny i zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę. Czysta wartość spadku to nic innego jak wartość spadku pomniejszona o długi spadkowe.
Następnie substrat zachowku należy pomnożyć przez udział spadkowy oraz ułamek 1/2 (w przypadku osób trwale niezdolnych do pracy lub małoletnich ułamek wynosi 2/3). Można to przedstawić w postaci następującego wzoru:
zachowek = 1/2 * udział spadkowy * substrat zachowku
Przykład nr 2
Przykładowo wartość spadku wynosi 200.000 zł, długi spadkowe wynoszą 50.000 zł. Spadkodawca nie dokonał żadnych darowizn ani zapisów windykacyjnych. Spadkobiercami ustawowymi był małżonek oraz dorosła córka, zatem udziały spadkowe wynoszą 1/2. Zachowek jaki przysługuje spadkobiercom to kwota 37.500 zł (1/2*1/2*150.000 zł=37.500 zł). Jeżeli córka byłaby małoletnia to wysokość zachowku ulegnie zmianie, gdyż zmieniamy ułamek na 2/3. W takiej sytuacji zachowek będzie wynosił 50.000 zł (2/3*1/2*150.000 zł=50.000 zł).
Jak obliczyć zachowek gdy miały miejsce darowizny
Jak już wcześniej wspomniałam ustalając tzw. substrat zachowku do czystej wartości spadku dolicza się dokonane przed spadkodawcę darowizny. Jednakże trzeba mieć na uwadze, iż nie każda darowizna będzie podlegała zaliczeniu na poczet zachowku.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych. Nie będziemy zatem doliczać podarowanego w prezencie zegarka, czy kolczyków. Wyłączone są również darowizny dokonane przed więcej niż dziesięciu laty (licząc wstecz od śmierci spadkodawcy) na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
Przykład nr 3
Spadkodawca podarował 11 lat temu swojemu przyjacielowi samochód. Wartość samochodu nie może zostać doliczona do spadku – przyjaciel nie jest spadkobiercą, ani osobą uprawnioną do zachowku. Jeżeli jednak samochód został podarowany synowi to bez względu na czas dokonania darowizny będzie ona podlegała zaliczeniu.
W sytuacji, gdy obliczamy zachowek należny dziecku nie doliczamy darowizn dokonanych przed jego narodzinami, chyba że darowizna miała miejsce na mniej niż 300 dni przed urodzeniem się dziecka. Natomiast przy zachowku dla małżonka nie uwzględniamy darowizn uczynionych przez spadkodawcę przed ślubem.
Wartość darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku. Najlepiej to zobrazować na poniższym przykładzie.
Przykład nr 4
Pan Jan 5 lat temu kupił córce mieszkanie w stanie deweloperskim za cenę 200.000 zł. Córka mieszkanie w pełni wykończyła. Po 5 latach pan Jan zmarł, a ceny mieszkań deweloperskich poszły w górę i obecnie są warte 300.000 zł. Obliczając wartość darowizny nie bierzemy pod uwagę aktualnego stanu mieszkania, które jest już wykończone i warte 450.000 zł, ale stan deweloperski, jednakże nie po cenie sprzed 5 lat, ale po aktualnej cenie, czyli 300.000 zł.
Obliczanie substratu zachowku
Aby obliczyć substrat zachowku ponownie posłużymy się powyższym przykładzie o panu Janie i podarowanym mieszkaniu w stanie deweloperskim.
Przykład nr 4 – kontynuacja
Ile będzie zatem wynosił substrat zachowku, jeżeli pan Jan pozostawił spadek o wartości 50.000 zł i miał długi na kwotę 10.000 zł? Czysta wartość spadku wyniesie kwotę 40.000 zł, do niej doliczamy darowiznę dokonaną przez pana Jana na rzecz córki o wartości 300.000 zł (według ceny z chwili ustalania zachowku). Substrat zachowku wyniesie 340.000 zł. W takiej sytuacji pan Jan rozdysponował większą częścią majątku, zatem jego żona może domagać się uzupełnienia zachowku, gdyż ze spadku otrzyma jedynie kwotę 25.000 zł (połowa spadku). Zachowek żony wyniesie kwotę 85.000 zł, zatem żona może domagać się od córki jego uzupełnienia w kwocie 60.000 zł.
Przykłady liczenia zachowku
Proces liczenia zachowku najlepiej przedstawić na przykładach. One najczęściej w najlepszy sposób odzwierciedlają sytuację i umożliwiają zrozumieć dane zagadnienie w przystępny sposób. Poniżej zaprezentuję kilka przykładów, dzięki którym zrozumiesz jak liczy się zachowek.
Ile wynosi zachowek – przykłady po rodzicach (ojcu/matce)?
Wysokość zachowku po rodzicach będzie między innymi zależeć od liczby posiadanego rodzeństwa oraz od tego, czy rodzic w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim. Zmienia się wówczas udział spadkowy, który wpływa na wysokość zachowku. Poniżej przedstawiam przykłady jak zmienia się wysokość zachowku w zależności od liczebności członków najbliższej rodziny. Założyłam stałą wartość substratu zachowku w kwocie 200.000 zł.
Przykład nr 5
Jesteś jedynakiem, a Twoi rodzice do śmierci ojca byli małżeństwem. Razem z mamą jesteście spadkobiercami, każdy ma udział spadkowy 1/2. Twój zachowek wynosi kwotę 50.000 zł (1/2*1/2*200.000 zł=50.000 zł).
Przykład nr 6
Masz siostrę oraz brata, Twoi rodzice do śmierci ojca byli małżonkami. Spadkobiercą jesteś Ty, rodzeństwo oraz mama, każdy ma udział spadkowy 1/4. Twój zachowek wynosi kwotę 25.000 zł (1/2*1/4*200.000 zł = 25.000 zł).
Przykład nr 7
Masz siostrę oraz brata, Twoi rodzice rozwiedli się. Spadkobiercą jesteś Ty oraz rodzeństwo, każdy ma udział spadkowy 1/3. Twój zachowek wynosi kwotę ok. 33.333 zł (1/2*1/3*200.000 zł=33.333 zł).
Ile wynosi zachowek – przykłady po dziadku lub babci (dla wnuka)?
Wnuk będzie uprawniony do zachowku, jeżeli jego rodzic (dziecko zmarłej babci lub dziadka) z różnych względów został wyłączony od dziedziczenia, np. zmarł przed dziadkami, odrzucił spadek. Wówczas udział spadkowy rodzica przechodzi na jego dziecko. Jeżeli dzieci jest więcej to udział ten podlega stosownemu podziałowi, i każdy z wnuków otrzymuje mniejszą część spadku, co wpływa na wysokość ewentualnego zachowku.
Przykład nr 8
Przykładowo pan Jan miał żonę, córkę, syna oraz troje wnuków (dzieci syna). Syn zmarł przed panem Janem, zatem uprawnionymi do zachowku będą żona, córka oraz wnuki. Aby obliczyć zachowek wnuków trzeba ustalić ich udział spadkowy. Ich ojciec dziedziczyłby spadek w udziale 1/3, zatem ten ułamek trzeba podzielić przez liczbę jego dzieci. Dzieci było troje, zatem każdy z nich ma udział spadkowy 1/9. Gdyby syn miał tylko jedno dziecko to udział spadkowy 1/3 w całości przeszedłby na jedynaka.
Obliczmy zatem zachowek dla wnuków. Tak jak poprzednio załóżmy wartość substratu zachowku w kwocie 200.000 zł. Załóżmy, że dwoje wnuków jest dorosłych, a najmłodszy wnuk jest niepełnoletni. Dorosłe wnuki otrzymają zachowek w kwocie 11.111 zł każdy (1/2*1/9*200.000 zł), zaś zachowek najmłodszego wnuka wyniesie 14.815 zł (2/3*1/9*200.000 zł) – pamiętaj, że dla osób małoletnich substrat zachowku mnożymy razy ułamek 2/3, a nie 1/2.
Ile wynosi zachowek – przykłady po dzieciach (synu lub córce)
Rodzic będzie uprawniony do zachowku po swoim dziecku, tylko jeżeli nie miało ono własnych dzieci. Trzeba pamiętać, że w pierwszej kolejności zawsze dziedziczą małżonek oraz zstępni (dzieci, wnuki). Rodzice dochodzą do dziedziczenia dopiero, jeżeli zstępnych nie było. W sytuacji, gdy dziecko było w związku małżeńskim rodzice muszą podzielić się połową spadku razem z małżonkiem córki lub syna. Małżonek, który dziedziczy wspólnie z teściami zawsze otrzymuje połowę spadku po zmarłym mężu/żonie. Druga połowa dzielona jest pomiędzy rodziców i każdy z nich ma udział spadkowy 1/4.
Przykład nr 9
Przy ponownym założeniu substratu zachowku w kwocie 200.000 zł, rodzic z tytułu zachowku otrzyma kwotę 25.000 zł (1/2*1/4*200.000 zł). Czy jeżeli rodzic posiada trwałą niezdolność do pracy może liczyć na większy zachowek? Tak, otrzyma wtedy kwotę 33.333 zł – przy trwałej niezdolności do pracy substrat zachowku mnożymy razy ułamek 2/3.
Przeanalizujmy jeszcze następujący przykład.
Przykład nr 10
Pan Jan i pani Anna mają córkę, która jest niezamężna i bezdzietna. Po śmierci córki okazało się, że sporządziła ona testament, w którym cały spadek o wartości 200.000 zł przepisała swojej matce. Córka nie miała długów, nie podarowała też nikomu żadnej darowizny. Pan Jan domaga się zapłaty zachowku. Ile otrzyma? 50.000 zł (1/2*1/2*200.000 zł). W tej sytuacji jedynymi spadkobiercami ustawowymi byli rodzice, i każdemu z nich należałaby się połowa spadku.
Ile wynosi zachowek po śmierci męża lub żony?
Małżonek dziedziczy wspólnie z dziećmi albo rodzicami swojego zmarłego małżonka, a także z rodzeństwem, jeżeli rodzice nie żyją bądź zstępnymi rodzeństwa, jeżeli dochodzi do dziedziczenia w dalszej kolejności. Jego udział spadkowy w przypadku dziedziczenia wspólnie z dziećmi nie może wynieść mniej niż 1/4, natomiast w przypadku dziedziczenia wspólnie z teściami (albo rodzeństwem) otrzymuje połowę spadku. Małżonek dziedziczy spadek w całości tylko w sytuacji, gdy wymienieni krewni nie dochodzą do dziedziczenia.
W każdym razie małżonek zawsze będzie uprawnionym do zachowku, chyba że pomiędzy nim a zmarłym małżonkiem była orzeczona separacja albo zmarły małżonek złożył pozew o rozwód z winy swojego małżonka i jego roszczenie było uzasadnione. Wtedy małżonek zostaje pozbawiony prawa do zachowku.
W zależności od tego z kim małżonek będzie współdziedziczyć spadek, inna będzie wysokość należnego mu zachowku. Wpływ na to ma zmiana udziału spadkowego. Poniżej zamieszczam przykłady, które zobrazują tę zmianę. Założyłam stałą wartość substratu zachowku w kwocie 200.000 zł.
Przykład nr 11
Pan Jan miał dwie córki, syna i żonę. W testamencie cały spadek przepisał na swoje dzieci. Żona ma prawo do zachowku w kwocie 25.000 zł (1/2*1/4*200.000 zł = 25.000 zł). Czy wysokość zachowku ulegnie zmianie, gdy zmodyfikujemy liczebność dzieci i dodamy jeszcze jedno dziecko? Nie ulegnie zmianie, gdyż małżonek nie może mieć udziału mniejszego niż 1/4, a w przypadku czwórki dzieci trzeba by zmniejszyć udział do 1/5. W takim razie małżonek ma udział 1/4, a każde z dzieci ma udział 3/16. Wysokość zachowku ulegnie natomiast zmianie, jeżeli pomniejszymy liczbę dzieci, np. do dwóch. Wtedy każdy ma udział spadkowy 1/3, zatem zachowek małżonka wynosi 33.333 zł.
Przykład nr 12
Pan Jan miał żonę, był bezdzietny. Cały spadek przepisał swojemu siostrzeńcowi. Ile wyniesie zachowek dla żony? 50.000 zł (1/2*1/2*200.000 zł = 50.000 zł). W zależności od tego czy, spadek będą również dziedziczyć rodzice, czy rodzeństwo pana Jana to wysokość zachowku nie ulegnie zmianie, gdyż małżonkowi przysługuje połowa spadku.
Ile wynosi zachowek dla rodzeństwa?
Zachowek nie przysługuje rodzeństwu. Siostra lub brat nie są bowiem wskazani w Kodeksie cywilnym jako osoby, którzy mają prawo do zachowku. Pozwól, że też posłużę się przykładem.
Przykład nr 13
Załóżmy teraz sytuację, że pan Jan był żonaty, nie miał dzieci, miał siostrę, a jego rodzice zmarli na kilka lat przed jego śmiercią. W testamencie zapisał wszystko swojemu siostrzeńcowi. Kto jest uprawniony do zachowku? Wyłącznie żona pana Jana. Pomimo tego, że gdyby nie testament siostra byłaby spadkobiercą ustawowym, to nie należy ona do kręgu spadkobierców uprawnionych do zachowku. Z żądaniem zachowku mogą wystąpić wyłącznie zstępni (dzieci, wnuki), małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Uprawnienie to nie wykracza poza ten krąg i trzeba się go ściśle trzymać.
Dziękuję za przeczytanie artykułu „Ile wynosi zachowek – przykłady”. Być może zainteresują Cię także inne artykuły na moim blogu.
Potrzebujesz pomocy adwokata? Walczysz o zachowek
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
Zapraszam na moją stronę główną – Adwokat Poznań.
W trudnych sprawach spadkowych działam w CAŁEJ POLSCE!
Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Pamiętaj, że walka o zachowek to poważna sprawa, dlatego warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: [email protected]
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
Komentarze:
4 kroki do ustalenia ile zachowku się należy
Jak rozumieć wysokość zachowku?
Pojęcie wysokości zachowku może być rozumiane na dwa sposoby:
jako wysokość ułamka należnego w majątku spadkodawcy, jako konkretna kwota zachowku należnego do zapłaty (dobrowolnie lub na skutek wyroku sądu).
W tym miejscu przedstawię ten drugi sposób rozumienia wysokości zachowku. W innym artykule można znaleźć informacje o tym komu należy się wyższy zachowek.
Aby obliczyć wysokość zachowku (rozumianego jako wysokość kwoty należnej do zapłaty), należy dokonać kilku operacji szczegółowo uregulowanych w przepisach Kodeksu cywilnego. wysokość udziału w spadku
ustalenie wysokości udziału, który przysługiwałby (lub przysługuje) w spadku na skutek dziedziczenia ustawowego; ustalenie wysokość zachowku należnego dla danej kategorii osób (przyjęcie odpowiedniego ułamka – 1/2 albo 2/3); obliczenie substratu zachowku; obliczenie konkretnej kwoty zachowku do zapłaty.
1. Udział w spadku
Pierwszym krokiem jest określenie udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczenia wysokości zachowku. Na początku ustalamy udział, w którym uprawniony powinien być powołany do dziedziczenia ustawowego. Kolejność dziedziczenia określają przepisy kodeksu cywilnego.
W pierwszej kolejności do spadku z ustawy powołane są dzieci spadkodawcy oraz małżonek. Jeśli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział, który by mu przypadał przypada jego zstępnym.
W braku zstępnych spadkodawcy do dziedziczenia powołani są jego małżonek i rodzice. Jeśli nie ma małżonka cały spadek przypada rodzicom w częściach równych. Jeśli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, jego udział spadkowy przypadka rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeśli zaś rodzeństwo spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku jego udział spadkowy przypada jego zstępnym. Jeśli jednio z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, brak jest rodzeństwa oraz jego ich zstępnych, żyjący rodzic dziedziczy po połowie wraz z małżonkiem. Jeśli nie ma zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa ani ich zstępnych cały spadek przypada małżonkowi.
W braku wszystkich wcześniej wymienionych zstępnych oraz małżonka cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy w częściach równych. Zgodnie z przedstawionym powyżej schematem, jeśli którekolwiek z dziadków nie dożyło otwarcia spadku ich udział spadkowy przypada ich zstępnym. Jeśli wystąpiłby brak wszystkich wymienionych powyżej członków rodziny zmarłego do dziedziczenia spadku mogłyby dojść dzieci współmałżonka spadkodawcy.
W ostatniej kolejności w braku któregokolwiek ze wskazanych krewnych spadkodawcy spadek dziedziczy gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.
Uwzględnia się przy obliczaniu udziału spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenia albo zostali wydziedziczeni.
2. Wysokość zachowku – 1/2 albo 2/3
Następnie, aby obliczyć wysokość zachowku należy pomnożyć:
udział spadkowy należny osobie uprawnionej do zachowku; przez
ułamek 1/2 lub 2/3 określający wysokość zachowku należący się danej kategorii osób.
Zasadą jest, że zachowek należy się w wysokości 1/2 udziału spadkowego, który powinien przysługiwać osobie uprawnionej do otrzymania zachowku. 2/3 udziału spadkowego należy się osobom małoletnim oraz osobom trwale niezdolnym do pracy.
3. Substrat zachowku
Kolejnym krokiem do ustalenia wysokości zachowku jest obliczenie substratu zachowku. Substrat zachowku jest wartością będącą podstawą do obliczenia konkretnej sumy wyrażającej należny uprawnionemu zachowek.
Aby ustalić ile wynosi substrat zachowku musimy:
określić tzw. „czystą wartość spadku”; doliczyć do niej wartość darowizn oraz zapisów windykacyjnych dokonanych przez spadkodawcę
Czysta wartość spadku
Czysta wartość spadku to różnica między:
stanem czynnym spadku, czyli wartością wszystkich praw należących do spadku, według ich stanu z chwili otwarcia spadku i cen z chwili orzekania o zachowku; oraz stanem biernym spadku, to jest sumą długów spadkowych, z pominięciem długów wynikających z zapisów zwykłych i poleceń.
Doliczenie zapisów i darowizn
Następnym krokiem do ustalenia wysokości zachowku jest doliczenie do czystej wartości spadku wartości zapisów windykacyjnych oraz darowizn dokonanych przez spadkodawcę. Należy mieć jednak na uwadze, że nie wszystkie zapisy oraz darowizny dokonane przez spadkodawcę będą podlegały doliczeniu do substratu zachowku.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się zapisów zwykłych oraz poleceń. Do substratu zachowku dolicza się wszystkie zapisy windykacyjne, oraz niektóre darowizny.
Wartość przedmiotu zapisu windykacyjnego na potrzeby ustalania wysokości zachowku jest obliczana według stanu z chwili otwarcia spadku, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku. Przy doliczeniu darowizn w trakcie ustalania wysokości zachowku stosuje się następujące zasady:
darowizny na rzecz osób będących spadkobiercami lub uprawnionymi do zachowku dolicza się do spadku bez względu na to, kiedy zostały uczynione;
nie dolicza się do spadku darowizn na rzecz innych osób niż, spadkobiercy i uprawnieni do zachowku, jeżeli zostały one uczynione przed więcej niż dziesięcioma laty, licząc wstecz od otwarcia spadku;
przy obliczaniu zachowku dla zstępnego (dziecka lub wnuka) nie dolicza się darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy jeszcze nie miał zstępnych, chyba, że darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego;
przy obliczaniu zachowku dla małżonka nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa;
nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych;
dla zasady doliczania darowizn nie ma znaczenia, że w chwili otwarcia spadku przedmiot darowizny już nie istnieje lub że wyszedł z majątku obdarowanego.
4. Kwota zachowku do zapłaty
Ostatnią operacją prowadzącą do obliczenia wysokości zachowku jest pomnożenie:
substratu zachowku, ułamkową wysokość zachowku należną dla danej grupy osób (odpowiednio ½ lub 2/3).
Otrzymany wynik będzie stanowił rzeczywistą wysokość zachowku osoby uprawnionej do jego otrzymania. Zachowek obliczamy na podstawie wartości spadku ustalonej według cen z daty orzekania o roszczeniach z tego tytułu.
Zachowek po rodzicach. Co to jest, ile wynosi i komu przysługuje?
Pomagajmy Ukrainie – Ty też możesz pomóc
Mimo że sporządzając testament, spadkobiercą można uczynić dowolnie wybraną osobę, przepisy gwarantują prawo do części majątku najbliższej rodzinie zmarłego.
Co to jest zachowek i komu przysługuje?
Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, której celem jest materialne zabezpieczenie najbliższej rodziny spadkodawcy. Mówiąc najprościej, nawet jeżeli zmarły przepisał cały swój majątek komuś innemu, nie zostanie ona “z niczym”.
Zgodnie z art. 991 par. 2. Prawa spadkowego “jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia”.
Reklama
Kto może starać się o zachowek? Zgodnie z aktualnymi przepisami przysługuje on zstępnym spadkodawcy – czyli jego dzieciom, wnukom, prawnukom – rodzicom oraz małżonkowi. Są to osoby, które byłyby powołane do spadku, gdyby zmarły nie sporządził testamentu.
Prawo spadkowe ma jednak wyższość nad zapisami testamentu, więc nawet jeśli ostatnia wola zmarłego była inna, w świetle polskiego prawa część majątku należy się najbliższej rodzinie.
Ile wynosi zachowek po rodzicach?
Zachowek po rodzicach stanowi 1/2 wartości spadku, która przysługiwałaby spadkobiercy w przypadku dziedziczenia ustawowego (czyli gdyby nie istniał testament). Gdy spadkobiercą jest osoba niepełnoletnia lub trwale niezdolna do pracy, wysokość zachowku wzrasta do 2/3 tej wartości.
Zachowek po rodzicach. Jakie formalności?
Jeśli w czasie postępowania spadkowego najbliższa rodzina zmarłego została pominięta, należy złożyć w sądzie pozew o zachowek. Konieczne jest dołączenie do niego uzasadnienia oraz przedstawienie wartości spadku i obliczenie wysokości przysługującego zachowku.
Osoba ubiegająca się o zachowek musi się również liczyć z koniecznością wniesienia opłaty sądowej. Stanowi ona 5 proc. wartości przedmiotu sporu.
Osoby uprawnione do zachowku zaliczają się do tzw. zerowej grupy podatkowej, co oznacza, że są zwolnieniu z podatku od otrzymanego spadku . Aby jednak tak się stało, konieczne jest zgłoszenie tego faktu w urzędzie skarbowym.
W przeciwnym razie zostaną oni potraktowani tak, jak spadkobiercy z pierwszej grupy podatkowej i zobowiązaniu do uregulowania opłat. Ich wysokość uzależniona jest od wartości spadku. Jeśli nie przekracza ona 10 278 zł, będzie to 3 proc. Po przekroczeniu tego progu wysokość podatku od spadku wynosi 5 proc. (do kwoty 20 556 zł) lub 7 proc. (powyżej 20 556 zł).
Jeśli jednak wszystkie formalności zostaną dopełnione, spadkobierca nie musi płacić podatku od przysługującego mu zachowku.
Czytaj również:
Obostrzenia zniesione. Lekarze obawiają się ostatniego symbolu pandemii
Ceny gazu spadają. Będzie więcej LNG z USA?
Zatonął ponad 200 lat temu. Niezwykły wrak odnaleziony!
Zobacz także:
Jak obliczyć zachowek?
Mama przekazała mnie oraz dwojgu mojego rodzeństwa mieszkanie w testamencie. Jeden z naszych braci zmarł na długo przed śmiercią mamy, osierocając syna. Czy przysługuje mu zachowek ? A jeżeli tak, jak go obliczyć i jakie kroki prawne syn zmarłego powinien podjąć, aby się o niego skutecznie upomnieć?
Prawo wnuka do zachowku po babci
Kwestia zachowku została uregulowana w przepisach art. 991-1011 Kodeksu cywilnego (K.c.).
Zachowek jest to część spadku należna najbliższym zmarłego niezależnie od tego, kto został przez niego powołany do spadku w testamencie. Ustanowienie prawa do zachowku opiera się na założeniu, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swoim najbliższym.
W praktyce zachowek może być egzekwowany wtedy, gdy zmarły pozostawił testament, w którym albo w ogóle pominął osoby najbliższe, albo zapisał im zbyt małą część majątku. Problem zachowku nie istnieje, gdy osoby do niego uprawnione otrzymają w spadku po zmarłym lub w formie darowizny część majątku równą lub wyższą od tej, jaka należałaby się im z racji zachowku.
Kto i w jakich częściach dziedziczy?
Zgodnie z art. 991 K.c.: „zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek)”.
W przedstawionej sprawie syn Pana zmarłego brata (jako jego zstępny), który nic nie otrzymał w testamencie, jest uprawniony do żądania zapłaty zachowku od spadkobierców testamentowych, czyli Pana i Pana rodzeństwa, jego interesy są bowiem chronione przez wyżej wymienione przypisy prawa.
Roszczenie o zachowek
Co do zasady roszczenie o zachowek należy wytoczyć przeciwko spadkobiercy i domagać się zapłaty określonej kwoty pieniężnej, zależnej oczywiście od wartości przysługującego udziału spadkowego.
Według art. 1007 K.c. roszczenie o zachowek wygasa po pięciu latach od chwili ogłoszenia testamentu.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego punktem odniesienia przy obliczaniu stanu czynnego spadku dla potrzeb ustalenia wysokości należnego zachowku może być jedynie chwila otwarcia spadku, będąca chwilą śmierci spadkodawcy (art. 922 § 1, art. 924 i 925 K.c.).
Oszacowanie wartości spadku
Dlatego, żeby dowiedzieć się, jakiej wysokości zachowek będzie przysługiwał synowi spadkodawcy, należy najpierw oszacować wartość spadku zgodnie z jego stanem (składnikami, wierzytelnościami oraz długami) z chwili śmierci spadkodawcy, następnie wyliczyć jego wartość po aktualnych cenach (cenach spełnienia roszczenia o zapłatę zachowku) i dopiero na końcu – ułamkową wartość tego spadku, stanowiącą zachowek.
Nie ma ustawowego obowiązku dokonywania obliczenia wartości składników majątku spadku i zachowku przez rzeczoznawcę – można zrobić to samodzielnie. W razie jakiegokolwiek sporu pomiędzy spadkobiercami a osobami uprawnionymi do zachowku co do jego wysokości niezbędne może się jednak okazać przeprowadzenie postępowania sądowego, w którym sąd może posiłkować się wiedzą biegłego – wówczas on wycenia wartość spadku i należnego zachowku.
Jak obliczyć wysokość zachowku?
Aby ustalić wysokość należnego synowi zmarłego brata zachowku, należy obliczyć wartość aktywów spadku pozostawionego przez Pana mamę. W tym celu należy zsumować wartość przedmiotów spadkowych pozostawionych przez zmarłą oraz odjąć od tej kwoty pasywa spadku (długi spadkowe). Do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy.
Przykładowy sposób obliczenia zachowku:
Wartość spadku ustaloną dla potrzeb obliczenia zachowku mnożymy przez udział danego spadkobiercy wynikający z dziedziczenia ustawowego oraz przez ułamek należnego zachowku, a od wyniku odejmujemy darowizny dla uprawnionego do zachowku. W ten sposób otrzymujemy wartość zachowku.
Dla celów wyliczenia zachowku należy przyjąć sytuację taką, jakby nie został sporządzony testament na rzecz Państwa.
Wówczas spadek po Pana mamie dziedziczyliby Pan, Pana rodzeństwo i syn zmarłego brata, każdy po 1/4. Należny zatem synowi zmarłego zachowek będzie wynosił 1/8 wartości spadku (1/2 x 1/4) lub 1/6 (2/3 x 1/4) – jeśli w chwili śmierci mamy jej wnuk był trwale niezdolny do pracy lub nieletni.
Jeśli syn zmarłego brata wystąpi do Państwa z wezwaniem o zapłatę zachowku w ciągu 5 lat od dnia ogłoszenia testamentu, to radziłabym Państwu dobrowolnie zapłacić zachowek. W sytuacji, gdy Państwo nie porozumieją się co do wysokości zachowku, sprawa zapewne trafi do sądu, a co za tym idzie – mogą Państwo zostać obciążeni dodatkowymi kosztami, strona bowiem, która przegra sprawę, ponosi koszty procesu.
Jak obliczyć wysokość zachowku?
Prawo spadkowe wyposaża określone osoby (zstępnych, małżonka i w zasadzie rodziców spadkodawcy) w instrument, umożliwiający uzyskanie należnej im części spadku w sytuacji, gdy testator rozrządził swoim mieniem z pominięciem tychże osób. Instrumentem tym jest roszczenie z tytułu zachowku, tzn. roszczenie przeciwko spadkobiercom o zapłatę określonej sumy pieniężnej. O tym, jak wysoka ma być to suma, decyduje wiele czynników, które zostaną poniżej scharakteryzowane.
Istnieje wiele sposobów obliczania wysokości zachowku, w tym miejscu zostanie zaprezentowany najpopularniejszy. By ustalić rozmiar należnego zachowku, dokonać należy następujących czynności:
określić krąg spadkobierców, którzy doszliby do spadku, gdyby miało miejsce dziedziczenie ustawowe (przy uwzględnieniu pewnych odmienności); wyznaczyć udział spadkowy; wyliczyć substrat zachowku; na podstawie dokonanych operacji ustalić wysokość zachowku.
W celu zobrazowania trudnej tematyki obliczania wysokości zachowku, warto posłużyć się konkretnym przykładem, który ułatwi także zrozumienie omawianej materii; oto on:
Spadkodawca A rozrządził w drodze testamentu całym swym majątkiem na rzecz synów H (odrzucił spadek) i J (został uznany za niegodnego) oraz M, sąsiada, z którym żył w doskonałych stosunkach. Pominął przy tym małżonka B, małoletnie córki C i D, synów E, F i trwale niezdolnego do pracy G, a także brata K oraz ojca L.
Kto jest uprawniony do zachowku?
Spośród wymienionej grupy krewnych spadkodawcy A nie wszyscy są uprawnieni do zachowku. Prawo spadkowe przewiduje uprawnienie z tytułu zachowku jedynie dla zstępnych i małżonka spadkodawcy, a także dla jego rodziców, jeśli byliby powołani do spadku z ustawy. Od razu więc widać, iż K z pewnością nie może liczyć na zachowek. A czy ojcu L należy się coś ze spadku? Otóż nie, gdyż w przypadku dziedziczenia ustawowego nie doszedłby do spadku, gdyż wyprzedziliby go zarówno zstępni (C, D, E, F, G, H i J), jak i małżonek B. Zatem pod uwagę przy wyznaczaniu wysokości zachowku należy brać pod uwagę jedynie osoby: B, C, D, E, F, G, H i J.
Jak określić krąg spadkobierców na potrzeby obliczenia wysokości zachowku?
Punktem wyjścia jest wskazanie osób, które dziedziczyłyby, gdyby spadkodawca nie zostawił testamentu (a więc w oparciu o system wyznaczony w ustawie). Tym samym krąg spadkobierców ograniczyłby się do zstępnych zmarłego (poza H i J) oraz jego małżonka (patrz: moduł dotyczący zasad dziedziczenia ustawowego) Osoby te dziedziczyłyby w następujących wysokościach: B – 1/4 spadku, C, D, E, F i G – po 3/20 (zakładamy bowiem, że H i J nie pozostawili zstępnych). W odniesieniu jednak do ustalania wysokości zachowku zastosowanie znajduje zasada, w myśl której przy ustalaniu udziału spadkowego, stanowiącego podstawę obliczenia zachowku, uwzględnia się także spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili, natomiast nie uwzględnia się spadkobierców, którzy zrzekli się dziedziczenie albo zostali wydziedziczeni. A zatem należy wziąć pod uwagę także H i J. W konsekwencji spadek zostanie podzielony nie między sześć osób, ale między osiem. Ucierpią na tym najbardziej zstępni, gdyż to ich części zostaną pomniejszone (małżonek bowiem zawsze dziedziczy co najmniej 1/4 spadku). Poszczególne osoby otrzymają zatem spadek w następujących częściach: B – 1/4, C, D, E, F i G – po 3/28 (gdyż pozostałe 3/4 spadku podzielono pomiędzy siedmiu, a nie pięciu zstępnych).
Pamiętać należy, iż powyższe wyliczenia ma charakter czysto rachunkowy, nie oznacza zaś, że konkretna osoba otrzyma tak wyliczoną część spadku. Obliczenie to dokonywane jest na użytek wyznaczenia wysokości zachowku, podczas gdy spadek w całości przypadnie M, skoro dwaj zstępni nie doszli do spadku. Co więcej, to właśnie przeciwko spadkobiercy, czyli M, osoby uprawnione do otrzymania zachowku będę kierować swoje roszczenia.
Jeśli określiliśmy już krąg uprawnionych, przejść możemy do wyznaczania udziału spadkowego.
Jak wyznaczyć udział spadkowy?
Udział spadkowy jest iloczynem dwóch wartości: udziału, który przypadłby spadkobiercy, gdyby dziedziczył z ustawy, oraz określonego przez ustawę mnożnika. Mnożnik ten co do zasady wynosi 1/2 udziału, który spadkobierca otrzymałby w wyniku dziedziczenia ustawowego. W drodze wyjątku mnożnik określony został na poziomie 2/3, a to dla sytuacji, gdy:
uprawniony z tytułu zachowku jest trwale niezdolny do pracy; uprawniony z tytułu zachowku zstępny jest małoletni.
W rezultacie udziały spadkowe uprawnionych będą się od siebie różnić, a ich wysokość będzie następująca: B – 1/4 x 1/2 = 1/8; C i D – 3/28 x 2/3 = po 1/14 każda; E i F – 3/28 x 1/2 = po 3/56 każdy; G – 3/28 x 2/3 = 1/14.
Jak wyliczyć substrat zachowku?
Substrat zachowku stanowi sumę czystej wartości spadku oraz określonych darowizn, dokonanych przez spadkodawcę.
Czysta wartość spadku jest różnicą między aktywami spadku a jego pasywami, czyli długami obciążającymi spadek. W skład długów nie wchodzą jednak zobowiązania wynikające z zapisów lub poleceń, jak również długi z tytułu zachowków. Przyjmijmy na użytek tej charakterystyki, iż czysta wartość spadku wynosi 500 tys.
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów Kodeksu cywilnego, darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.
Do tak wyznaczonej czystej wartości spadku doliczyć należy więc np. darowizny, jakie spadkodawca dokonał na rzecz zarówno spadkobierców, jak i uprawnionych do zachowku, a także innych osób. Zasadniczo zatem dolicza się wszystkie dokonane darowizny, z wyjątkiem jednak kilku ich kategorii; nie dolicza się zatem:
drobnych darowizn zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych (chodzi tu zwłaszcza o prezenty imieninowe itp.); darowizn dokonanych na rzecz osób nie będących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku, jeśli darowizn tych dokonano przed więcej niż dziesięciu laty (licząc od dnia otwarcia spadku). Jeśli dokonano ich wcześniej, oczywiście podlegają doliczeniu do czystej wartości spadku. Podobnie darowizny dokonane na rzecz albo spadkobierców, albo uprawnionych do zachowku – zawsze ulegają zaliczeniu. w przypadku obliczania wysokości zachowku dla zstępnego – nie dolicza się darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, gdy nie miał zstępnych (nie dotyczy to darowizn dokonanych na trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego). Oczywiście jako że zachowek oblicza się indywidualnie dla każdego uprawnionego, toteż doliczenie darowizny w konkretnym przypadku będzie zależało od tego, kiedy zstępny przyszedł na świat (w przypadku kilku zstępnych może być tak, że jedne darowizny zaliczy się wszystkim, inne tylko niektórym z nich). w przypadku obliczania wysokości zachowku dla małżonka nie dolicza się darowizn, których spadkodawca dokonał przed zawarciem z nim małżeństwa.
By uzupełnić przykład, przyjmijmy, że A dokonał następujących darowizn: na rok przed śmiercią na rzecz K darował 100tys.; na rzecz dzieci z pierwszego małżeństwa, tj. E, F i G darował przed zawarciem małżeństwa z B po 28tys.; natomiast po urodzeniu się C i D z małżeństwa z B darował na rzecz B 240tys.
Wobec powyższego substrat zachowku dla B wynosi 840tys. (500tys.+100tys.+240tys.), podobnie substrat dla C i D. Z kolei substrat dla E, F i G wynosi 924tys.(3 x 28tys.+500tys.+100tys.+240tys.).
Ustalenie wysokości należnego zachowku
Znając już wysokość udziału spadkowego oraz wysokość substratu zachowku, można swobodnie obliczyć wysokość należnego zachowku. By to uczynić, należy pomnożyć udział spadkowy przez substrat zachowku, otrzymany wynik jest właśnie należnym zachowkiem. Tak więc zachowek dla B wyniesie 105tys. (840tys. x 1/8); dla C i D – po 60tys. każda (840tys. x 1/14); dla E i F – po 49,5tys. każdy (924tys. x 3/56); dla G – 66tys. (924tys. x 1/14).
Pamiętać jednak należy, iż darowizna dokonana przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku (podobnie jak zapis windykacyjny) zalicza się na należny mu zachowek. Oznacza to w rzeczywistości pomniejszenie należnego zachowku o otrzymane darowizny. W naszym przypadku B nie będzie miał roszczenia do M, gdyż darowizna uczyniona na jego rzecz znacznie przekracza wysokość zachowku. Natomiast zachowki E, F i G zostaną pomniejszone o darowane każdemu z nich 28tys. i tylko o różnicę będą mogli występować do M. Bez zmian zaś pozostanie sytuacja C i D, gdyż one nie otrzymały żadnej darowizny od spadkodawcy.
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku. Wartość przedmiotu zapisu windykacyjnego oblicza się według stanu z chwili otwarcia spadku, a według cen z chwili ustalania zachowku.
Pamiętaj, że:
Wysokość należnego zachowku liczy się oddzielnie dla każdego uprawnionego.
Wpływ na wysokość zachowku ma wiele czynników, dlatego osoby nawet blisko spokrewnione mogą otrzymać zachowek w różnych wysokościach.
Podstawa prawna:
Jak obliczyć wysokość zachowku – krok po kroku
W poniższym artykule postaram się nieco przybliżyć Ci, drogi czytelniku, problematykę obliczania zachowku.
Gwoli przypomnienia: roszczenie o zachowek stanowi roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej. Aby ustalić jej wysokość, musisz podjąć pięć prostych kroków:
Krok 1. Ustal krąg spadkobierców , którzy dziedziczyliby zgodnie z ustawą razem z Tobą. Problematykę tę szerzej rozwija artykuł „Kto jest spadkobiercą czyli kolejność dziedziczenia”, do którego lektury zachęcam.
Krok 2. Wylicz udział spadkowy, który by Ci przypadał przy dziedziczeniu ustawowym . Ustalenie udziału spadkowego stanowi podstawę do obliczenia zachowku. Przy obliczaniu zachowku nie należy wykluczać spadkobierców niegodnych oraz spadkobierców, którzy spadek odrzucili. Podobnie dzieje się w przypadku zstępnych osób, które zostały wydziedziczone przez spadkodawcę i zstępnych tych, którzy zrzekli się dziedziczenia tylko co do samego siebie – im również przysługuje prawo do zachowku.
Krok 3. Określ wysokość należnego zachowku . Co do zasady należy się on w wysokości ½ udziału spadkowego osoby uprawnionej do zachowku. Jednak jeżeli uprawnionym jest osoba stale niezdolna do pracy albo zstępnym uprawnionym jest małoletni – należna wysokość zachowku wynosi 2/3 wartości udziału spadkowego. Przykład: A(spadkodawca) wskazał w testamencie jednego spadkobiercę – D. D jest synem A. A miał także żonę (B) i małoletnie dziecko (C), których nie uwzględnił w testamencie. Roszczenie o zachowek B i C będą kierować do D. Udział spadkowy zgodnie z art. 931 par. 1. KC wynosi kolejno: 1/3 dla D, 1/3 dla B i 1/3 dla C (bowiem w myśl tego przepisu dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek dziedziczą w częściach równych). Wysokość zachowku w przypadku B będzie wynosić 1/6 (1/2 * 1/3 = 1/6), natomiast w przypadku C: 2/6 (1/3 *2/3 = 2/6).
Krok 4. Wylicz substrat zachowku . Na substrat zachowku składa się czysta wartość spadku (tj. różnica między aktywami, a długami spadkowymi à nie wlicza się do nich jednak zapisów zwykłych i poleceń!) powiększona o wartość podlegających doliczeniu darowizn i zapisów windykacyjnych dokonanych przez spadkodawcę. Substrat zachowku = (Czysta wartość spadku = aktywa – długi spadkowe) + darowizny + zapisy windykacyjne Musisz pamiętać, że nie każda darowizna powiększa wartość spadku! Do tej kategorii ustawa zalicza: wszelkie drobne darowizny, zwyczajowo przyjęte w danych stosunkach (np. prezenty urodzinowe dla bliskich, świąteczne etc.);
darowizny dokonane przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku; darowizny na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
darowizny uczynione w czasie, gdy spadkodawca nie miał zstępnych, gdy uprawnionym do zachowku jest zstępny, oraz
darowizny dokonane przed zawarciem małżeństwa, gdy uprawnionym do zachowku jest małżonek spadkodawcy. Zarówno zapis windykacyjny, jak i darowizna dokonane na rzecz osoby uprawnionej do zachowku przez spadkodawcę, wlicza się na należny zachowek. Ich wartość zaś oblicza się według stanu z chwili otwarcia spadku w przypadku zapisu, a dokonania przy darowiźnie, według cen z chwili ustalania zachowku.
Ile wynosi zachowek – przykłady
W poniższym artykule wyjaśnię Ci jak liczyć zachowek. Posłużę się przystępnymi przykładami. Zapraszam do przeczytania artykułu „Ile wynosi zachowek – przykłady”.
Pamiętaj, że jeśli walczysz o spadek lub chcesz uregulować sprawy spadkowe po zmarłej osobie, to możesz skorzystać z moich usług. Doradzam klientom z całej Polski, w tym w formie porad online oraz porad telefonicznych. Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą ( Adwokat Sprawy Spadkowe ) oraz do kontaktu.
Imię i nazwisko
Numer telefonu
Krótki opis sprawy
Δ
Czym jest zachowek i komu przysługuje
Zachowek to instytucja prawa spadkowego, która chroni najbliższych krewnych spadkodawcy na wypadek, gdyby zostali pominięci w testamencie, albo gdyby spadkodawca za życia rozporządził znaczną częścią swojego majątku w formie darowizn na rzecz innych osób. Zachowek wówczas umożliwia otrzymanie części spadku, którą spadkobierca otrzymałby przy dziedziczeniu ustawowym.
Prawo do zachowku przysługuje zstępnym (dzieciom, wnukom, prawnukom), małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Jednakże nie przysługuje on tym wszystkim osobom jednocześnie, wpływ na uprawnienie do zachowku ma kolejność dziedziczenia. Jeżeli spadkodawca miał dzieci oraz był w związku małżeńskim, to jego rodzice nie mogą żądać zapłaty zachowku, gdyż nie są ustawowymi spadkobiercami – zgodnie z kolejnością dziedziczenia w pierwszej kolejności dziedziczą małżonek oraz dzieci spadkodawcy.
Przykład nr 1
Zmarł pan Jan, który miał syna, córkę oraz żonę. W testamencie cały swój majątek przepisał na żonę, całkowicie pomijając swoje dzieci. W takiej sytuacji prawo do zachowku przysługuje jego dzieciom. Jeżeli jednak pan Jan nie miałby dzieci, to z roszczeniem o zapłatę zachowku mogliby wystąpić jego rodzice, gdyż są oni jego spadkobiercami w dalszej kolejności.
Zasady obliczania zachowku
Obliczenie zachowku nie jest skomplikowanym działaniem matematycznym. Należy ustalić tzw. substrat zachowku, czyli wyliczyć czystą wartość spadku i powiększyć ją o ewentualne darowizny i zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę. Czysta wartość spadku to nic innego jak wartość spadku pomniejszona o długi spadkowe.
Następnie substrat zachowku należy pomnożyć przez udział spadkowy oraz ułamek 1/2 (w przypadku osób trwale niezdolnych do pracy lub małoletnich ułamek wynosi 2/3). Można to przedstawić w postaci następującego wzoru:
zachowek = 1/2 * udział spadkowy * substrat zachowku
Przykład nr 2
Przykładowo wartość spadku wynosi 200.000 zł, długi spadkowe wynoszą 50.000 zł. Spadkodawca nie dokonał żadnych darowizn ani zapisów windykacyjnych. Spadkobiercami ustawowymi był małżonek oraz dorosła córka, zatem udziały spadkowe wynoszą 1/2. Zachowek jaki przysługuje spadkobiercom to kwota 37.500 zł (1/2*1/2*150.000 zł=37.500 zł). Jeżeli córka byłaby małoletnia to wysokość zachowku ulegnie zmianie, gdyż zmieniamy ułamek na 2/3. W takiej sytuacji zachowek będzie wynosił 50.000 zł (2/3*1/2*150.000 zł=50.000 zł).
Jak obliczyć zachowek gdy miały miejsce darowizny
Jak już wcześniej wspomniałam ustalając tzw. substrat zachowku do czystej wartości spadku dolicza się dokonane przed spadkodawcę darowizny. Jednakże trzeba mieć na uwadze, iż nie każda darowizna będzie podlegała zaliczeniu na poczet zachowku.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych. Nie będziemy zatem doliczać podarowanego w prezencie zegarka, czy kolczyków. Wyłączone są również darowizny dokonane przed więcej niż dziesięciu laty (licząc wstecz od śmierci spadkodawcy) na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku.
Przykład nr 3
Spadkodawca podarował 11 lat temu swojemu przyjacielowi samochód. Wartość samochodu nie może zostać doliczona do spadku – przyjaciel nie jest spadkobiercą, ani osobą uprawnioną do zachowku. Jeżeli jednak samochód został podarowany synowi to bez względu na czas dokonania darowizny będzie ona podlegała zaliczeniu.
W sytuacji, gdy obliczamy zachowek należny dziecku nie doliczamy darowizn dokonanych przed jego narodzinami, chyba że darowizna miała miejsce na mniej niż 300 dni przed urodzeniem się dziecka. Natomiast przy zachowku dla małżonka nie uwzględniamy darowizn uczynionych przez spadkodawcę przed ślubem.
Wartość darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalania zachowku. Najlepiej to zobrazować na poniższym przykładzie.
Przykład nr 4
Pan Jan 5 lat temu kupił córce mieszkanie w stanie deweloperskim za cenę 200.000 zł. Córka mieszkanie w pełni wykończyła. Po 5 latach pan Jan zmarł, a ceny mieszkań deweloperskich poszły w górę i obecnie są warte 300.000 zł. Obliczając wartość darowizny nie bierzemy pod uwagę aktualnego stanu mieszkania, które jest już wykończone i warte 450.000 zł, ale stan deweloperski, jednakże nie po cenie sprzed 5 lat, ale po aktualnej cenie, czyli 300.000 zł.
Obliczanie substratu zachowku
Aby obliczyć substrat zachowku ponownie posłużymy się powyższym przykładzie o panu Janie i podarowanym mieszkaniu w stanie deweloperskim.
Przykład nr 4 – kontynuacja
Ile będzie zatem wynosił substrat zachowku, jeżeli pan Jan pozostawił spadek o wartości 50.000 zł i miał długi na kwotę 10.000 zł? Czysta wartość spadku wyniesie kwotę 40.000 zł, do niej doliczamy darowiznę dokonaną przez pana Jana na rzecz córki o wartości 300.000 zł (według ceny z chwili ustalania zachowku). Substrat zachowku wyniesie 340.000 zł. W takiej sytuacji pan Jan rozdysponował większą częścią majątku, zatem jego żona może domagać się uzupełnienia zachowku, gdyż ze spadku otrzyma jedynie kwotę 25.000 zł (połowa spadku). Zachowek żony wyniesie kwotę 85.000 zł, zatem żona może domagać się od córki jego uzupełnienia w kwocie 60.000 zł.
Przykłady liczenia zachowku
Proces liczenia zachowku najlepiej przedstawić na przykładach. One najczęściej w najlepszy sposób odzwierciedlają sytuację i umożliwiają zrozumieć dane zagadnienie w przystępny sposób. Poniżej zaprezentuję kilka przykładów, dzięki którym zrozumiesz jak liczy się zachowek.
Ile wynosi zachowek – przykłady po rodzicach (ojcu/matce)?
Wysokość zachowku po rodzicach będzie między innymi zależeć od liczby posiadanego rodzeństwa oraz od tego, czy rodzic w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim. Zmienia się wówczas udział spadkowy, który wpływa na wysokość zachowku. Poniżej przedstawiam przykłady jak zmienia się wysokość zachowku w zależności od liczebności członków najbliższej rodziny. Założyłam stałą wartość substratu zachowku w kwocie 200.000 zł.
Przykład nr 5
Jesteś jedynakiem, a Twoi rodzice do śmierci ojca byli małżeństwem. Razem z mamą jesteście spadkobiercami, każdy ma udział spadkowy 1/2. Twój zachowek wynosi kwotę 50.000 zł (1/2*1/2*200.000 zł=50.000 zł).
Przykład nr 6
Masz siostrę oraz brata, Twoi rodzice do śmierci ojca byli małżonkami. Spadkobiercą jesteś Ty, rodzeństwo oraz mama, każdy ma udział spadkowy 1/4. Twój zachowek wynosi kwotę 25.000 zł (1/2*1/4*200.000 zł = 25.000 zł).
Przykład nr 7
Masz siostrę oraz brata, Twoi rodzice rozwiedli się. Spadkobiercą jesteś Ty oraz rodzeństwo, każdy ma udział spadkowy 1/3. Twój zachowek wynosi kwotę ok. 33.333 zł (1/2*1/3*200.000 zł=33.333 zł).
Ile wynosi zachowek – przykłady po dziadku lub babci (dla wnuka)?
Wnuk będzie uprawniony do zachowku, jeżeli jego rodzic (dziecko zmarłej babci lub dziadka) z różnych względów został wyłączony od dziedziczenia, np. zmarł przed dziadkami, odrzucił spadek. Wówczas udział spadkowy rodzica przechodzi na jego dziecko. Jeżeli dzieci jest więcej to udział ten podlega stosownemu podziałowi, i każdy z wnuków otrzymuje mniejszą część spadku, co wpływa na wysokość ewentualnego zachowku.
Przykład nr 8
Przykładowo pan Jan miał żonę, córkę, syna oraz troje wnuków (dzieci syna). Syn zmarł przed panem Janem, zatem uprawnionymi do zachowku będą żona, córka oraz wnuki. Aby obliczyć zachowek wnuków trzeba ustalić ich udział spadkowy. Ich ojciec dziedziczyłby spadek w udziale 1/3, zatem ten ułamek trzeba podzielić przez liczbę jego dzieci. Dzieci było troje, zatem każdy z nich ma udział spadkowy 1/9. Gdyby syn miał tylko jedno dziecko to udział spadkowy 1/3 w całości przeszedłby na jedynaka.
Obliczmy zatem zachowek dla wnuków. Tak jak poprzednio załóżmy wartość substratu zachowku w kwocie 200.000 zł. Załóżmy, że dwoje wnuków jest dorosłych, a najmłodszy wnuk jest niepełnoletni. Dorosłe wnuki otrzymają zachowek w kwocie 11.111 zł każdy (1/2*1/9*200.000 zł), zaś zachowek najmłodszego wnuka wyniesie 14.815 zł (2/3*1/9*200.000 zł) – pamiętaj, że dla osób małoletnich substrat zachowku mnożymy razy ułamek 2/3, a nie 1/2.
Ile wynosi zachowek – przykłady po dzieciach (synu lub córce)
Rodzic będzie uprawniony do zachowku po swoim dziecku, tylko jeżeli nie miało ono własnych dzieci. Trzeba pamiętać, że w pierwszej kolejności zawsze dziedziczą małżonek oraz zstępni (dzieci, wnuki). Rodzice dochodzą do dziedziczenia dopiero, jeżeli zstępnych nie było. W sytuacji, gdy dziecko było w związku małżeńskim rodzice muszą podzielić się połową spadku razem z małżonkiem córki lub syna. Małżonek, który dziedziczy wspólnie z teściami zawsze otrzymuje połowę spadku po zmarłym mężu/żonie. Druga połowa dzielona jest pomiędzy rodziców i każdy z nich ma udział spadkowy 1/4.
Przykład nr 9
Przy ponownym założeniu substratu zachowku w kwocie 200.000 zł, rodzic z tytułu zachowku otrzyma kwotę 25.000 zł (1/2*1/4*200.000 zł). Czy jeżeli rodzic posiada trwałą niezdolność do pracy może liczyć na większy zachowek? Tak, otrzyma wtedy kwotę 33.333 zł – przy trwałej niezdolności do pracy substrat zachowku mnożymy razy ułamek 2/3.
Przeanalizujmy jeszcze następujący przykład.
Przykład nr 10
Pan Jan i pani Anna mają córkę, która jest niezamężna i bezdzietna. Po śmierci córki okazało się, że sporządziła ona testament, w którym cały spadek o wartości 200.000 zł przepisała swojej matce. Córka nie miała długów, nie podarowała też nikomu żadnej darowizny. Pan Jan domaga się zapłaty zachowku. Ile otrzyma? 50.000 zł (1/2*1/2*200.000 zł). W tej sytuacji jedynymi spadkobiercami ustawowymi byli rodzice, i każdemu z nich należałaby się połowa spadku.
Ile wynosi zachowek po śmierci męża lub żony?
Małżonek dziedziczy wspólnie z dziećmi albo rodzicami swojego zmarłego małżonka, a także z rodzeństwem, jeżeli rodzice nie żyją bądź zstępnymi rodzeństwa, jeżeli dochodzi do dziedziczenia w dalszej kolejności. Jego udział spadkowy w przypadku dziedziczenia wspólnie z dziećmi nie może wynieść mniej niż 1/4, natomiast w przypadku dziedziczenia wspólnie z teściami (albo rodzeństwem) otrzymuje połowę spadku. Małżonek dziedziczy spadek w całości tylko w sytuacji, gdy wymienieni krewni nie dochodzą do dziedziczenia.
W każdym razie małżonek zawsze będzie uprawnionym do zachowku, chyba że pomiędzy nim a zmarłym małżonkiem była orzeczona separacja albo zmarły małżonek złożył pozew o rozwód z winy swojego małżonka i jego roszczenie było uzasadnione. Wtedy małżonek zostaje pozbawiony prawa do zachowku.
W zależności od tego z kim małżonek będzie współdziedziczyć spadek, inna będzie wysokość należnego mu zachowku. Wpływ na to ma zmiana udziału spadkowego. Poniżej zamieszczam przykłady, które zobrazują tę zmianę. Założyłam stałą wartość substratu zachowku w kwocie 200.000 zł.
Przykład nr 11
Pan Jan miał dwie córki, syna i żonę. W testamencie cały spadek przepisał na swoje dzieci. Żona ma prawo do zachowku w kwocie 25.000 zł (1/2*1/4*200.000 zł = 25.000 zł). Czy wysokość zachowku ulegnie zmianie, gdy zmodyfikujemy liczebność dzieci i dodamy jeszcze jedno dziecko? Nie ulegnie zmianie, gdyż małżonek nie może mieć udziału mniejszego niż 1/4, a w przypadku czwórki dzieci trzeba by zmniejszyć udział do 1/5. W takim razie małżonek ma udział 1/4, a każde z dzieci ma udział 3/16. Wysokość zachowku ulegnie natomiast zmianie, jeżeli pomniejszymy liczbę dzieci, np. do dwóch. Wtedy każdy ma udział spadkowy 1/3, zatem zachowek małżonka wynosi 33.333 zł.
Przykład nr 12
Pan Jan miał żonę, był bezdzietny. Cały spadek przepisał swojemu siostrzeńcowi. Ile wyniesie zachowek dla żony? 50.000 zł (1/2*1/2*200.000 zł = 50.000 zł). W zależności od tego czy, spadek będą również dziedziczyć rodzice, czy rodzeństwo pana Jana to wysokość zachowku nie ulegnie zmianie, gdyż małżonkowi przysługuje połowa spadku.
Ile wynosi zachowek dla rodzeństwa?
Zachowek nie przysługuje rodzeństwu. Siostra lub brat nie są bowiem wskazani w Kodeksie cywilnym jako osoby, którzy mają prawo do zachowku. Pozwól, że też posłużę się przykładem.
Przykład nr 13
Załóżmy teraz sytuację, że pan Jan był żonaty, nie miał dzieci, miał siostrę, a jego rodzice zmarli na kilka lat przed jego śmiercią. W testamencie zapisał wszystko swojemu siostrzeńcowi. Kto jest uprawniony do zachowku? Wyłącznie żona pana Jana. Pomimo tego, że gdyby nie testament siostra byłaby spadkobiercą ustawowym, to nie należy ona do kręgu spadkobierców uprawnionych do zachowku. Z żądaniem zachowku mogą wystąpić wyłącznie zstępni (dzieci, wnuki), małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Uprawnienie to nie wykracza poza ten krąg i trzeba się go ściśle trzymać.
Dziękuję za przeczytanie artykułu „Ile wynosi zachowek – przykłady”. Być może zainteresują Cię także inne artykuły na moim blogu.
Potrzebujesz pomocy adwokata? Walczysz o zachowek
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
Zapraszam na moją stronę główną – Adwokat Poznań.
W trudnych sprawach spadkowych działam w CAŁEJ POLSCE!
Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Pamiętaj, że walka o zachowek to poważna sprawa, dlatego warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: [email protected]
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
Komentarze:
Jak obliczyć zachowek?
Ogólną zasadą, która przyświeca prawu spadkowemu, jest dążenie do zachowania majątku zmarłego w możliwie najbliższej rodzinie, podzielonego w równomiernym stopniu. Tyle mówi teoria. Praktyka pokazuje, że dzieje się różnie. Bardzo często zdarza się, że osoby ustawowo uprawnione do uzyskania spadku otrzymują jedynie niewielką część majątku. Wówczas mogą się ubiegać o zachowek. Kiedy się należy i jak obliczyć, ile wynosi? Wyjaśniamy.
Co to jest zachowek?
Zachowek jest instytucją prawa spadkowego. Powstała ona, aby chronić interesy najbliższych spadkobierców w sytuacji, gdy ich krewny przepisze majątek na mocy testamentu lub przed śmiercią dokona poważnych darowizn. Chodzi o to, aby uniknąć sytuacji uprzywilejowania jednej osoby uprawnionej do otrzymania spadku kosztem innych.
Kiedy należy się zachowek?
Zachowek należy się w sytuacji, gdy dana osoba byłaby uprawniona do dziedziczenia po zmarłym na podstawie ustawy (art. 931 i następne kodeksu cywilnego), ale ten:
zostawił testament, w wyniku którego doszło do zmiany sposobu podziału majątku (np. zapisuje go jednemu z dzieci, a ma ich kilkoro),
jeszcze za życia dokonał znaczących darowizn – np. przepisał samochód na bliskiego przyjaciela czy jedno z dzieci.
Do zachowku są uprawnione wyłącznie osoby spokrewnione ze zmarłym. Zazwyczaj są to: współmałżonek i/lub dzieci (oraz ich zstępni, czyli wnuki, prawnuki itp., ale prawo dalszych zstępnych uaktywnia się dopiero w sytuacji braku ich wstępnych, tj. np. rodziców w stosunku do dzieci), a także – w określonych przypadkach – jego rodzice (prawo to uaktualnia się, gdy brak zstępnych). Ta ostatnia sytuacja pojawia się wówczas, gdy osoba zmarła nie miała dzieci zstępnych (dzieci lub wnuków).
Przykład 1. Pan Kowalski jest wdowcem i ma trójkę dzieci: syna i dwie córki. Jeszcze za życia przepisuje majątek na jednego syna. Po śmierci pana Kowalskiego prawo do dziedziczenia ustawowego uzyskuje cała trójka dzieci. Córki mają prawo domagać się zachowku od swojego brata.
Uwaga! Roszczenie o zachowek można wysunąć maksymalnie przez okres 5 lat od śmierci spadkodawcy. Po tym terminie będzie ono przedawnione. Należy mieć przy tym na uwadze, że dla skutecznego przerwania przedawnienia należy skierować pozew do sądu, natomiast przygotowanie pozwu wymaga w często skomplikowanych sprawach o zachowek dłuższego czasu.
Przeczytaj również: Czy należy mi się zachowek po rodzicach lub dziadkach?
Kiedy nie należy się zachowek?
Zachowek nie należy się osobom, które nie byłyby uprawnione do spadku na drodze prawnej. Oznacza to, że nie mogą sobie do niego rościć prawa np. bliscy przyjaciele czy osoby, które pozostawały w konkubinacie ze zmarłym.
Zachowek nie będzie się również należał:
spadkobiercom wydziedziczonym lub uznanym za niegodnych dziedziczenia ,
spadkobiercom, którzy odrzucili spadek lub zrzekli się dziedziczenia ,
małżonkom spadkodawcy, co do których spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione,
wnukom (i kolejnym zstępnym), jeśli ich rodzice zrzekli się prawa do dziedziczenia (chyba, że umowa stanowi inaczej),
Ile wynosi zachowek?
Wysokość zachowku nie jest równa udziałowi, który przysługiwałby spadkobiercy w ramach dziedziczenia na drodze prawnej. Co do zasady zachowek wynosi ½ wartości udziału, który przysługiwałby danej osobie po zmarłym krewnym. Ale uwaga! W przypadku osób trwale niezdolnych do pracy lub małoletnich ta wartość wynosi 2/3 udziału, który przysługiwałby w spadku – jest więc wyższa.
Warto jednak pamiętać, że do obliczenia tego, ile wynosi zachowek, należy brać również pod uwagę darowizny oraz zapisy windykacyjne wykonane przez spadkodawcę (w praktyce należy brać przede wszystkim pod uwagę darowizny). brana jest pod uwagę cały substrat spadku.
Wyliczając podstawę do obliczenia zachowku, należy odliczyć od niej długi, które wchodzą w skład masy spadkowej.
Zachowek – ile lat po darowiźnie jej wartość wlicza się w wysokość schedy spadkowej?
Jeżeli darowizna została przekazana osobie nieuprawnionej do dziedziczenia na podstawie ustawy (tzn. np. przyjacielowi, konkubentowi, rodzeństwu czy chrześniakom), wlicza się do wysokości substratu spadku będącego podstawą do ustalenia zachowku przez okres 10 lat. Jeżeli od momentu przekazania majątku do chwili śmierci spadkodawcy minęło więcej niż 10 lat, darowizna nie wchodzi do masy spadkowej.
Jeśli zaś darowiznę otrzymała osoba uprawniona do otrzymania spadku na drodze ustawowej (czyli np. dziecko lub współmałżonek), nie ma znaczenia moment, w którym została ona przekazana. Mogło to nastąpić nawet kilkadziesiąt lat wcześniej.
Jak obliczyć zachowek – przykłady
Podsumowując powyższe wyjaśnienia, aby policzyć, ile wynosi zachowek, należy:
ustalić, komu przysługiwałby spadek na drodze dziedziczenia ustawowego, wyliczyć, na jakie części zostałby podzielony spadek, obliczyć, ile wynosi substrat spadku – a więc suma majątku pozostawionego po zmarłym (minus długi), darowizny przekazane przez niego za życia, wyliczyć, ile wynosi zachowek według wzoru:
wysokość substratu spadku x część spadku przysługująca na mocy ustawowej x 1/2 w przypadku osób dorosłych lub 2/3 w przypadku małoletnich lub trwale niezdolnej do pracy
odjąć od wysokości przysługującego zachowku wartość ewentualnych składników majątkowych podarowanych przez zmarłego, odziedziczonych po zmarłym, bądź przekazanych w formie zapisu.
Przykład 2. Pozostańmy przy przykładzie pana Kowalskiego i jego dzieci opisanego wcześniej. Załóżmy, że pan Kowalski był właścicielem mieszkania o wartości 200 000 zł. Dodatkowo miał samochód o wartości 50 000 zł. Ten majątek przekazał za życia synowi, ale nie wydziedziczył córek ani nie uznał ich niegodnymi otrzymania spadku. Po jego śmierci do podziału pozostało jeszcze 30 000 zł gotówki – brat podzielił tę kwotę na 3 i przekazał każdej z sióstr po 10 000 zł.
Na drodze ustawowej każdemu z dzieci przysługiwałaby 1/3 majątku ojca. Każda z córek, która chce wyliczyć, ile wynosi zachowek musi to zrobić następująco:
Łączna wysokość substratu spadku po ojcu to 200 000 zł + 50 000 zł + 30 000 zł = 280 000 zł. Na drodze dziedziczenia ustawowego każdemu z dzieci przysługiwałaby 1/3 majątku. Dlatego należy pomnożyć wysokość substratu przez ten ułamek: 280 000 zł * 1/3 = 93 330 zł. Wartość bazowa zachowku to połowa powyższej kwoty, czyli: 93 330 zł/2 = 46 665 zł. Kwotę tę należy pomniejszyć o 10 000 zł, które każda z córek otrzymała już w spadku.
Ostateczna wysokość zachowku, do którego prawo może sobie rościć każda z córek, to 36 665 zł.
Dokonanie tych wyliczeń nie jest jednak zawsze tak proste – sprawy majątkowe mogą być bardzo zawiłe. Dlatego większość osób korzysta w takiej sytuacji z pomocy prawnika. Więcej informacji na ten temat można uzyskać również w naszej kancelarii.
JAK OBLICZYĆ ZACHOWEK ?
Poniżej przedstawiam przykład obliczania zachowku.
1. Zachowek uzupełniający
Na podstawie powyższego w pierwszej kolejności należy ustalić ile wynosi wartość spadku uwzględniając darowizny. Scheda spadkowa po Janie Kowalskim wynosi 260 000,00 zł. Na jej treść uwzględnia się dom o wartości 210 000,00 zł oraz dwa samochody o wartości 25 000,00 zł każdy, czyli razem 260 000,00 zł. Gdyby każdy z rodzeństwa dziedziczyłby według zasad kodeksowych, każde z dzieci Jana Kowalskiego miało by prawo do 1/3 spadku. Jako, że każde z nich w dniu otwarcia spadku (czyli dniu śmierci Jana Kowalskiego) było zdrowe i pełnoletnie mają prawo do zachowku w wysokości ½ tego, co by dziedziczyli ustawowo. W obecnej sytuacji 1/3 z 260 000 zł wynosi 85 800 zł. Zachowek, czyli ½ z 85 800 zł wynosi 42 900,00 zł. Wiemy także, że Karol otrzymał w ramach spadku po ojcu samochód o wartości 25 000,00 zł. W związku z powyższym od ustalonej kwoty zachowku należy odjąć wartość otrzymanych praw lub rzeczy, czyli 42 900,00 zł – 25 000,00 zł =17 900,00 zł. Na podstawie powyższego Karol może żądać zachowek uzupełniający w wysokości 17 900,00 zł.
2. Zachowek zwykły:
Darowizna a zachowek oraz przykład wyliczenia kwoty zachowku?
Oddzielnego, bardziej szczegółowego omówienia wymaga kwestia darowizn, a dokładnie wpływu darowizn na zachowek, czyli tego, co jeśli spadkodawca (osoba zmarła) przekazała cały swój majątek lub tylko część majątku innym osobom przed śmiercią, czy to przekazała go osobom najbliższym (dziecku, wnukowi) czy tez osobom obcym (jakiejś organizacji, osobie obcej, wnukowi mimo, że żyło dziecko spadkodawcy)? Czy mamy prawo do zachowku, od kogo i w jakiej wysokości? Jak te wysokość wyliczyć?
Po pierwsze najważniejsze dla tego wpisu to świadomość, że przy obliczaniu zachowku bierze się pod uwagę darowizny, jakie poczynił spadkodawca jeszcze za życia.
Przyjmuje się, że darowizny za życia spadkodawcy na rzecz najbliższych są dokonywane niejako z myślą o przyszłej schedzie. Na zachowek zalicza się też co do zasady koszty wychowania i wykształcenia uprawnionego do zachowku, ale tylko jeśli przekraczają one przeciętną miarę przyjętą w danym środowisku. Innymi słowy do masy spadkowej nie dolicza się tylko drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych, np. ślubnych prezentów, o ile nie był to samochód.
Darowizna a zachowek, czyli kiedy musi być dokonana darowizna, aby móc ją rozliczać w sprawie spadkowej o zachowek?
To jest jedno z częściej stawianych przez osoby zainteresowane pytań. Bowiem nie wlicza się też do masy spadkowej darowizn dokonanych więcej niż dziesięć lat przed śmiercią, ale tylko dokonanych na rzecz osób niebędących spadkobiercami ani uprawnionymi do zachowku, czyli dalszych dla spadkodawcy. Adwokat zwraca uwagę, że darowizny dokonane na rzecz osób bliskich dokonane ponad 10 lat przed śmiercią uwzględnia się.
Czyli, aby to lepiej zrozumieć, do wartości spadku dolicza się co do zasady wszystkie darowizny uczynione na rzecz spadkobierców bez względu na to, kiedy zostały dokonane, a darowizny na rzecz innych osób dolicza się tylko wtedy, gdy zostały dokonane nie dawniej niż 10 lat przed śmiercią spadkodawcy.
Darowizna a zachowek, gdy uprawniony wcześniej już dostał należną mu kwotę?
Może więc się zdarzyć, że uprawniony dostał zachowek już za życia spadkodawcy. Nie mają bowiem prawa do zachowku ci najbliżsi, którzy otrzymali jego równowartość w postaci wcześniejszej darowizny od spadkodawcy lub w formie zapisu albo powołania do spadku w samym testamencie. Bowiem zapis windykacyjny został potraktowany na równi z darowiznami, czyli przy obliczaniu zachowku uwzględnia się jego wartość, i podobnie jak darowiznę, zalicza się na należny uprawnionemu zachówek.
Wnukom, którzy przeżyli rodziców, zalicza się na poczet zachowku darowizny otrzymane przez ich rodziców, a także oczywiście przez nich samych.
Jak wylicza się wartość darowizny podlegającą zaliczeniu na zachowek?
Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania oraz według cen z chwili ustalania zachowku. Zazwyczaj niezbędna jest w tym zakresie opinia biegłego.
Co ważne, z orzecznictwa sądowego również wynika, że jeśli spadkodawca przed śmiercią darował cały swój majątek, to spadkobierca może domagać się zachowku od osoby obdarowanej. To bardzo ważna praktyka sądowa, bo niektórzy za życia decydują się na rozdysponowanie w drodze darowizn praktycznie całego swojego majątku kosztem najbliższej rodziny, którym spadek należy się na podstawie reguł dziedziczenia ustawowego. Praktyka pokazuje, że często obdarowanymi w ten sposób zostają wnukowie.
Co również istotne, na poczet zachowku zalicza się to, co osoba do niego uprawniona otrzymała od spadkodawcy za jego życia w drodze darowizny albo w testamencie w drodze zapisu. Czyli jeśli już coś otrzymaliśmy od spadkodawcy, jednak uważamy, że jest to za mało, bo inny członek rodzinny otrzymał więcej, lub obca osoba, możemy żądać wyrównania, jednakże od kwoty należnego zachowku będzie odjęta kwota otrzymanych już od spadkodawcy składników majątkowych.
Żądać wypłaty zachowku może także osoba uwzględniona w testamencie, jeśli to, co przeznaczył jej spadkobierca, jest warte mniej niż przysługujący jej zachowek, a nie otrzymała wcześniej rekompensaty w formie darowizny. Czyli jeżeli ktoś z kręgu uprawnionych do zachowku nie dostał rekompensaty równej wysokości zachowku, spadkobierca, który otrzymał więcej, jest obowiązany wypłacić mu sumę pieniędzy potrzebną do pokrycia wartości zachowku albo do jego uzupełnienia.
Aby jeszcze lepiej zrozumieć powyższe posłużę się przykładem z praktyki w zakresie wpływu darowizny na zachowek.
Jak już wiesz jednym z etapów obliczania zachowku jest ustalenie tzw. substratu zachowku. Ten trudny wyraz wymaga przede wszystkim określenia czystej wartości spadku. Czysta wartość spadku stanowi różnicę pomiędzy wartością wszystkich praw należących do spadku, według ich stanu z chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) i cen z chwili orzekania o zachowku, a stanem biernym spadku, czyli sumą długów spadkowych, z pominięciem jednak długów wynikających z zapisów i poleceń.
Dla ustalenia czystej wartości spadku należy doliczyć wartość darowizn dokonanych przez spadkodawcę, bez względu na to, czy były one uczynione na rzecz spadkobierców, uprawnionych do zachowku, czy też innych osób, za wyjątkiem drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych i dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku. Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili ustalenia zachowku.
Jeśli spadkodawca przed śmiercią rozporządził całym swoim majątkiem poprzez darowizny to stan czynny spadku po nim wynosi zero. Często są jeszcze długi spadkowe związane np. z wykonaniem nagrobka i dla przykładu niech wynoszą one 6000 złotych.
Do czystej wartości spadku należy zaliczyć – dla tego przykładu – wartość mieszkania, które zmarła darowała jakiejś osobie. Biegły sądowy opiniujący w sprawie spadkowej z zakresu szacowania nieruchomości ustalił, że wartość tego prawa wynosi np. 200.000 złotych. Jeżeli żadna ze stron opinii nie kwestionowała, a opinia biegłego odpowiada w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytanie, a przytoczona argumentacja jest w pełni przekonująca, sąd oprze się na niej dla ustalenia wartości mieszkania.
Do czystej wartości spadku po zmarłym należy doliczyć kwoty darowane uprawnionej do zachowku. Przyjmijmy, że uprawniona otrzymała od spadkodawcy pieniądze m.in. na spłatę zaległego czynszu, zakup samochodu, a darowizny te objęły co najmniej kwotę 20.000 złotych.
Substrat należnego powódce zachowku wynosi zatem 214.000 złotych (- 6.000 złotych + 200.000 złotych + 20.000 złotych).
Obliczanie zachowku zamyka operacja pomnożenia substratu zachowku przez udział spadkowy stanowiący podstawę do obliczenia zachowku. W przykładzie przyjmuję, że uprawniona do zachowku była jedynym dzieckiem spadkodawcy. Skoro tak to przy dziedziczeniu na podstawie ustawy otrzymałaby cały spadek po rodzicu. Podstawę do obliczenia należnego zachowku stanowi zatem udział w 1/2 całości spadku.
W związku z powyższym wysokość należnego zachowku dla osoby wymienionej w przykładzie i w konkretnych okolicznościach tu wskazanych wynosi 107.000 złotych (214.000 złotych x 1/2).
Pamiętamy jednak również o darowiźnie na rzecz uprawnionej do zachowku. Czyli kwotę 107.000 złotych należy pomniejszyć o wartość darowizn dokonanych na rzecz uprawnionej do zachowku, a więc o kwotę 20.000 złotych.
Zatem osoba obdarowana mieszkaniem jak w przykładzie jest zobowiązana do zapłaty na rzecz uprawnionej córki spadkodawcy tytułem zachowku kwotę 87.000 złotych. Tak właśnie wygląda przykład wyliczenia w przypadku wpływu darowizny na zachowek.
키워드에 대한 정보 jak obliczyć zachowek kalkulator
다음은 Bing에서 jak obliczyć zachowek kalkulator 주제에 대한 검색 결과입니다. 필요한 경우 더 읽을 수 있습니다.
이 기사는 인터넷의 다양한 출처에서 편집되었습니다. 이 기사가 유용했기를 바랍니다. 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오. 매우 감사합니다!
사람들이 주제에 대해 자주 검색하는 키워드 Jak sprawnie posługiwać się kalkulatorem na maturze!
- Matura
- CKE
- 2017
- Maj
- poziom
- podstawowy
- jak sie przygotowac
- jak się przygotować
- do matury
- kurs
- maturalny
- jak
- szybko
- posługiwać się
- poslugiwac sie
- kalkulatorem
- kalkulator
Jak #sprawnie #posługiwać #się #kalkulatorem #na #maturze!
YouTube에서 jak obliczyć zachowek kalkulator 주제의 다른 동영상 보기
주제에 대한 기사를 시청해 주셔서 감사합니다 Jak sprawnie posługiwać się kalkulatorem na maturze! | jak obliczyć zachowek kalkulator, 이 기사가 유용하다고 생각되면 공유하십시오, 매우 감사합니다.
